|
Jumıstıń rejesin dúziw
Hár qanday ilimiy jumıstıń onı ámelge asırıw rejesi bolıwı kerek.
Bunday reje dóretiwshilik process ekenligin esapqa alıp, aldınnan kórip
shıǵılatuǵın halatlardı seze biliw tiyis. Álbette, ilimde kútilmegen
jańalıqlarda ushırasıp turadı, biraq ilimiy izleniwlerdi tosınnan
bolǵan, kútilmegen izertlewlerge súyenip alıp barıwǵa bolmaydı. Tek
rejeli izleniwler ǵana álemniń jańa obektiv nızamlıqların úyreniwge
imkaniyatberedi.
Birinshi márte shıntlap ilimiy izleniwler menen shuǵıllanıp atırǵan
izertlewshiniń dóretiwshilik processin rejelestiriwi úlken áhmiyetke iye boladı.
Onıń jumıstı rejelestiriwi kórgizbeli sxema túrindegi izertlewdiń jumıs (jumısshı) rejesin dúziwden baslanadı. Bunday reje jumıstıńbaslanǵısh dəwirinde qollanıladı, úyrenilip atırǵan mashqalanıhárqıylıvariantlarda kórip shıǵıwǵa múmkinshilik jaratadı hám ilimiybasshıǵadissertaciyaǵa baha beriwdi jeńillestiredi.
Jumıs rejesi izertlewshiniń ilimiy basshısınıń qatnasıwında islep
shıǵıladı hám tema islenbesten, yaǵnıy boljaw (ilimiy) izleniwi menen
baslanadı.Birlemshi jumıs – rejesi izleniw predmetine ulıwma sıpatlamaberedi,keleshekte bunday reje ayqınlastırılıwı tiyis boladı, biraqjumısqaqoyılǵan maqset ózgermewi kerek.
Jumıs rejesi óz erkinshe, ıqtıyarlı túrde jazılıwı múmkin. Ədette ol
usı temanıń ishki logikalıq izleniwler menen baylanıslı bolǵan bólim
diziminen ibarat boladı.
Rejeniń bólimlerin ayrım kartochkalarda jazıw kerek boladı. Bul bir
qatar mexanikalıq ózgertiwler nətiyjesinde bul izleniw ushın logikalıq
həm qolay sxemanı tabıwǵa jərdem etedi.
Jumıs rejesi quramına atamadan tısqarı ishki tekst temaların qoyıw
usınıs etiledi. Bul dissertaciya jumısınıń hər qıylı bapları həm
paragraflarında mayda temalardıń bir-biri menen baylanıslı túrde
qollanǵanlıǵın bahalawǵa múmkinshilik beredi.
Jumıstıń juwmaqlawshı basqıshlarında reje-prospekt dúziledi, bul
reje logikalıq jaylasqan sorawlardıń referativlik bayanı kórinisinde
bolıp, toplanǵan materiallar sistemalastırıladı. Reje-prospekt
magistranttıń ilimiy basshılıǵına ótkerilip atırǵan izleniwdiń maqseti
həm wazıypalarınıń sáykesligine baha beriwine tiykar bolıp xızmet etedi.
Bul reje tiykarında, bolajaq dissertaciya mazmunınıń tiykarǵı halatları,temanı sáwlelendiriw processi, óz aldına, ayrım baplardıń kóleminińdúzilisi hám bir-birine sáykesligi haqqında pikir júritiw múmkin.Reje-prospekt dúziw tilegi (zárúrligi) sonıń menen anıqlanadı, bulrejege barlıq jańa maǵlıwmatlar hám jańalıqlardı kirgiziw zárúrli
esaplanadı. Izertlewshi dissertaciya jumısınıń rejesin dúzgennen soń,
orınlanatuǵın jumıslar tərtibi hám logikalıq izbe-izligin anıqlap alıwı zárúr. Belgilengen wazıypalar imkaniyat dárejesinen kelip shıǵıp, gezegimenen orınlanadı, biraq izbe-izlik saqlanbaǵan jaǵdayda da, olardıń tolıqorınlanıwı talap etiledi.
Logikalıq izbe-izlik máseleniń mazmunın, mánisin ashıwǵa, onı
sheshiwge múmkinshilik beredi. Birinshi baptı úyrenip shıqpay turıp,
ekinshi bapqa ótiw múmkin emes. Hár bir iste eń áhmiyetli nárseni, yaǵnıy
sheshiwshi nárseni tabıwǵa úyreniw kerek. Bul rejelestirilgen tapsırma
(wazıypa)lardıń optimal sheshimin tabıwǵa múmkinshilik jaratadı.
Dóretiwshilik izleniwde reje bárhama dinamikalıq háreketsheń
xarakterge iye. Reje iykemli bolıwı tiyis, sebebi tekstti tayarlaw
processinde qolǵa kirgizilgen jańa halatlardı da qosıw múmkin bolıwı
kerek.Reje dúziwde tómendegi sorawlardı oylań (itibar beriń). Sizge usı temaboyınsha neler məlim həm nelerdi biliw tiyis?
Bunnan soń birinshi qədemdi qanday tártipte ámelge asırıwdı sheship
alıń.Ilimiy basshı dissertaciyanıń jumıs rejesin dúziwde qatnasıp
qalmastan, al onıń avtorı menen tómendegi wazıypalardı da orınlaydı:
—tema boyınsha zárúr bolǵan ádebiyatlar, maǵlıwmatnamalar,
statistikalıq hám arxiv maǵlıwmatları jáne basqa da dáreklerdi usınadı;
—sistemalı túrde belgilengen gúrrińlesiwler hám másláhátlerdi
ótkeredi;
—orınlanǵan dissertaciyanıń mazmunın bólimler boyınsha hám tutas
bahalaydı;
—dissertaciyanıń jaqlawǵa alıp shıǵılıwına kelisim bildiredi.
Solay etip, ilimiy basshı magistrantqa ilimiy həm metodikalıq járdem
beredi, jumıstıń orınlanıwın turaqlı qadaǵalap baradı, ayrım
anıqlıqlar kirgizedi. Anaw yamasa mınaw sheshimdi qabıl etiwdiń maqsetke muwaplıǵı haqqında usınıslar həm jumıstıń tolıq tayar ekenligi haqqında juwmaq beredi. tiyis?
Bunnan soń birinshi qədemdi qanday tártipte ámelge asırıwdı sheship
alıń.Ilimiy basshı dissertaciyanıń jumıs rejesin dúziwde qatnasıp
qalmastan, al onıń avtorı menen tómendegi wazıypalardı da orınlaydı:
—tema boyınsha zárúr bolǵan ádebiyatlar, maǵlıwmatnamalar,
statistikalıq hám arxiv maǵlıwmatları jáne basqa da dáreklerdi usınadı;
—sistemalı túrde belgilengen gúrrińlesiwler hám másláhátlerdi
ótkeredi;
—orınlanǵan dissertaciyanıń mazmunın bólimler boyınsha hám tutas
bahalaydı;
—dissertaciyanıń jaqlawǵa alıp shıǵılıwına kelisim bildiredi.
Solay etip, ilimiy basshı magistrantqa ilimiy həm metodikalıq járdem
beredi, jumıstıń orınlanıwın turaqlı qadaǵalap baradı, ayrım
anıqlıqlar kirgizedi. Anaw yamasa mınaw sheshimdi qabıl etiwdiń maqsetke muwaplıǵı haqqında usınıslar həm jumıstıń tolıq tayar ekenligi haqqında juwmaq beredi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
