Глоссарий

11.1. Сувоқ ишлари учун машиналар
Сувоқ ишлари қурилиш конструкциялари юзаларни текислаш ва декоратив безак бериш, уларнинг санитар-гигиеник сифатларини яхшилаш, шунингдек тусувчи конструкцияларни иссиқлик, товуш ўтказувчанлик ва сув шимишни камайтириш, уларни атмосфера таъсиридан ҳимоя қилиш учун бажарилади.
Замонавий қурилишда сувоқни икки тури қўлланилади – монолит ва
қуруқ йиғма.
Монолит сувоқ бино ва иншоотлар турли хил конструкцияларин ички ва ташқи юзаларини пардозлашда қўлланилади. У пардозланаётган юзага маълум қалинликдаги сувоқ қоришмасини суваш билан бажарилади.
Қуруқ гипсли сувоқ (гипсокартон листлар) биноларни ички юзаларини пардозлашда хоналарда нормаль ва қуруқ режим бўлганда қўлланилади.
Монолит сўвоқни бажаришдаги барча технологик операциялар (қоришмани қабул қилиш ва тайёрлаш, сузгичдан ўтказиш ва уни керакли ишчи ҳаракатчанликка келтириш, сачратма, грунт ва пардозловчи қатламни суваш ва уни силлиқлаш ) мажмуали механизациялаштирилган бўлиб мобил ҳаракатланувчи кўчириладиган сувоқ ва сувоқ-аралаштирувчи машина ва агрегатлар (сувоқ ишлари ҳажми кичик бўлганда), юқори унумдорли кўчириладиган сувоқ станциялари қўллаб бажарилади.
Сувоқ агрегатлари ва станциялари турли турдаги қоришма насос асосида ясалган бўлиб ва қоришма узаткич, форсунка ва сувоқ-силлиқлаш машиналари билан жамланмаланган (комплект).


11.2. Қоришма насослар

Қоришма насослар ҳаракатчанлиги 5 см ва ундан юқори бўлган қурилиш ва сувоқ қоришмаларини резина-тўқимали ва металл қоришма узаткич ёрдамида иш жойига ташиш (насос ёрдамида босиб чиқариш, ўтказиш) ҳамда юзаларга сувоқ қатламлари, пардоз ва изоляцион материалларни форсунка ёки компрессорсиз сопло (конус шаклидаги найча) ёрдамида суваш учун мўлжалланган. Растворнасос ёрдамида босиб ўтказилаётган қоришма аралашмаси янги тайёрланган ва ячейкалари 3х3...5х5 мм бўлган элакдан сузилиши керак (қоришма тўлдирувчиси йириклигига боғлиқ ҳолда). Шунинг учун қоришма насослар қабул қилувчи бункер ва қоришмани қабул қилувчи ва уни сузивчи виброэлак, суриб олувчи шланг ва қоришмани босим билан узатувчи қоришма узаткич жамланмаси билан биргаликда ишлайди. Қоришма насоснинг ишлаш принципи унинг ишчи камераси ҳажмини даврий равишда ўзгаришига асосланган бўлиб, қоришма аралашмаси қабул қилувчи бункердан суриб олинганда ҳажми катталашади ва сиқиб чиқарувчи аралашмага таъсир қилиб уни босимли магистралга итарганда ҳажми камаяди.

Сиқиб чиқарувчини суриладиган қоришмага таъсир усулига қараб қоришма насослар диафрагмали (11.1-расм), поршенли (11.2-расм) ва винтлиларга (120-расм) бўлинади.
Ишчи камерада қоришманинг йўналишига қараб қоришма насослар оқимга қарши (қоришма сурилганда унинг ҳаракат йўналиши оғирлик кўчлари йўналишига тескари бўлади) ва оқим бўйлабларга (қоришма сурилганда унинг ҳаракат йўналиши оғирлик кўчлари йўналиши билан бир хил бўлади) бўлинади.

11.1−расм. Диафрагмали насос ва унинг кинематик схемаси.



11.2-расм. Поршенли насос ва унинг кинематик схемаси.

11.3-расм. Винтли насос ва унинг кинематк схемаси.