Irsiyat va o‘zgaruvchanlik 9- mavzu. Monogibrid va poligibrid chatishtirishda belgilarning nasldan naslga o‘tishi mavzuning mazmuni

Mavzuning maqsadi.

Duragaylash usulining mohiyatini, irsiyat fanida qo‘ llaniladigan asosiy atamalarni yaxshi o ‘ zlashtirib olish. Mendel qonunlarining mohiyatini, ularni belgilar bilan ifodalashni, sitologik asoslarini puxta o‘zlashtirish, mono- va diduragay chatishtirishga, tahlil qiluvchi chatishtirishga bag‘ ishlangan masalalar yechishni o'rganish.

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar.

I. Mavzuni o'rganing va quyidagi savollarga javob berish:

1. Mendel irsiyat qonunlarini kashf etishga qanday muyassar bo'ldi?

2. Belgilarning ajralishi ehtimollik qonuniyatlariga bo‘ysunishi mumkinligini qanday tushuntirib berish mumkin?

3. Sizning fikringizcha irsiyat qonuniyatlari amalga oshishi uchun qanday sharoitlar zarur?

3. Alternativ, dominant va retsessiv belgilar haqida nimalarni bilasiz?

4. Genotip, fenotip, gomozigota va geterozigota tushunchalarining bir-biridan qanday farqlari bor?

5. Monoduragay va diduragay chatishtirishning sitologik mohiyati nimada?

6 . Nima uchun gametalarda allel genlardan faqat bittasi uchraydi?

7. Qaysi holatlarda belgilarning mustaqil kombinatsiyalanishi qonunini qo‘ llash mumkin emas?