Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlash

1.1.2.
 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida modellashtirish va prognozlashning 
ob’ektiv zaruriyati. 
 
Xo‘jalik yurituvchi sub’ektning iqtisodiy rivojlanishini ilmiy oldindan ko‘ra 
bilish metodologiyasini o‘rganish “Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish 
va prognozlash” 
kursining predmeti
hisoblanadi.
Kursning mazmuni
davlat 
darajasida ham, firma darajasida ham prognozlashtirish va rejalashtirish 
jarayonining nazariy-amaliy masalalarini o‘z ichiga oladi. Iqtisodiy oldindan ko‘ra 

---

6 
bilish 
tabiati, 
ko‘rsatkichlar va parametrlar tasnifi, mutaxassislarning 
prognozlashtirish va rejalashtirish masalalari bo‘yicha fikrlari va qarashlari, xorijiy 
mamlakatlarning ushbu sohadagi tajribasi, faoliyatning turli sohalarini iqtisodiy 
jihatdan asoslash, shu jumladan rivojlanish strategiyalarini tanlashga nisbatan 
tavsiya etilayotgan yondashuvlar, tanlangan qarorlarining iqtisodiy samarasini 
aniqlash, reja tarkibi, mamlakatda rejali ishni takomillashtirish vazifalari – 
bularning barchasi va qator boshqa masalalar o‘rganilayotgan fanning mazmunini 
tashkil qiladi
«
Ijtimoiy-iktisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlash» fanining 
predmeti - 
prognozlashtirish ob’ektining rivojlanish qonuniyatini o‘tmishi asosida 
o‘rganib, butun bir iktisodiy majmua va uning tarkibiy kismlari ob’ektiv 
asoslangan rivojlanish holatlari va tendensiyalarining vaqt va fazo(joy)dagi miqdor 
va sifat darajalarini aniqlashdir. Makroiqtisodiyot (xalq xo’jaligi) va uning 
tarmoqlarida kechayotgan iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish asoslarini 
o’rganish; aniq iqtisodiy tizim misolida modellashtirish masalasini qo’yish va 
iqtisodiy ma’nosini tushunish; iqtisodiy masalalarni echish usullarini, shuningdek 
kompyuterda hisoblash tajribalarini o’tkazish va ularning natijalarini tahlil qilishni 
o’rganishdan iborat.