Gumanitar fanlar fakulteti O‘ta 20/5- guruh talabasi Jo’rayeva Shahlo Rahimjon qizining

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

21 
II Bob.Yordamchi so’zlarning umumiy xususiy belgilari 
1.1.
 
Umumiy belgilari. 
1.2.
 
 
Yordamchi so‘zlar. Ko‘makchi
 
1.
Yordamchi so‘zlar va ularning turlari
2.
Ko‘makchi, uning o‘rganilish tarixi, xususiyatlari, tiplari va turlari.
3.
Ko‘makchi lisoniy imkoniyatlarining nutqiy voqelanishi, unda lisoniy va nolisoniy omillar hamkorligi.
Leksemalarning ma’noviy tasnifidagi “ma’noviy nomustaqillik” tushunchasi.
Barchaga ma’lumki, leksik sath birliklari ikki katta guruhga bo’linadi: mustaqil so’zlar va 
yordamchi so’zlar. Bular orasidagi zidlanishni ma’noviy va vazifaviy nomustaqillik tashkil etadi. 
Bu ziddiyat belgisiga ko’ra yordamchi so’zlar belgili, mustaqil so’zlar esa belgisiz a’zo mavqeini 
egallaydi. Yordamchi so’zlar hech qachon mustaqil qo’llanmaydi, bog’liq qurshovlardagina kela 
oladi. Mustaqil so’zlar esa mustaqil qo’llanilish va ma’no ifodalash qobiliyatiga egadir. 
Leksemalarning ma’noviy tasnifida ilk bosqich belgisi “ma’noviy
 
mustaqillik” emas, 
“ma’noviy nomustaqillik” bo’lishining sababi mustaqil leksemalarning bu belgiga nisbatan 
betarafligidir. Chunonchi, katta guruhni tashkil etuvchi atoqli otlar (Temir, Anor, Gavhar) 
guruhida, mavhum otlarda mustaqil ma’noning mavjudligi kishini shubhaga soladi. Mustaqil 
so’zlarda “ma’noviy mustaqillik” belgisi shartlidir. Assimilyatsiya tilshunos-likda boshqacha, 
biologiyada esa tamoman o’zgacha talqin etiladi. 
Loy
adabiy tilda boshqacha, otarchilar nutqida 
esa boshqacha izohlanadi. Shunga