Фаннинг ўқув-услубий мажмуаси Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 017 йил мартдаги 17-сонли буйруғига асосан тайёрланган

Чопперлар
Олдувай даврининг яна бир кашфиётларида бири бу одамларнинг чоппинг тош қуролларни ясашни ўзлаштиришидир. Одамлар эндиликда дарё чақмоқ тошларидан ясалган чопперларни бир оз такомиллаштиради. Бу тош қурол чақмоқ тошларнинг бир томондан икки тарафи уриб-учирилган тош бўлиб, археология фанида “чоппинг”лар деб аталади.

Чоппинглар
Олдувай даврининг сўнги босқичлари келиб нуклеус тош қуроллар каш этилади. Нуклеус (лот. nucleus — ядро) (археологияда) — тош қуроллар ясаш учун чақмоқтош ёки бошка тош парчаларидан учириб олинадиган тош бўлаги бўлиб, бу тош қуроллар тош даврининг кейинги босқичларида анча такомиллаштирилиб ундан қирғич ва найзасимон қуроллар ясалади.


Нуклеуслар
Илк палеолитнинг кейинги босқичи ашель даври бўлиб, мил. авв. 800/700 - 120/100 минг йилликлар билан даврлаштирилади. Ушбу босқич археология фанида ашель маданияти номини олган. Шу даврга оид тош чўқмор, бир ёки икки томони учирилиб, ўткир қилинган турли шакддаги чақмоқ тошлардан иборат қуроллар дастлаб Франциянинг Амьен шаҳри яқинидаги Сент-Ашелда топилган ва бу маданият шу жой номи билан аталган. Ашель маданияти даври одамлари ибтидоий жамият тузумининг қуйи босқичида ғорларда, дарё бўйларидаги пана ерларда тўдалашиб яшаб, овчилик билан ҳаёт кечирган. Оловдан фойдаланган. Ашель маданияти Ғарбий ваШарқий Европада, Кавказ, Олд Осиё, Африкада тарқалган. Ўрта ОсиёдаАшель маданиятига оид қароргоҳлар Жанубий Қозоғистонда (Қоратов), Тошкент вилояти (Кўлбулоқ), Фарғона водийсида (Селунгур) ва бошқа жойларда учрайди.
Ашель даврининг илк босқичлари қўлболта тош қуролларининг пайдо бўлиши билан характерланади. Қўлболта–ашель даврига хос бўлган ибтидоий даврнинг макролит тош қуроли. Қўл болта олдувайнинг сўнги даврида кашф қилинган. Унинг энг қадимги намуналари Шарқий Африка ҳудудидан топилган. (1,5—1,0 млн. й). Ашелл даври келиб, қўл болта homo erectusодамларининг асосий қуролига айланган. Қўлболта ибтидоий одамларнинг қўл давомийлигини таъминлаб, учли, қиррали, қаттиқ бўлиб, гўшт ва ўсимлик маҳсулотларини майдалаш мақсадида фойдаланилган.