Har bir o‘quvchi – bir maktab

Faol jamoa tarkibiga a’zo qilish

Fanni o‘zlashtirish ko‘rsatkichiga asoslanib o‘quvchilarni quyidagi guruhlarga ajratamiz:

1. 
   Faol o‘zlashtiruvchilar
   
2. 
   Bo‘sh o‘zlashtiruvchilar
   
3. 
   Qiyin o‘zlashtiruvchilar
   

Bunday holatlarda uchala guruhdagi o‘quvchilarni bir jamoa tarkibiga biriktirish ham yaxshi samara beradi. Kuzatuvlar asosida shuni qayd etishimiz mumkin: o‘quvchi jamoa tarkibida o‘zini erkin his etib, quyidagi ko‘nikmalarga ega bo‘ladi:

• 
  tinglashni o‘rganadi;
  
• 
  eshitganini qayta so‘zlab berish ko‘nikmasini hosil qiladi;
  
• 
  mustaqil fikrini ayta oladi;
  
• 
  o‘rtaga tashlanayotgan fikrlarni qiyoslaydi;
  
• 
  mantiqiylikka asoslanadi;
  
• 
  fikrini dalillar bilan bayon eta oladi;
  
• 
  ijodiy yondashadi;
  
• 
  g‘oyasini himoya qiladi;
  
• 
  tasavvurning ta’sirchanligini oshiradi;
  
• 
  innovatsion va samarali yechimlarni topadi;
  
• 
  xulosa chiqaradi;
  
• 
  o‘z-o‘zini baholaydi;
  
• 
  o‘zaro hurmat va e’tibor;
  
• 
  novatorlik hamda muloqot madaniyati yuqori saviyada shakllanadi.
  

5. 
   Rag‘bat –yuksalish garovi
   

Har bir ishini qo‘llab-quvvatlashini, rag‘batlanishi katta-yu kichikka birdek ma’naviy kuch beradi. Agar o‘quvchining harakatlari e’tiborsiz qoldirilsa, shunchaki odatiy harakat deb qabul qilinsa, yana o‘z joyida qolib ketaveradi. Shundy ekan, o‘quvchining har bir mehnatini rag‘batlantirish lozim. Toki u ishonchingizni oqlashga, oldinga intilishga, muvaffaqiyatlarga erishishga harakat qiladi.

Yuqoridagi qaydlarni xulosa qilar ekanman, o‘quvchiga ta’lim berish uchun uning shu jarayonga moslashuvini ta’minlovchi tarbiyaviy uslublar ahamiyatli ekanligiga yana bir bor amin bo‘lamiz. O‘quvchining SHAXS sifatida shakllanishida pedagog bor mahoratini tarbiya va ta’limni uzviy bog‘lagan holda namoyon etishi kerak. Zero, insonning mehnati, qobiliyati, aql-zakovatini ulug‘lash, undagi qudratga ishonish asnosida inson tafakkuri rivojlanadi. Yetuk shaxs bo‘lib kamol topadi. Biz, pedagoglarning maqsadimiz ham – shu.

Dildor Nurmuhamedova

Termiz tumani, 9-maktab, ona tili va adabiyot o‘qituvchisi