186
Бюджет для граждан 2018. /Министерство финансов рУз. –Т.: Baktria press, 2018. C. 53.
187
https://sputniknews-uz.com/economy/20181013/9688558/Ozbekistonda-1-noyabrdan-oylik-stipendiya-va-
pensiyalar-miqdori-oshirildi.html
188
Oʻша манба.
218
Glossariy
O„zbekcha
Ruscha
Inglizcha
Izoh
Ijtimoiy
xizmatlar
Социаль-
ные услуги
Social
services
Mijozga
amaldagi
qonunchilikda
ko‗zda tutilgan ijtimoiy yordam
ko‗rsatish bo‗yicha xatti-harakat. Turli
mulkchilik
shaklidagi
ijtimoiy
xizmatlar ko‗rsatuvchi korxonalar,
muassasalar,
shuningdek,
yuridik
shaxs
tashkil
qilmasdan
aholiga
ijtimoiy xizmatlar ko‗rsatish bo‗yicha
tadbirkorlik
faoliyati
bilan
shug‗ullanuvchi fuqarolar
Daromad
Доход
Revenue
Hisobot davrida iqtisodiy foydani
aktivlar
oqimi
yoki
ko‗payishi
shaklida o‗sishi yoki passivlarni
qatnashchilarning
kapitaldagi
omonatlaridan farq qiluvchi o‗sishiga
olib keluvchi kamayishdir
Bandlik
Занятость
Employ-
ment
Mehnatga layoqatli aholining ijtimoiy
foydali
mehnat
bilan
mashg‗ul
bo‗lishi; fuqarolarning shaxsiy va
ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bilan
bog‗liq bo‗lgan va qonunga zid
kelmaydigan,
mehnat
daromadi
beradigan faoliyat bilan mashg‗ulligi
Nafaqa
Пособие
Benefit
Yordam
pul
to‗lovi.
Qonun
xujjatlarida nazarda tutilgan hollarda
fuqaro(oila)ga davlat mablag‗lari yoki
boshqa manbalar hisobidan muntazam
yoki bir martalik ko‗rsatiladigan
yordam, pul to‗lovi
Ijtimoiy
sug‗urta
Социаль-
ное
страхова-
ние
Social
insurance
Fuqarolarni ijtimoiy ta‘minlashning
shakllaridan biri. Fuqarolar nafaqa
yoshiga
yetganda,
mehnatga
qobiliyatini vaqtincha yoki doimiy
yo‗qotganda ular sog‗lig‗ini saqlash
maqsadida pul va moddiy ta‘minlash
tizimidan (davlat va jamoatchilik)
iborat
Risk
Риск
Risk
Inson faoliyati, bu tanlash majburiy
bo‗lgan hollarda mavhumlikni bartaraf
etish bilan bog‗liq, mazkur jarayonda
mo‗ljallangan
natijaga,
muvaffaqiyatsizlikka,
yutqizishga,
219
yutishga, maqsadga erishishga va
maqsaddan chetlashish ehtimolini sifat
va
miqdor
jihatdan
baholash
imkoniyati.
Ijtimoiy
to‗lov
Социаль-
ный
платеж
Social
payment
Kam ta‘minlagan kishilarga pul yoki
natural
shaklda
ijtimoiy
yordam
ko‗rsatishga qaratilgan tadbirlar tizimi
Mehnatga
layoqatli
Трудоспо-
собный
Ablebo-
died
Kishilarning mehnat qilishda bilim va
malaka, ishlab chiqara olish qobiliyati
Ishsizlik
Безработи-
ца
Unemploy-
ment
Aholi iqtisodiy faol qismining o‗ziga
ish topa olmaslik holati. Mehnatga
layotqatli bo‗lib, ishlashni xohlagan,
lekin ish bilan ta‘minlanmagan ishchi
kuchi
Sug‗urta
badallari
Страховые
взносы
Insurance
contribu-
tions
Sug‗urta
polisi
bo‗yicha
sug‗urtalangan ob‘ekt yoki sub‘ekt
uchun to‗lab boriluvchi to‗lovlar
Ishsizlik
bo‗yicha
nafaqa
Пособие
по
безработи-
це
The
unemploy-
ment
benefit
Qonunda belgilangan tartibda ishsiz
deb tan olingan fuqarolarga pul
to‗lovlari. To‗lov qonunda belgilangan
miqdorda to‗lanadi. To‗lash shartlari
va muddatlari qonun xujjatlari asosida
amalga oshiriladi.
Ishlab
chiqarishda
jarohat
olganlik
bo‗yicha
nafaqa;
Пособие
по травму
в произ-
водстве
Benefit
for injure
in produc-
tion
process
Ishlab chiqarish jarayonida baxtsiz
hodisa tufayli olingan jarohat uchun,
mehnat
qobiliyatini
yo‗qotganligi
uchun
qonunchilikda
belgilangan
to‗lov.
Nogironlik
nafaqasi;
Пособие
по
инвалид-
ности
Benefit
for the
disable
Qonunchilikka asosan nogironlarga
beriladigan nogironligiga ko‗ra nafaqa
to‗lovi.
Onalikni
muhofaza
qilish
Защита
мате-
ринства
Protection
of mother-
hood
Davlat
va jamoatchilik tadbirlari
tizimi. Ona va bola sog‗lig‗ini himoya
qilishga qaratilgan. Onalikning tibbiy-
ijtimoiy va iqtisodiy o‗rni ayollar
sog‗ligini saqlash, onalar va go‗daklar
o‗limini kamaytirish, kasallanishini
pasaytirish, ilk bolalikdan jismoniy va
ruhiy sog‗lom avlodni ta‘minlashda
kattadir.
220
Bandlikni
ta‘minlash
tizimlari.
Системы
обеспече-
ния
занятости
Systems
of mainte-
nance of
employ-
ment
Ushbu tizimlar jamoat ishlari bilan
band bo‗lish va qishloq joylarda kam
ta‘minlangan ishchilar uchun pulli
nafaqalar
olish
huquqini
beradi.
Bandlikni ta‘minlashga qaratilgan
yirik dasturlardan biri Hindistonda
amalga oshirilgan Maxatma Gandi
nomidagi qishloq joylarda bandlikni
ta‘minlash milliy tizimi hisoblanadi.
Efiopiyada ishlab chiqarishni qo‗llab-
quvvatlash dasturi qabul qilingan
bo‗lib, ushbu dastur ishchilarni
kafolatlangan daromad bilan ta‘minlay
olmasa-da, jamoat ishlarini oziq-ovqat
va pul shaklidagi nafaqalar bilan
uyg‗unlashtirish imkonini beradi
Ishsizlik
bo‗yicha
jamg‗ar-
malar
shakllan-
tiriladigan
tizimlar.
Системы в
котором
формиру-
ется фонды
по
безработи-
це
Systems
with
formed
funds on
unemploy
-ment
Ushbu tizimda yollanib ishlovchilar
individual
hisob-raqamlarda
jamg‗armalar jamg‗arishlari lozim.
Ushbu jamg‗armalar ishsizlik holatida
ishsizlik nafaqasi ko‗rinishida beriladi.
Shaxsiy jamg‗armalar tugagandan
so‗ng kafolatlangan daromadlar kelishi
to‗xtaydi. Jamg‗arma hisoblarda katta
miqdordagi mablag‗ jamg‗arganlar
odatda, ishsiz bo‗lib qolish riskiga
kam uchrashadi. Ishsiz bo‗lib qolish
riski yuqori bo‗lganlar esa kerakli
daromadni kafolatlay oladigan zarur
mablag‗larni
jamg‗arishda
qiyinchiliklarga duch kelishadi.
Ishdan
bo‗shatil-
ganda
to‗lanadi-
gan
nafaqalar.
Пособии
по
увольне-
ние с
работы
The grant
on
dismissal
from work
Aksariyat
mamlakatlarda
rasmiy
bandlik
turlari
doirasida
ishdan
bo‗shatilganlarni
daromad
bilan
ta‘minlashning
yagona
shakli
hisoblanadi. Muntazam to‗lanadigan
ishsizlik
nafaqasi
iqtisodiyotda
tarkibiy
o‗zgarishlarni
amalga
oshirishda ijobiy ta‘sirga ega.
Sog‗liq
tushun-
chasi.
Понятие
здоровья
The
concept of
health
sog‗liq – bu insonning to‗laqonli
jismoniy, ruhiy va ijtimoiy farovonlik
holatidir
Do'stlaringiz bilan baham: |