«fizika va kimyo» kafedrasi hayvonlar biokimyosi

8-
 tajriba
. 
 Jigardan glikogen ajratib olish va uning xossalarini tekshirish
 
Hayvon to‘qimalari (jigar, miya, muskul) glikogen ajratib olish uchun qulay 
manbaidir. 
Kerakli asboblar
: Probirka, suv hammomi, stentrifuga, kolba,probirkalar. 
Reaktivlar:
0,5 g chamasi jigar, o‘yuvchi kaliyning 30 % li iliq eritmasi, sulfat 
kislotaning 10 % eritmasi, etanol, Lyugol eritmasi, xlorid kislotaning 3%li 
eritmasi, lakmus qog‘oz. 

---

Ishning borishi:
: Probirkaga 0,5 g chamasi jigar to‘qimasi solinadi va 
o‘yuvchi kaliyning 30 % li iliq eritmasidan 2 – 3 ml quyiladi. Probirka qaynab 
turgan suv hammomida 30- 60 minut davomida qizdiriladi. Gidroliz nihoyasiga 
etgach probirka sovitiladi va unga sulfat kislotaning 10 % eritmasidan 0,2 ml 
hamda 5 ml etanol qo‘shib aralashtiriladi. Aralashma bir kecha sovuqda 
qoldiriladi (sovitgichda). Ertasiga cho‘kmani stentrifugalab ajratiladi ( g= 7000, t = 
40 minut), cho‘kma ustidagi suyuqlik to‘kib tashlanadi va cho‘kma 1 – 2 ml suvda 
eritiladi. Unga 2 hissa ko‘p hajmda etanol qo‘shiladi va 3 minut sovuqda 
qoldiriladi. Hosil bo‘lgan cho‘kma sentrifugalanadi va cho‘kma yana suvda 
eritiladi. So‘ngra yana etanol bilan qayta cho‘ktiriladi.Glikogen uchinchi marta 
qayta cho‘ktirilgach, cho‘kma quritiladi va keyingi tajribalarda undan suvli eritma 
holida foydaliniladi. 
Glikogendan ozgina olib 5- 6 ml suvda eritiladi.Hosi lbo‘lgan eritmadan 1 
ml olib bir necha tomchi Lyugol eritmasi qo‘shiladi. Qizil rang paydo bo‘ladi. 
Isitilganda bu rang yo‘qoladi, sovutilganda yana paydo bo‘ladi. 
Glikogen eritmasidan 2-3 ml olib, unga xlorid kislotaning 3%li eritmasidan 
qo‘shib 10 – 15 minut mobaynida qaynatiladi. Gidrolizat o‘yuvchi natriyning 10 % 
li eritmasi bilan neytrallanadi (lakmus bilan sinang) va Trommer reakstiyasi qilib 
ko‘riladi.
Topshiriqlar: 
1.
Trisaxaridlarga boy bo‘lgan o‘simliklarni ayting. 
2.
Meletsitoza qandining tarkibiy qismini yozing. 
3.
Glikogen va kraxmalni o‘xshashligi va farqi.