Ensiklopediyasi

DUNYONING YETTI «MO‘JIZASI»
Qadimgi dunyoning noyob inshootlari va 
haykaltaroshlik yodgorliklarini shunday deb 
atashgan. Afsuski, inson aql-zakovati va qo'li 
gul ustalar yaratgan bu ajoyib yodgorliklardan 
bizning davrimizgacha bittasigina yetib kel­
gan, xolos. U ham bo'lsa Misr ehromlari — pi- 
ramidalardir. Bular - fir’avnlarning (qadimgi 
Misr podsholarini shunday ataganlar) g'oyat 
ulkan maqbaralari.
A F R I K A 30,3
S H I M O L I Y
A M E R I K A 24, 2
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Misr poytaxti — Qohiraning janubida, Nil 
vodiysining serunum yerlari tugab, hayot 
asari bo'lmagan Liviya sahrolari boshlana- 
digan qaynoq qumlar ustida oq va sarg'ish 
rangli, o'tkir qirrali bahaybat sun’iy «tog1» 
ko'zga tashlanadi. Bular ehromlardir.
13-asrda yashagan sayyohlardan biri bu 
ehromlarni ko'rib: «Dunyoda hech bir nar­
sa vaqtga dosh b erolm aydi, lekin bu 
ehromlardan vaqt ham hayiqadi»,— degan 
edi. Chindan-da, bu ulkan sag'analar bu- 
gungi kunda ham xuddi qadimgiday salobat 
bilan turibdi.
Ehromlarning eng yuksagi fir’avn Xufu 
(Xeops) piramidasidir. Lining balandligi 147 
metr, bundan qariyb 5 ming yil ilgari, ya’ni 
miloddan avvalgi 28-asrda qurilgan. Xufu 
ehromining har bir tomoni 233 metrga teng, 
atrofini bir marta aylanib chiqish uchun bir 
kilom etrga yaqin yo'l bosish kerak. Bu 
ehrom silliqlab tarashlangan va jilo berilgan 
2 million 300 mingta ohaktosh plitalaridan 
tiklangan. Har bir plitaning og'irligi ikki ton- 
naga yaqin. Kattaligi jihatidan Xufu ehromi- 
dan keyin fir’avn Xafra (Xefren) piramidasi 
turadi. U Xufu ehromidan 2 metr past. Bu 
fir’avnga tog'dek sag'ana ham kamlik qildi 
va u ehrom oldida yaxlit qoya tiklatib, unga 
bosh qismi odam boshiga o'xshatib ishlan­
gan sher shaklini o'yishni buyurdi. Bu haykal 
Sfinks deb ataladi. Sfinks obrazi inson kabi 
donolik va sher kabi kuchlilik ramzini ifoda- 
laydi. Mahalliy aholi uni «Abul Havl — dah- 
shat otasi» deb yuritadi. Misrdagi bu topil- 
malar 20-asrda butun dunyoga mashhur 
b o 'lib ke td i. A yniqsa T utanhom on