I боб. ЎЗбекистон республикасида қурилиш объектлари қийматини шартномавий-жорий нархда шакллантиришнинг назарий ва услубий

-жадвал

Тошкент шаҳрида 2 қавати савдо ва хизматлар соҳасига тегишли объектлардан ташкил топган 7 қaватли турар жой
биносининг қурилиш харажатлари ҳисоби.

Т/р	Харажатларноми	Қиймати, мингсўм
1.	Ускуналар, мебел ва инвентарларга харажатлар	637 521.730
2.	Ягона ижтимоий суғурта билан ҳисобланган асосий иш ҳақига харажатлар	752 057.093
3.	Машина ва механизмлардан фойдаланиш харажатлари	157 306.175
4.	Қурилиш материаллари, буюмлар ва конструкцияларга харажатлар	2 857 881.351
5.	Ишлаб чиқаришга оид бошқа харажатлар	52 741. 425
	Жами тўғри харажатлар	4 457 510.773
6.	Пудрат ташкилотининг бошқа харажатлари 18.86%	720 449.368
7.	Буюртмачининг бошқа харажатлари	740 000,0
8.	Қурилиш объектининг суғурталаш харажатлари	16569.463
9.	Жами қурилиш ишлари баҳоси шартномавий- жорий нархда	5 194 526.604
10	Буюртмачининг харажатлари (дастлабки)	106 638.880
11	Банк кредитлари 7% йиллик 1 йилга (дастлабки)	345 436.019
11	Жами намунавий лойиҳа бўйича қурилишнинг умумий қиймати	5 646 601.503

Юқорида келтирилган объект смета қийматини таҳлил қиладиган бўлсак, “2 қавати савдо ва хизматлар соҳасига тегишли объектлардан ташкил топган 7 қaватли турар жой биноси”нинг лойиҳа хужжатлари яъни ишчи лойиҳаларга асосан “ресурс усули” билан қилинганлиги таъкидлаш керак.

Таҳлил қилинаётган объект сметаси қийматини асосий икки харажатли гуруҳга ажратиб ўрганиш мақсадга мувофиқ деб ҳисоблаймиз.Бунда объект сметаси кўрсаткичларини таҳли қилишда харажатларни қуйидаги катерогияларга ажратиш мумкин:

1. 
   Қурилиш материаллари харажатлари ;
   
2. 
   Эгри харажатлар;
   

Юқорида келтирилган харажатларининг умумлаштирсак объектнинг жами харажатлари келиб чиқади. Бу бинонинг қайдай қийматга эга эканлигини акс эттиради. Энди икки гуруҳга кирувчи харажатларга тўлиқ тасниф берамиз.
Қурилиш материаллари харажатлари ўз ичига қуйидагиларни олади:

• 
  ускуналар, мебеллар ва инвентарлар харажатлари- 637 521.730минг сўм бўлиб, биноларга фақат лифт ускуналари ва ток тақсимлаш шкафлари ўрнатиш кўзда тутилган;
  
• 
  асосий иш ҳақи харажатлари ягона ижтимоий суғурта харажатларини ҳисобга олганда – 752 057. 093 минг сўм;
  
• 
  қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкциялари, ускуналар, мебелларҳамдаинвентарлархаражатлари – 2 857 881.351минг сўм;
  
• 
  қурилиш машина ва механизмларидан фойдаланиш харажатлари қуйидаги қийматга эга – 157 306. 175 минг сўм;
  
• 
  ишлаб чиқаришга оид бошқа харажатлар – 52 741. 425сўм.
  

Жами қурилиш материаллари харажатлари – 5 646 601.503минг сўмни ташкил этган.
Агар биз ўрганилаётган объектнинг фақат қурилиш материаллари харажатлари и бўйича жами харажатлар нисбатини %да кўрсатадиган бўлсак қуйидаги диаграмма орқали қандай улишга эга эканлигин билиб олишимиз мумкин. (2.1-диаграмма).
Келтирилган диаграммада тўғи харажатлар улуши минг сўмда берилган бўлиб бундахар бир харажат гуруҳининг қурилиш материаллари харажатлари и нисбатан қандай улушда эканлигини кўриш мумкин.