I кириш мавзу: Таълим тизимини бошқариш асослари фанининг мазмун – моҳияти ва аҳамияти

4. Мустақил таълим олиш воситалари.
Ўқитувчиларнинг ғоявий-сиёсий савияси, маданияти ва уларнинг педагогик маҳоратини юқори даражага кўтарилишида мустақил ўқиш орқали амалга ошириш катта рол ўйнайди. Шунинг учун биз малака оширишнинг асосий шаклларидан бири мустақил таълим олишдир, деб айтишимиз мумкин. Ҳар бир ўқитувчи ёки таълим муассасалари ходими ўзининг ишини ташкил этишда мустақил таълим олишнинг қонун қоидаларига амал қилиши керак. Масалан:
1. Мустақил таълим олишга комплекс ендашиш ва унинг ғоявий йўналиши.
2. Илмий ғояларни ва илғор педагогик тажрибаларини онгли равишда ўзлаштириш.
3. Мустақил таълимнинг режалаш ва изчиллиги.
4. Мустақил таълимнинг амалий фаолият билан боғлиқлиги.
5. Мустақил таълим бўйича алоҳида қилинадиган ишларни педагоглар жамоаси фаолияти билан қўшиб олиб бориш, яъни мактаб ва ўрта махсус таълим муассасалари муаммоси асосида бирга олиб бориш.
6. Мустақил таълим босқичлар бўйича ниҳоясига етказиш.
7. Мустақил таълимнинг эркинлиги ва бу жараённинг мақсадга мувофиқлиги.
“Ўқитувчи ва раҳбарларнинг мустақил таълими” тушунчасининг асосий қоидалари:
Мустақил таълим олиш бу фақат касбага доир билимларни мустаҳкамлаб бўлмай, балки янги илмий ва методик билимларини, амалий кўникмаларга эга бўлишдир.
Мустақил таълим узлуксиз бўлиб, ўқитувчининг касбга оид билимларини тўлдириб ва бойитиб бориши.
8. Мустақил таълим ўқитувчи ёки мактаб ва ўрта махсус таълим муассасалари раҳбарларига ўз амалий фаолиятида касбига оид усулларни қўллашига ёрдам бериши лозим.
Мустақил таълим олишни аниқ режа асосида амалга оширишнинг педагогик аҳамияти жуда катта, режалар қисмлари қуйидагилардан иборат бўлиши мумкин.
ижтимоий – сиёсий таълим (назарий ва амалий масалалари бўйича)
ўқитувчилик касби бўйича мустақил таълим (дастурларни ўрганиш)
методик жиҳатдан мустақил таълим (хусусий методика бўйича)
умумий маданиятни ошириш бўйича мустақил таълим (адабиётлар ўқиш, ўз маданий савиясини ошириш).
Мактаб ва Ўрта махсус таълим муассасалари раҳбарлари ўқитувчиларнинг мустақил таълим олишига доими назорат қилиб боришлари керак. Ўқитувчи ва тарбиячиларнинг ўзлари танлаган мавзуси бўйича, суҳбат ўтказиш, адабиётлар устида фикр юритишлар, сўзга чиқишлари ва ахборот беришлари мустақил таълимни назорат қилишнинг энг асосий шакли ҳисобланди.