4-Ózbetinshe jumıs Ilimiy mashqala. Mashqalalı jaǵday Joba

4-Ózbetinshe jumıs
Ilimiy mashqala. Mashqalalı jaǵday
Joba:

1. 
   Mashqala hám mashqalalı jaǵday túsinigi.
   
2. 
   Ilimiy mashqalalardıń tábiyatı hám olardıń payda bolıwı.
   
3. 
   Ilimiy izertlewde temanı tańlaw.
   

Ilimiy mashqala - hal etiliwi talap atırǵan teoriyalıq hám ámeliy másele bolıp, usiz ilimiy izertlew jumısların atqarıp bolmaydı. Texnika baǵdarında ilimiy máseleler, islep shıǵarıw texnikalıq quralları hám processlerin ol yamasa bul tárepten málim talaplarǵa juwap bermey atırǵanınan energiya hám basqa resursların sarp etiwleriniń joqarılıǵı sebepli júzege keletuǵın hám sheshimi jámiyet rawajlanıwında zárúr bolǵan máselelerden ibarat esaplanadi. Ilimiy máseleler fanda aldınǵı erisilgen nátiyjeler arasından ósip shıǵadı. Ilimiy mashqalanı qoyıw - mashqalanı izlew, mashqalanı qoyıw hám rawajlandırıw basqıshların óz ishine aladı. Mashqalanı izlew - ilimiy mashqalanı júzege keliwi social, ekonomikalıq hám texnikalıq tiykarlar menen baylanıslı bolıwı múmkin. Social tıykarǵa iye bolǵan energetikalıq mashqala retinde ekologiyalıq taza energiya islep shıǵarıw, ortalıqtı pataslantırmaytuǵın ishki yonuv dvigatelin jaratıw menen baylanıslı mashqalanı mısal etip alıwımız múmkin. Mashqalanı keńeytiw, qosımsha sheshimler menen toltırıw. Mashqalanı yechilishi dawamında, qosımsha, yaǵnıy bas mashqalanı sheshimdi tolıqlawısh izertlewler aparıw zárúrshiligi payda bolıwıwı múmkin. Mısalı, elektr energiyasınan nátiyjeli paydalanıw mashqalasın sheshiw bul bas mashqala basqa kóplegen mashqalalardi sheshiw zárúriyatın payda etedi.
Materiallardı úyreniw. Hár qanday ilimiy izertlew jumısları aldınǵı izertlew tájiriybeleri,izertlew materialların hám ilimiy izertlew alıp barılıp atırǵan tarawǵa jaqın tarawlardaǵı izertlewler materialların oranıw hám analizinen baslanadı. Izertlew teması sheńberinde ózinden aldınǵı alıp barılǵan izertlewler nátiyjesinden xabarlı bolmaǵan ızleniwshi kóbinese qashannan berli sheshimge iye mashqala yamasa máselege paydasız kúsh hám waqtın sarplaydı. Izertlew temasına tiyisli materiallardı úyreniwdi eki basqıshqa bolıw múmkin: Birinshi basqısh. Maǵlıwmatlar dáreklerin anıqlaw. Bul basqıshda izertlew temasına tiyisli jóneliste baspadan shıǵarılǵan ilimiy dóretpeler (monografiyalar ), brashyuralar, jurnallarda baspadan shıǵarılǵan maqalalar dissertatsiya jumısları hám olardıń avtoreferatları, referativ jurnallar, ilimiy jıynaqlarda baspadan shıǵarılǵan maqalalar internet saytlarında keltirilgen maǵlıwmatlar menen tanısıp shıǵıladı. Ekinshi basqısh. Bul basqıshda tóplanǵan maǵlıwmatlar dárekleri úyrenip shıǵıladı hám olar analiz etiledi.Hár bir maǵlıwmat derekyida keltirilgen maǵlıwmatlar hám sheshilgen máseleler menen aldın tanısıp qaray shıǵıladı hám olar siz alıp baratırǵan izertlew temasına jaqın bolsa, onı oqıp shıǵıp tereń analiz etiledi.
Izertlew mashqalasın tańlawdıń tiykarǵı belgileri:

• 
  Siz temaǵa hádden tıs qızıǵıwıńız kerek.
  
• 
  Problema áhmiyetke iye bolıwı kerek
  
• 
  Problema súwretleniwi kerek.
  

Siz barlıq zárúrli maǵlıwmat penen qurallanǵan bolıwıńız kerek. Siz problemaǵa tiyisli bolǵan juwmaqlardı islew uqıplıǵına iye bolıwıńız kerek. Siz problemanı anıq hám dálil sáwlellendiriw uqıplılıǵına iye bolıwıńız tiyis.