Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlash



Download 2,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/88
Sana18.02.2022
Hajmi2,22 Mb.
#457077
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   88
Bog'liq
Ijtimoiy iqtisodiy

1.2.2.
 
Modellashtirish bosqichlari. Modellashtirish usulining tasnifi 
Prognozlash tamoyillari prognozlash modellari va turli metodlarini 
metodologik yagonaligini ta’minlaydi.
Prognozlarning izlanilayotgan 
ob’ekt xarakteriga
ko‘ra bo‘linishlari har xil 
qayta ishlab chiqarish jarayonlari bilan bog‘liq. Shunga ko‘ra, prognozlash 
quyidagilarga ajratiladi: 
-
ishlab chiqarish munosabatlarining rivojlanishi; 
-
ilmiy-tehnik jarayonlarni ijtimoiy-iqtisodiy xarakterlari va oqibatlari; 
-
iqtisodiyot dinamikalari (sur’atlari, faktlari va tuzilishlari); 
-
bandlik, mehnat resurslari va kadrlarni qayta tayyorlash; 
-
tabiiy resurslardan oqilona foydalanish; 
-
asosiy fondlar va kapital qo‘yilmalarni qayta tiklash. 
Prognozlar 
funksional belgisiga
qarab ikkiga (Prognozlash yo‘nalishlariga 
ko‘ra izlanishli va normativ bo‘lishi mumkin.) - normativ va izlanuv prognozlariga 
bo‘linadi.
Prognozlar funksional belgisiga qarab quyidagi: normativ va izlanuv 
prognozlariga bo‘linadi
Izlanuv prognozi
izlanayotgan ob’ektlarning kelajakdagi rivojlanish 
darajasiga asoslangan bo‘lib, bu darajalarni qo‘llash sharoitlaridan cheklashadi. 


12 
Uning vazifasi o‘rganilayotgan ob’ekt bor tendensiyalar saqlangan holda qanday 
rivojlanishini o‘rganishdir. (Izlanishli bashorat – agar hozirgi tendensiyalar 
saqlanib qolsa iqtisodiy tizim qanday rivojlanadi?, degan savolga javob beradi. 
Boshqa so‘z bilan aytganda tizimga ta’sir etuvchi omillar o‘zgarmasa, u qanday 
holatga kelishi mumkin?) 
Normativ prognoz
izlanuv prognozlaridan farqli o‘larok oldin qo‘yilgan 
maqsadlar bazasida ishlab chiqiladi. Uning vazifasi maqsad qilib olinayotgan 
obektning kelajakdagi holatini prognozlash yo‘li va erishish vaqtini aniqlashdir. 
Boshqacha etadigan bulsak -Normativ prognoz bo‘lajak maqsadlarga erishish 
uchun tizimni rivojlanish yo‘nalishlarini va muddatlarini aniqlaydi (belgilaydi). 
Maqsad qilingan holatga tizim erishish uchun, ta’sir etuvchi omillarga qanday 
o‘zgarishlar kiritish zarur? Boshqa so‘z bilan aytganda qanday qilib maqsadga 
erishish mumkin? 
Izlanuv prognozi ob’ektning oldingiga nisbatan kelajakdagi holatini 
aniqlashdan qaytayotgan bir vaqtda, normativ prognoz teskari tartibda amalga 
oshiriladi, ya’ni kelajakdagi holatini qo‘yilgan maqsadining tendensiyalari va uni 
qo‘llash tartibida amalga oshiriladi. 

Download 2,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   88




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish