Hususiy kapital hisobi va auditi

Xususiy xo’jalik sub’ektining ustav kapitalini shakllantirish
Muassis tomonidan mebel kiritilgan. Mazkur holatda quyidagi buxgalteriya yozuvlari qayd etiladi:
Debet 0140 - "Mebel va ofis jixozlari" scheti;
Kredit 4610 - "Ustav kapitaliga ta’sischilarning ulushlari bo’yicha qarzi" scheti.
Muassis tomonidan ma’lum mahsulot ishlab chiqarish (sotish) uchun patent kiritilganda:
Debet 0410 - "Patent, litsenziya, nou-xaular" scheti;
Kredit 4610 - "Ustav kapitaliga ta’sischilarning ulushlari bo’yicha qarzi" scheti.
Muassislar tomonidan tovar moddiy zaxiralar kiritilganda:
Debet 1010 - "Xom ashyo va materiallar " scheti.
Kredit 4610 - "Ustav kapitaliga ta’sischilarning ulushlari bo’yicha qarzi" scheti.
Muassis sotish uchun tovarlar kiritganda:
Debet 2910 - "Tovarlar" scheti;
Kredit 4610 - "Ustav kapitaliga ta’sischilarning ulushlari bo’yicha qarzi" scheti.
Bunday hollarda pul ko’rinishida bo’lmagan aktivlar haqqoniy bozor qiymatlari bo’yicha Ustav kapitaliga kiritilishi lozim. Agarda ulush sifatida asosiy vosita yoki nomoddiy aktivlar kiritilgan bo’lsa, xo’jalik yurituvchi sub’ekt keyingi oydan boshlab mazkur ob’ektlarga amortizatsiya hisoblashi talab etiladi. Ustav kapitali shakllantirilayotganligini inobatga olib, kiritilgan asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar to’g’ri ekspluatatsiyaga berilgan deb faraz qilamiz.
Davlat korxonasi ustav kapitalining shakllanishi
Davlat korxonalarida ustav kapitalining hajmi uning xo’jalik faoliyatini amalga oshirish uchun davlat tomonidan ajratilgan mol-mulk summasiga teng bo’ladi. Mazkur miqdor ta’sis hujjatlarida - xo’jalik yurituvchi sub’ektni tashkil qilish va uning balansiga mol-mulk o’tkazish to’g’risidagi buyruqda ko’rsatilgan miqdorga muvofiq bo’lishi shart.
Davlat korxonasi ustav kapitalini shakllantirish bo’yicha buxgalteriya o’tkazmalari:
Debet 0130 - "Mashina va uskunalar" scheti;
Debet 1010 - "Xom-ashyo va materiallar" scheti;
Debet 1080 - "Inventar va xo’jalik jixozlari" scheti;
Debet 5010, 5110 - "Pul mablag’lari" scheti;
Kredit 8300 - "Ustav kapitali" scheti.