Ensiklopediyasi

BARON MYUNXGAUZEN
Bundan ikki yuz yilcha muqaddam Ger- 
maniyada Baron Myunxgauzen degan kishi 
yashagan. U oliftalarcha bashang kiyinar, kul­
gili birtutam kokili bo'lib, upalangan parik ki- 
yardi.
Kechqurunlari uning huzuriga do'stlari, 
qo'shnilari chiqishar va lovullab yonayotgan 
kamin (pech) oldida saxiy mezbonning 
hikoyalarini tinglashardi. Qachonlardir u jasur 
soldat bo'lgan, ko'p sayohatlar qilgan edi. 
Myunxgauzen yoshligida aql bovar qilmaydi- 
gan g'aroyib sarguzashtlarni boshidan kechir- 
gan ediki, shu tufayli uning hikoyalari ting- 
lovchilarda qattiq kulgi uyg'otardi. Odatdagi 
ovlardan birida u yonida o'qi bo'lmaganidan 
bir bug'uni olcha danagi bilan otadi. Myunx­
gauzen xuddi o'sha bug'uni rosa bir yildan 
keyin yana uchratib qoladi. Jonivorning 
peshanasida mevalari pishib turgan ajoyib 
olcha daraxti o'sib turardi.
Bu safar ovchi qovurilgan bug'u go'shtiga 
ham, olcha sharbatiga ham bir yo'la maza 
qilib to'yib oladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Yana bir qiziq voqea bo'lgan edi. Myunx- 
gauzenga quturgan it hujum qilib qoladi. 
Shunda u chaqqonlik bilan ustidagi og'ir 
p o'stinini yechib otadi va darg'azab it 
po'stinga tashlanadi. Shundan so'ng po'stin 
ham quturib ketadi va baronning bor-yo'q kiyi- 
mini va hatto, yangigina mundirini ham tilka- 
pora qilib tashlaydi. Po'stinni otib tashlashga 
to'g'ri keladi.
Myunxgauzen do'stlariga yana bir kuni qan­
day qilib tirik bo'rining ichak-chavog'ini 
ag'dar-to'ntar qilib tashlaganini, zambarak- 
ning o'qida uchgani-yu, uzun loviya poyasida 
Oyga qarab tirmashib ketganini ham so'zlab 
beradi. Hatto bir marta o'zini-o'zi sochidan 
tortib botqoqdan ham chiqargan edi.
Baron Myunxgauzenning quvnoq sarguza- 
shtlari haqidagi kitobni nemis yozuvchisi 
E.Raspe yozgan.
Ba’zi olimlarning taxminicha, yozuvchi o'z 
kitobida qachonlardir haqiqatan ham yashab 
o'tgan Myunxgauzenning hikoyalarini qalam- 
ga olgan.
Boshqalarning faraz qilishicha, Raspe 
maqtanchoq jangchi haqidagi kulgili voqealar- 
ni yig'ib olgan-da, ularni o'zi o'ylab topgan 
hikoyachi tilidan bayon etgan.
M yunxgauzenning haddan tashqari 
hayratomuz jasoratlarini butun dunyo bolalari 
bilishadi. U juda ajoyib va qiziqarli sar- 
guzashtlar o'ylab topardi, shu bilan birga, dun­
yoda o'zining eng haqgo'y odam ekanligiga 
hammani ishontirishga intilardi.