«fizika va kimyo» kafedrasi hayvonlar biokimyosi

Ishning borishi:
.
 
Yaxshilab quritilgan toza kolbaga (hajmi 250 ml) 0,1-0,2 g 
(2-5 tomchi) tozalangan paxta moyidan solinadi. Moy kolba devorlariga tegmasligi 
kerak. Kolbaga 27 ml spirt qo‘shiladi, agar moy spirtda yaxshi erimasa bir oz 
qizdiriladi. Ikkinchi kolbaga faqat 25 ml spirt eritmasi solinadi. Har ikkala kolbaga 
12,5 ml dan 0,2 n yodning spirtli eritmasi solinib yaxshilab aralashtiriladi va 100 
ml suv qo‘shib yana bir marta aralashtiriladi. 5-10 minut o‘tgandan so‘ng, 0,1 n 
giposulfit yordamida och sariq rang hosil bo‘lguncha titrlanadi. So‘ngra 1 ml 
kraxmal qo‘shib ko‘k rang yo‘qolguncha titrlanadi. Tajriba va nazorat uchun 
sarflangan 0,1 n kaliy giposul‘fit miqdorinig farqi olingan moyning yodli sonining 
ko‘rsatkichi hisoblanadi. Yodli son quyidagi formula yordamida aniqlanadi: 
IC=(a-b)·T·0.01269·100 

---

a
- tajriba uchun sarflangan kaliy giposul‘fit; 
v
- nazorat uchun sarflangan kaliy
giposul‘fit;
T
- tuzatma; 0,01269- sarflangan giposul‘fit miqdorini, yod 
miqdoriga aylantirish koeffitsienti; C
- 
yog‘ miqdori, g hisobida. 
 
11-
 tajriba. Moylarning sovunlanish sonini aniqlash 
Bir gramm moy tarkibidagi erkin va bog‘langan moy kislotalarini 
neytrallash uchun sarflangan kaliy ishqori miqdori 
moylarning sovunlanish soni 
deb ataladi. O‘simlik moylarining sovunlanish soni o‘simlik turi, tashqi faktorlar 
ta‘sirida o‘zgarishi mumkin. Masalan, tropik o‘simliklardan kokos, palma va 
boshqa o‘simliklar moylarning sovunlanish soni ancha yuqori bo‘ladi. 
Kerakli asboblar
: analitik tarozi, kimyoviy kolbalar,byuretkalar, pipetka, havo 
sovitgichig, suv hammomi,probka.
 
Reaktivlar:
kaliy ishqorining 0,5 n spirtli eritmasi, xlorid kislotaning 0,5 
n
eritmasi, fenolftaleinning 1%li spirtdagi eritmasi