@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 1
𝑺𝒊𝒓𝒅𝒂𝒓𝒚𝒐 𝒗𝒊𝒍𝒐𝒚𝒂𝒕𝒊 𝑺𝒂𝒓𝒅𝒐𝒃𝒂 𝒕𝒖𝒎𝒂𝒏𝒊
𝑿𝒂𝒍𝒒 𝑻𝒂’𝒍𝒊𝒎 𝒃𝒐
‘
𝒍𝒊𝒎𝒊𝒈𝒂 𝒒𝒂𝒓𝒂𝒔𝒉𝒍𝒊
𝟏𝟏 – 𝒔𝒐𝒏𝒍𝒊 𝒖𝒎𝒖𝒎𝒊𝒚 𝒐
‘
𝒓𝒕𝒂 𝒕𝒂’𝒍𝒊𝒎 𝒎𝒂𝒌𝒕𝒂𝒃𝒊
𝑴𝒂𝒕𝒆𝒎𝒂𝒕𝒊𝒌𝒂 𝒇𝒂𝒏𝒊 𝒐
‘
𝒒𝒊𝒕𝒖𝒗𝒄𝒉𝒊𝒔𝒊
𝑨𝒔𝒓𝒐𝒓𝒐𝒗 𝑰𝒔𝒂𝒌 𝑼𝒓𝒐𝒛𝒃𝒐𝒚𝒆𝒗𝒊𝒄𝒉
11 − 𝑆𝐼𝑁𝐹
𝑀𝐴𝑇𝐸𝑀𝐴𝑇𝐼𝐾𝐴 𝐹𝐴𝑁𝐼𝐷𝐴𝑁
𝐼𝑀𝑇𝐼𝐻𝑂𝑁 𝐵𝐼𝐿𝐸𝑇𝐿𝐴𝑅𝐼
𝑌𝐸𝐶𝐻𝐼𝑀𝐼.
𝟐𝟎𝟐𝟏 – 𝟐𝟎𝟐𝟐 𝒐ʻ𝒒𝒖𝒗
𝒚𝒊𝒍𝒊
@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 2
1 – BILET
1.
𝒇(𝒙) = 𝒙
𝟐
− 𝟒𝒙 + 𝟑
funksiya grafigini yasang.
𝑥
0
= −
𝑏
2
= −
−4
2
=
4
2
= 2 .
𝑦
0
= 𝑓(𝑥
0
) = 𝑥
0
2
− 4𝑥
0
+ 3 = 2
2
− 4 ∙ 2 + 3 = 4 − 8 + 3 = −1 .
𝐷𝑒𝑚𝑎𝑘, 𝑝𝑎𝑟𝑎𝑏𝑜𝑙𝑎 𝑢𝑐ℎ𝑖𝑛𝑖𝑛𝑔 𝑘𝑜𝑜𝑟𝑑𝑖𝑛𝑎𝑡𝑎𝑠𝑖 (2 ; −1) 𝑛𝑢𝑞𝑡𝑎𝑑𝑎𝑛 𝑖𝑏𝑜𝑟𝑎𝑡.
2. Hisoblang:
𝐥𝐨𝐠
𝟑√𝟑
𝟐𝟕 + 𝐥𝐨𝐠
√𝟓
𝟏𝟐𝟓 .
log
3√3
27 = log
√3
3
27 = log
(3
1
2
)
3
27 = log
3
3
2
125
log
3√3
27 + log
√5
125 = log
3
3
2
27 + log
5
1
2
125 =
2
3
∙ log
3
27 +
2
1
∙ log
5
125 =
=
2
3
∙ log
3
3
3
+ 2 ∙ log
5
5
3
=
2
3
∙ 3 + 2 ∙ 3 = 2 + 6 = 8 .
𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: log
3√3
27 + log
√5
125 = 8 .
3.
𝐬𝐢𝐧 𝒙 + √𝟑 ∙ 𝐜𝐨𝐬 𝒙 = 𝟐
tenglamani yeching.
sin 𝑥 + √3 ∙ cos 𝑥 = 2 ;
1
2
∙ sin 𝑥 +
√3
2
∙ cos 𝑥 =
2
2
;
sin
𝜋
6
∙ sin 𝑥 + cos
𝜋
6
∙ cos 𝑥 = 1 ; cos (𝑥 −
𝜋
6
) = 1 ;
𝑥 −
𝜋
6
= 2𝜋𝑘,
𝑘 ∈ 𝑍 ; 𝑥 =
𝜋
6
+ 2𝜋𝑘,
𝑘 ∈ 𝑍 .
𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝑥 =
𝜋
6
+ 2𝜋𝑘,
𝑘 ∈ 𝑍 .
Jadval
𝑥
0
1
2
3
4
𝑓(𝑥)
3
0
−
1
0
3
𝑥 = 0 ; 𝑓(0) = 0
2
− 4 ∙ 0 + 3 = 0 − 0 + 3 = 3 ;
𝑥 = 1 ; 𝑓(1) = 1
2
− 4 ∙ 1 + 3 = 1 − 4 + 3 = 0 ;
𝑥 = 3 ; 𝑓(3) = 3
2
− 4 ∙ 3 + 3 = 9 − 12 + 3 = 0 ;
𝑥 = 4 ; 𝑓(4) = 4
2
− 4 ∙ 4 + 3 = 16 − 16 + 3 = 3 ;
Grafik
@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 3
4. Teng yonli trapetsiyaga radiusi
𝟒, 𝟓 𝒄𝒎
boʻlgan aylana ichki chizilgan.
Agar trapetsiyaning perimetri
𝟒𝟒 𝒄𝒎
boʻlsa, uning yuzini toping.
𝐴𝐵 + 𝐶𝐷 =
44
2
; 𝐴𝐵 + 𝐶𝐷 = 22 𝑐𝑚 ; ℎ = 2𝑟 = 2 ∙ 4,5 = 9 𝑐𝑚 ;
𝑆
𝑡𝑟𝑎𝑝𝑒𝑡𝑠𝑖𝑦𝑎
=
𝐴𝐵 + 𝐶𝐷
2
∙ ℎ =
22 𝑐𝑚
2
∙ 9 𝑐𝑚 = 11 𝑐𝑚 ∙ 9 𝑐𝑚 = 99 𝑐𝑚
2
.
𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝑆
𝑡𝑟𝑎𝑝𝑒𝑡𝑠𝑖𝑦𝑎
= 99 𝑐𝑚
2
.
5. Ogʻma prizmaning
𝟐𝟎 𝒄𝒎
ga teng boʻlgan yon qirrasi asos tekisligi bilan
𝟔𝟎°
li burchak tashkil etadi. Prizmaning balandligi necha
𝒄𝒎
ga teng?
𝐴𝐸 = √(𝐴𝐴
1
)
2
− (𝐸𝐴
1
)
2
= √20
2
− 10
2
= √400 − 100 = √300 = 10√3 𝑐𝑚 .
𝟐 − 𝒖𝒔𝒖𝒍. sin 𝛼 =
𝐴𝐸
𝐴𝐴
1
; 𝐴𝐸 = 𝐴𝐴
1
∙ sin 𝛼 = 20 ∙ sin 60° = 20 ∙
√3
2
=
=
20 ∙ √3
2
= 10√3 𝑠𝑚 ; 𝐴𝐸 = 10√3 𝑠𝑚 . 𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝐴𝐸 = 10√3 𝑠𝑚 .
𝐴𝐵 = 𝐶𝐷 ; 𝑟 = 𝑂𝐸 = 4,5 𝑐𝑚 ; 𝑃
𝑡𝑟𝑎𝑝𝑒𝑡𝑠𝑖𝑦𝑎
= 44 𝑐𝑚 .
𝑇𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘𝑒𝑟𝑎𝑘: 𝑆
𝑡𝑟𝑎𝑝𝑒𝑡𝑠𝑖𝑦𝑎
=?
𝐴𝐵 + 𝐶𝐷 = 𝐴𝐷 + 𝐵𝐶 𝑏𝑜ʻ𝑙𝑔𝑎𝑛𝑑𝑎, 𝑖𝑐ℎ𝑘𝑖 𝑎𝑦𝑙𝑎𝑛𝑎
𝑐ℎ𝑖𝑧𝑖𝑠ℎ 𝑚𝑢𝑚𝑘𝑖𝑛. 𝐴𝐵 + 𝐵𝐶 + 𝐶𝐷 + 𝐴𝐷 = 𝑃
𝑡𝑟𝑎𝑝𝑒𝑡𝑠𝑖𝑦𝑎
;
𝐴𝐵 + 𝐵𝐶 + 𝐴𝐵 + 𝐵𝐶 = 44 ; 2( 𝐴𝐵 + 𝐵𝐶) = 44 ;
𝐵𝑒𝑟𝑖𝑙𝑔𝑎𝑛: 𝐴𝐴
1
= 20 𝑐𝑚 ; ∠𝐴𝐴
1
𝐸 = 60° . 𝐴𝐸 =?
𝟏 − 𝒖𝒔𝒖𝒍.
∠𝐸𝐴𝐴
1
= ∠𝐴𝐸𝐴
1
− ∠𝐸𝐴
1
𝐴 = 90° − 60° = 30° ;
𝐸𝐴
1
= 𝐴𝐴
1
∙ sin ∠𝐸𝐴𝐴
1
= 20 ∙ sin 30° = 20 ∙
1
2
=
=
20
2
= 10 𝑐𝑚 ; 𝐸𝐴
1
= 10 𝑐𝑚 .
@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 4
2 – BILET
1. Tenglamani yeching:
𝟑
𝒙
𝟐
−𝟕𝒙
=
𝟏
𝟕𝟐𝟗
.
3
𝑥
2
−7𝑥
=
1
729
; 3
𝑥
2
−7𝑥
=
1
3
6
; 3
𝑥
2
−7𝑥
= 3
−6
; 𝑥
2
− 7 = −6 ;
𝑥
2
− 7𝑥 + 6 = 0 ; 𝑥
2
− 6𝑥 − 𝑥 + 6 = 0 ; 𝑥(𝑥 − 6) − (𝑥 − 6) = 0 ;
(𝑥 − 1)(𝑥 − 6) = 0 ; {
𝑥 − 1 = 0
𝑥 − 6 = 0
→ {
𝑥
1
= 1
𝑥
2
= 6
𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝑥
1
= 1 ; 𝑥
2
= 6 .
2. Tengsizlikni yeching:
𝐬𝐢𝐧
𝟐
𝒙 + 𝟑 ∙ 𝐬𝐢𝐧 𝒙 − 𝟒 ≥ 𝟎 .
sin
2
𝑥 + 3 ∙ sin 𝑥 − 4 ≥ 0 ; sin 𝑥 = 𝑡 ; 𝑡
2
+ 3𝑡 − 4 ≥ 0 ;
𝑡
2
+ 4𝑡 − 𝑡 − 4 ≥ 0 ; 𝑡(𝑡 + 4) − (𝑡 + 4) ≥ 0 ; (𝑡 + 4)(𝑡 − 1) ≥ 0 ;
𝑡 + 4 > 0 𝑏𝑜
′
𝑙𝑔𝑎𝑛𝑙𝑖𝑔𝑖 𝑢𝑐ℎ𝑢𝑛 𝑡 − 1 ≥ 0, 𝑡 ≥ 1
𝑠𝑖𝑛𝑥 ≥ 1, → 𝑠𝑖𝑛𝑥 = 1 𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝑥 =
𝜋
2
+ 2𝜋𝑘, 𝑘 ∈ 𝑍 .
3.
𝒇(𝒙) = 𝒔𝒊𝒏𝒙 ∙ 𝒄𝒐𝒔𝟑𝒙
funksiya hosilasini toping.
𝑓′(𝑥) = (𝑠𝑖𝑛𝑥 ∙ 𝑐𝑜𝑠3𝑥)′ = (sin 𝑥)′ ∙ cos 3𝑥 + sin 𝑥 ∙ (cos 3𝑥)′ ∙ (3𝑥)′ =
= cos 𝑥 ∙ cos 3𝑥 + 3 ∙ sin 𝑥 ∙ (− sin 3𝑥) = cos 𝑥 ∙ cos 3𝑥 − 3 ∙ sin 𝑥 ∙ sin 3𝑥 .
4. Katetlari
𝟔 𝒄𝒎
va
𝟖 𝒄𝒎
ga teng boʻlgan toʻgʻri burchakli uchburchakka ichki
chizilgan doira yuzini toping.
𝑆
𝑑𝑜𝑖𝑟𝑎
= 𝜋𝑟
2
= 𝜋 ∙ (2 𝑐𝑚)
2
= 4𝜋 𝑐𝑚
2
. 𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝑆
𝑑𝑜𝑖𝑟𝑎
= 4𝜋 𝑐𝑚
2
.
𝐴𝐶 = 6 𝑐𝑚 ; 𝐵𝐶 = 8 𝑐𝑚 . 𝑆
𝑑𝑜𝑖𝑟𝑎
=?
𝐴𝐵 = √𝐴𝐶
2
+ 𝐵𝐶
2
= √6
2
+ 8
2
= √36 + 64 =
= √100 = 10 𝑐𝑚 .
𝑟 =
𝐴𝐶 + 𝐵𝐶 − 𝐴𝐵
2
=
6 + 8 − 10
2
=
4
2
= 2 𝑐𝑚 .
@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 5
5. Piramidaning asosi tomoni
𝟔
ga teng boʻlgan muntazam oltiburchakdan
iborat boʻlib, barcha yon qirralari asos tekisligi bilan
𝟑𝟎°
li burchak tashkil
etadi. Piramida hajmini toping.
𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝑉 = 108 (𝑘𝑢𝑏 𝑏𝑖𝑟𝑙𝑖𝑘).
𝐵𝑒𝑟𝑖𝑙𝑔𝑎𝑛: 𝐴𝐵𝐶𝐷𝐸𝐹 − 𝑚𝑢𝑛𝑡𝑎𝑧𝑎𝑚 𝑜𝑙𝑡𝑖𝑏𝑢𝑟𝑐ℎ𝑎𝑘 ;
𝐴𝐵 = 6 ; 𝛼 = ∠𝑆𝐴𝑂 = 30° . 𝑇𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘𝑒𝑟𝑎𝑘: 𝑉 =?
𝑀𝑢𝑛𝑡𝑎𝑧𝑎𝑚 𝑜𝑙𝑡𝑖𝑏𝑢𝑟𝑐ℎ𝑎𝑘 𝑢𝑐ℎ𝑢𝑛 𝑅 = 𝐴𝐵 = 𝐴𝑂 = 6 ;
𝑆𝑂 = 𝐴𝑂 ∙ 𝑡𝑔 𝛼 = 6 ∙ 𝑡𝑔 30° = 6 ∙
√3
3
= 2√3 ; 𝑛 = 6 ;
𝑆
𝑎𝑠𝑜𝑠
=
1
2
∙ 𝑅
2
∙ 𝑛 ∙ sin
360°
𝑛
=
1
2
∙ 6
2
∙ 6 ∙ sin
360°
6
=
=
1
2
∙ 36 ∙ 6 ∙ sin 60° = 18 ∙ 6 ∙
√3
2
= 9 ∙ 6 ∙ √3 = 54√3 .
𝑉 =
1
3
∙ 𝑆
𝑎𝑠𝑜𝑠
∙ 𝑆𝑂 =
1
3
∙ 54√3 ∙ 2√3 = 18 ∙ 6 = 108 .
@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 6
3 – BILET
1. Ifodani soddalashtiring:
(
√𝒂
𝒃+√𝒂𝒃
−
√𝒂
𝒃−√𝒂𝒃
) ∙
𝒃−𝒂
𝟐√𝒂𝒃
.
(
√𝑎
𝑏 + √𝑎𝑏
−
√𝑎
𝑏 − √𝑎𝑏
) ∙
𝑏 − 𝑎
2√𝑎𝑏
=
√𝑎 ∙ (𝑏 − √𝑎𝑏) − √𝑎 ∙ (𝑏 + √𝑎𝑏)
(𝑏 + √𝑎𝑏) ∙ (𝑏 − √𝑎𝑏)
∙
𝑏 − 𝑎
2√𝑎𝑏
=
=
𝑏√𝑎 − 𝑎√𝑏 − 𝑏√𝑎 − 𝑎√𝑏
𝑏
2
− 𝑎𝑏
∙
𝑏 − 𝑎
2√𝑎𝑏
=
−2𝑎√𝑏
𝑏(𝑏 − 𝑎)
∙
𝑏 − 𝑎
2√𝑎𝑏
=
=
−2 ∙ √𝑎 ∙ √𝑎 ∙ √𝑏
𝑏
∙
1
2√𝑎𝑏
=
−2 ∙ √𝑎𝑏 ∙ √𝑎
𝑏
∙
1
2√𝑎𝑏
=
−√𝑎
𝑏
= −
√𝑎
𝑏
.
2.
𝒇(𝒙) = |𝒙
𝟐
− 𝟒|
funksiya grafigini yasang.
𝑓(𝑥) = |𝑥
2
− 4| ; 𝑥
2
− 4 = 0 ; 𝑎 = 1 ; 𝑏 = 0 ; 𝑐 = −4 ;
𝑥
0
= −
𝑏
2𝑎
= −
0
2 ∙ 1
=
0
2
= 0 ;
𝑦
0
= 𝑓(0) = |0
2
− 4| = |0 − 4| = |−4| = 4 . 𝑃𝑎𝑟𝑎𝑏𝑜𝑙𝑎 𝑢𝑐ℎ𝑖: (0; 4).
𝑦 = 𝑓(−4) = |(−4)
2
− 4| = |16 − 4| = |12| = 12 .
𝑦 = 𝑓(−3) = |(−3)
2
− 4| = |9 − 4| = |5| = 5 .
𝑦 = 𝑓(−2) = |(−2)
2
− 4| = |4 − 4| = |0| = 0 .
𝑦 = 𝑓(−1) = |(−1)
2
− 4| = |1 − 4| = |−3| = 3 .
𝑦 = 𝑓(0) = |0
2
− 4| = |0 − 4| = |−4| = 4 .
𝑦 = 𝑓(1) = |1
2
− 4| = |1 − 4| = |−3| = 3 .
𝑦 = 𝑓(2) = |2
2
− 4| = |4 − 4| = |0| = 0 .
𝑦 = 𝑓(3) = |3
2
− 4| = |9 − 4| = |5| = 5 .
𝑦 = 𝑓(4) = |4
2
− 4| = |16 − 4| = |12| = 12 .
𝑥
−4
−3
−2
−1
0
1
2
3
4
𝑦
12
5
0
−3
4
3
0
5
12
𝑥 ∈ (−∞ ; ∞);
𝑦 ∈ [0 ; ∞).
@MATEMATIKA979020397 | ASROROV ISAK URAZBOYEVICH | O‘RAZBOYEV JAHONGIR ISOQ O’G’LI
ASROROV ISAK URAZBOYEVICH TELEGRAM MANZIL : @MATEMATIKA979020397 7
3.
𝐟(𝐱) = 𝐜𝐨𝐬 𝟓𝐱 ∙ 𝐜𝐨𝐬 𝟐𝐱
funksiya boshlangʻich funksiyasini toping.
f(x) = cos 5x ∙ cos 2x =
1
2
∙ (cos(5x − 2x) + cos(5x + 2x)) =
=
1
2
∙ (cos 3x + cos 7x) ; f(x) =
1
2
∙ (cos 3x + cos 7x) ;
𝐹(𝑥) = ∫ (
1
2
∙ (cos 3𝑥 + cos 7𝑥)) 𝑑𝑥 =
1
2
∙ ∫(cos 3𝑥 + cos 7𝑥) 𝑑𝑥 =
=
1
2
∙ (
1
3
∙ sin 3𝑥 +
1
7
∙ sin 7𝑥) + 𝐶 =
1
6
∙ sin 3𝑥 +
1
4
∙ sin 7𝑥 + 𝐶 .
𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏: 𝐹(𝑥) =
1
6
∙ sin 3𝑥 +
1
4
∙ sin 7𝑥 + 𝐶 .
4.
Toʻgʻri burchakli uchburchakning kichik katetiga tushirilgan bissektrisasi uni
𝟒 𝒄𝒎
va
𝟓 𝒄𝒎
li kesmalarga ajratadi. Bu uchburchakka tashqi chizilgan aylana
radiusining ichki chizilgan aylana radiusiga nisbatini toping.
25𝑥
2
− 16𝑥
2
= 81 ; 9𝑥
2
= 81 ; 𝑥
2
=
81
9
; 𝑥
2
= 9 ; 𝑥 = 3 𝑐𝑚 ;
𝐴𝐶 = 5𝑥 = 5 ∙ 3 𝑐𝑚 = 15 𝑐𝑚 ; 𝐴𝐵 = 4𝑥 = 4 ∙ 3 𝑐𝑚 = 12 𝑐𝑚 ;
𝑅 =
𝐴𝐶
2
=
15
2
𝑐𝑚 = 7,5 𝑐𝑚 ; 𝑟 =
𝐵𝐶 + 𝐴𝐵 − 𝐴𝐶
2
=
9 + 12 − 15
2
=
6
2
= 3 𝑐𝑚 ;
𝑅
𝑟
=
7,5 𝑐𝑚
3 𝑐𝑚
=
7,5
3
= 2,5 . 𝐽𝑎𝑣𝑜𝑏:
𝑅
𝑟
= 2,5 .
𝐵𝑒𝑟𝑖𝑙𝑔𝑎𝑛: ∠𝐴𝐵𝐶 = 90° ; 𝐴𝐷 − 𝑏𝑖𝑠𝑠𝑒𝑘𝑡𝑟𝑖𝑠𝑎,
∠𝐵𝐴𝐷 = ∠𝐶𝐴𝐷 ; 𝐵𝐷 = 4 𝑐𝑚 ; 𝐷𝐶 = 5 𝑐𝑚 .
𝑇𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑘𝑒𝑟𝑎𝑘:
𝑅
𝑟
=?
𝐵𝐶 = 𝐵𝐷 + 𝐷𝐶 = 4 𝑐𝑚 + 5 𝑐𝑚 = 9 𝑐𝑚 ;
𝐴𝐶 = 5𝑥 ; 𝐴𝐵 = 4𝑥 ; 𝐴𝐶
2
= 𝐴𝐵
2
+ 𝐵𝐶
2
;
(5𝑥)
2
= (4𝑥)
2
+ 9
2
; 25𝑥
2
= 16𝑥
2
+ 81 ;
Do'stlaringiz bilan baham: |