Халқ таълими ходимлари асосий лавозимларининг малака тавсифлари

61-§. Психолог лавозимининг
малака тавсифлари 
Тартиб рақами 
2292 
Машғулотларнинг миллий стандарт 
классификатори бўйича коди 
2444 
Ходимлар тоифаси 
мутахассис 
193. Лавозим вазифалари: 
а) умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчилари билан узлуксиз касбга йўналтириш 
вазифалари билан боғлиқ (1-9-синфлар) психологик-педагогик ташхис ва коррекцион ишлар 
бўйича тадбирларни ташкил этиш; 
б) 6-7 ѐшли болаларни мактабнинг 1-синфига қабул қилиш комиссияси фаолиятида 
иштирок этиш, болаларни диагностик текширишни ўтказиш, уларнинг умумий ўрта таълим 
мактабида ўқиш ва мослашишига психологик тайѐргарлигини аниқлаш ва тегишли хулосани 
расмийлаштириш ва ота-оналарга тавсиялар бериш; 
в) турли ѐшдаги иқтидорли ва салоҳиятли болаларни аниқлаш тадбирларини ўтказиш, 
уларни саралаш ва халқ таълими тизимининг ихтисослаштирилган мактабларига қабул 
қилиш комиссияси фаолиятида иштирок этиш; 
г) ўқувчиларнинг қизиқишлари, мойилликлари ва касбий мақсадларини намоѐн қилиш, 
уларни психологик-педагогик ташхислаш дафтарини юритиш, умумий ўрта таълим 
мактаблари тўққизинчи синф битирувчиларига тавсиянома бериш бўйича мактаб 
психологларига методик ѐрдам бериш; 
д) тўққизинчи синф битирувчиларини академик лицей ва касб-ҳунар коллежларига 
йўналтириш ва қабул қилиш ҳудудий комиссиялари фаолиятида иштирок этиш; 
е) ўқувчилар, шунингдек, “Оғир” хулқли болалар ва ўсмирларнинг “девиант” хулқи 
муаммолари билан боғлиқ психологик маслаҳат тадбирларини ўтказиш; 
ж) мактабгача таълим муассасалари ва умумтаълим муассасалари психологларининг 
функционал вазифаларига оид фаолиятини олиб борилишини назорат қилиш; 
з) ўқувчиларнинг ақли ва идроки ҳамда шахс сифатида ривожланишини психологик-
педагогик ташхислаш ва коррекциялашнинг долзарб муаммоларига бағишланган методик 
семинарлар, гуруҳларда психологик тренинглар ўтказиш; 
и) амалиѐтда ўқувчиларни психологик-педагогик ташхислаш методикаларидан 
(анкеталар, психологик тестлар, шахсий сўровномалар ва ҳ.к.) тўғри фойдаланиш бўйича 
олинган натижаларнинг махфийлигини таъминлаш; 
к) санитария-гигиена талабларига, меҳнатни муҳофаза қилиш,техника ва ѐнғин 
хавфсизлиги қоидаларига риоя қилиш. 
194. Билиши лозим: 
а) давлатимизнинг халқ таълимига оид ва болалар ҳуқуқларини тартибга солувчи 
норматив-ҳуқуқий ҳужжатларини; 
б) жамоадаги ижтимоий-психологик иқлимга таъсир кўрсатувчи омилларни; 

---

84 
г) умумий ва ижтимоий психология, ѐш психологиясини, тиббий психология, 
мактабгача ва мактаб ѐшидаги болалар психологияси хусусиятларини; 
д) болалар нейропсихологияси, психодиагностика ютуқлари, индивидуал фарқ 
психологияси, муҳандислар психологияси, дефектология асосларини; 
е) психотерапия, сексология, психогигиена, касбга йўналтириш, касбшунослик ва 
меҳнат психологиясини; 
ж) тестлаш методологияси ва методикаси, психопатология, индивидуал ва гуруҳлар 
бўйича касбга маслаҳат беришнинг замонавий методларини; 
з) боланинг нормал ва нотўғри ривожланишини ташхислаш ва тузатишни, хулқ 
этикаси ва маданиятини; 
и) тадқиқот ишларини ўтказиш технологиясини, тадқиқот натижаларини компьютерда 
қайта ишлашни, психодиагностиканинг долзарб илмий маълумотларини; 
к) ўқувчиларни (тарбияланувчилар) меҳнати муҳофазаси, соғлиғини сақлаш, касбга 
йўналтириш, бандлиги масалаларини тартибга солувчи меъѐрий ҳужжатлар ва уларнинг 
ижтимоий муҳофазасини; 
л) санитария-гигиена талаблари, меҳнатни муҳофаза қилиш, техника ва ѐнғин 
хавфсизлиги қоидаларини. 
195. Малака талаблари: 
а) камида бакалавр даражасидаги олий педагогик ѐки психологик маълумот; 
б) беш йилдан кам бўлмаган педагогик иш стажи.