Hayrat ul-abror



Download 0,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/113
Sana26.04.2022
Hajmi0,99 Mb.
#581741
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   113
Bog'liq
Hayrat ulabror

www.ziyouz.com
кутубхонаси
18
hamma yerda to‘polon ko‘tardi. Bu mamlakatda qanday so‘z obodonligi bo‘lsa, imkoni boricha ularni 
o‘z qo‘liga kiritdi. Uni shunchaki hind chavandozi deb bo‘lmaydi, uni hind sultoni deb atash kerak. 
Uning qalami uchi hind mamlakatining ko‘rkidir. She’riyatidagi har bir doston Hindistonning bir 
o‘lkasiga tengdir.
Ganja podshosi (Nizomiy) boyliklarni sochuvchi, u esa unga ergashuvchidir, so‘z iqlimida u shoh 
bo‘lsa, o‘z nomi bilan bu ham xusrav (podshoh)dir. Xusrav bo‘lib, mamlakatni obod qildi. Uni 
Xusravgina emas, Farhod deb atasa ham bo‘ladi. Uning xunari mehnat-mashaqqat tog‘ini qazish; bunda 
tog‘ uning she’riyati, tesha esa uning tilidir. Uning joni ishq o‘tining o‘txonasidir, g‘am dengizi esa uning 
ko‘zidan oqqan yoshlardir. Sham’ kabi u bazmlarga nur sochadi, bazmlarni yoritadi-yu, o‘zi esa kuygani 
kuygan.
Ganja quyoshi bayroq ko‘tarib, so‘z mamlakatini bir hukmronlik ostiga birlashtirganida, bu ham ko‘z 
tikmagan, qo‘shin tortmagan mamlakat qplmadi. Qaysi bir mayni ichib, u kayf qilgan bo‘lsa, bu ham 
o‘sha mayni ichib mast bo‘ldi. U qaysi maskanga yo‘l olgan bo‘lsa, bu ham o‘sha yerda bazm qurdi. 
Borgan yerini u «Maxzan ul-asror»
20
bilan bezagan bo‘lsa, u yerni bu «Matla’ ulanvor»
21
bilan yoritdi. 
U masnaviy yo‘lini o‘ziga bo‘ysundirgan bo‘lsa, bu ham unga ergashdi, unga monand ish tutdi.
Ko‘p kishilar ularga o‘xshatmalar yozishni havas qilishdi, biroq ular sarv bilan gul qarshisiga xas 
keltirishdi. Ulardan faqat bir kishi
22
bundan mustasnoki, bunday odamni ko‘hna falak shuncha aylangani 
bilan boshqa yarata olmadi.
XIII
 
 
Yuksaklikning uzun soyasi, shodlik jomining sof sipqoruvchisi mavlono Nuriddin 
Abdurahmon Jomiy vasfikim, vasfga sig‘mas, ta’rifikim, ta’rifga to‘g‘ri kelmas va ul xazrat iltifoti 
quyoshi qora kunga kolgan men ojizning ahvoliga nur sochganining bayoni, ul 
quyosh tarbiyasidan bu tuproqda oq gullar, oq gullargina emas, rang-barang rayhonlar nishon 
bergani va «Tuhfat ul-ahror»
23
 tuhfasi mutolaasidan g‘amgin ko‘ngulning xursandchilik 
topgani va «Hayrat ul-abror»ning la’l va javharlarini nazm ipiga tizmoqning sababi 
U bugungi kunda so‘fiylik maslagining dahosi, haqiqat sirlarining kashf etuvchisidir. Uning ko‘ksi - 
haqiqat durlarining xazinasi, ko‘ngli esa ma’no yuzlariga oina.
Uning o‘rni yetti qavat osmondan ham yuqorida: yetti osmonning mushkul ishlari esa -uning oldida 
xal. Uning maskani - soflik madrasasi; uning uchun eng tinch joy - do‘stlar xonaqohidir. Uning jilva 
qilib qarab turadigan joyi yuksak osmon gulshani; suv ichadigan chashmasi esa aniqlik manbaidir.
U qurgan so‘z qasri shu qadar balandga ko‘tarilganki, unga hatto osmon ham sirtmoq sola olmaydi. 
Bu qasrda shaytonlarning xas-xashagi ilinib qolishi imkoni yo‘q, chunki unda farishtalar to‘dasi qanot 
qoqib yuradi.
Go‘yo jahon osmon gumbazi ostiga yashiringanday, u o‘z hujrasining gumbazi ostida yashirinib 
o‘ltiradi; uni sen jahon ham dema, katta olam deb ata, Allohi taoloning qudratidan nishona deb bil. Uning 
20
«Сирлaр xaзинaси» - Низoмий «Xaмсa»сигa киргaн биринчи фaлсaфий-дидaктик дoстoннинг нoми.
21
«Нурлaрнинг тaрқaлиш мaнбaи» - Xусрaв Дeхлaвий «Xaмсa»сигa киргaн биринчи фaлсaфий-дидaктик дoстoннинг нoми.
22
Aбдурaхмoн Жoмий кўздa тутилaди.
23
«Aсллaр тухфaси» - Aбдурaхмoн Жoмийнинг «Мaxзaн ул-aсрoр» вa «Мaтлaъ ул-aнвoр»гa жaвoбaн ёзгaн 
фaлсaфийдидaктик дoстoнининг нoми.


Алишер Навоий. Ҳайратул-аброр (насрий баёни) 
a

Download 0,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   113




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish