Глоссарий абсолют монархия

БОШҚАРУВ ШАКЛИ - бу ҳуқуқий институт бўлиб, давлат ҳокимиятини ташкил этиш тартиби. Олий ва маҳаллий давлат органларини тузиш усулини ҳамда уларнинг бир-бири ва аҳоли билан ўзаро муносабатлари тартибини ўз ичига олади. Бошқарув шакллари ҳокимият бир шахс томонидан ёки сайлаб қўйиладиган жамоавий орган томонидан амалга оширилишига қараб жиддий фарқ қилади. Биринчи ҳолда бошқарувнинг монархик шакли, иккинчи ҳолда эса республика шакли намоён бўлади.
ВOТУМ (лот. votum - хоҳиш, ирода) - сайлов жамоаси ёки вакиллик органиининг кўпчилик овози билан ифодаланган ёки қабул қилинган фикри ёки қарори. Масалан, сайлов Вотуми - Президент, парламент, муниципалитет ва бошқаларга сайловларда сайлов компаниясининг натижаси. Бошқарувнинг парламентар шаклидаги давлатлар парламенти амалиётида вотум - қоидага кўра қуйи палатанинг ҳукумат ёки алоҳида вазирнинг сиёсий йўли, муайян хатти-ҳаракати ёки қонун лойиҳасини маъқуллаши (ишонч вотуми) ёки маъқулламаслигидир (ишончсизлик вотуми). Ишонч вотуми тўғрисидаги масалани қўйиш ташаббускори ҳукуматнинг ўзи, парламент фракцияси ёки депутатлар гуруҳи бўлиши мумкин. Ҳукуматга ишончсизлик билдирилиши амалиётда шу ҳукуматнинг истеъфо беришига ва янги ҳукуматни тузишга (ҳукумат танглигига) ёки парламентни (қуйи палатани) тарқатиб, парламентга муддатдан олдин сайловлар ўтказишга олиб келиши мумкин. Иккинчи вариант ҳукуматга парламентни муддатидан олдин тарқатиб юборишни пўписа қилиш ва шу орқали номаъқул қонун лойиҳаларини парламентдан ўтказиш имконини беради.
ГИПОТЕЗА - ҳуқуқ нормасида белгиланадиган қоида қандай шароит ва ҳолатда ким томонидан амалга оширилиши кўрсатилади. Гипотеза ҳуқуқ нормасининг бир қисми бўлиб, унда диспозицияда кўрсатилган қоиданинг кучга кириши учун зарур бўлган муайян аниқ ҳаётий ҳолатлар (воқеа, ҳаракат, ҳолатлар) ўзининг ифодасини топади.
ДАВЛАТ (миллий) РАМЗЛАРИ (юн. symbolan - белги) — конституция ёки махсус қонун билан белгиланган, қоидага кўра муайян бир давлатнинг миллий мустақиллигини, ўзига хослигини ўзида мужассамлаштирадиган, баъзан маълум мафкуравий мазмунга эга бўладиган тарихий шаклланган фарқловчи белгилари. Давлат рамзларига одатда давлат байроғи, давлат герби, давлат мадҳияси, давлат ранги, давлат бошлиғи стандарти, давлат муҳри, давлат шиори киритилади. Баъзан конституциялар тантанали саналарни ҳам Давлат рамзи қаторига киритади (масалан, 1991 йил Руминия Конституцияси - 1 декабрь Миллий кун).
ДАВЛАТ АППАРАТИ -бу давлат механизмининг бир қисми бўлиб, у давлат ҳокимиятини амалга ошириш учун берилган ваколатларга эга бўлган давлат органлари мажмуидан иборатдир.
Д. а. -давлат ҳокимият ваколатига эга бўлган, давлатнинг вазифа ва функцияларини амалга оширувчи давлат органлари тизимидир. Давлат аппаратини ташкил этиш ва фаолиятини амалга оширишга доир қуйидаги тамойиллар мавжуд:а) мамлакат барча аҳолисининг манфаатларини ҳимоя қилишлик; б) қонунийлик; с) давлат аппаратини ташкил этишда ҳалқчиллик (демократизм); д) профессионализм, шу жумладан, касб этикаси талабларига қатъий амал қилишлик; е) ошкоралик, яъни давлат ҳуқуқий жараёнларида бўлаётган ходисалардан аҳолининг хабардорлиги; ж)ҳокимият ваколатларининг тақсимланганлиги ва бошқалар.