Ensiklopediyasi

ASSALOMU ALAYKUM!
Agar sizdan:
- Birinchi marta tilingiz qaysi so'zni ayt- 
gan? - deb so'rashsa, siz hoynahoy:
- Oyi! Ada! - deb javob berasiz.
To'g'ri. Ota va ona inson uchun eng qadrli
kishilar. Insonning tili shu muqaddas so'zlar 
bilan chiqishi tabiiy.
Agar sizdan:
- Birinchi iborangizni eslaysizmi? - deb 
so'rashsa siz hoynahoy:
- Assalomu alaykum! - deb javob berasiz.
Bu ham to'g'ri. Inson o'z mohiyati bilan yax-
shilik, ezgulik timsoli. Shuning uchun uning
dilida-yu tilida “Assalomu alaykum!” bo'lishi 
tabiiy.
Siz shunchalik ko'p aytadigan “Assalomu 
alaykum!”ning ma’nosi nima ekanligini bila- 
sizmi?
“Assalomu alaykum!” aslida arabcha ibo- 
ra bo'lib, “Sizga tinchlik, salomatlik tilayman” 
degan ma’noni bildiradi.
“Assalomu alaykum!” - yurtlari, millatlari- 
dan qat’i nazar dunyodagi barcha musulmon- 
larning salomlashuv iborasi hisoblanadi. Siz 
qaysi musulmon mamlakatiga bormang, u 
millat tilini bilmasangiz ham “Assalomu alay­
kum!” desangiz, sizga ochiq yuz bilan “Va 
alaykum assalom!” deb javob berishadi. Bu 
ularning “Sizga ham tinchlik, salomatlik tilay­
man!” deganidir. Demak, “Assalomu alay­
kum!” o'zaro muomala-munosabatning boshi 
hamdir. Uni nechog'lik samimiy va muloyim 
aytsangiz, munosabatga ham shunchalik 
iliqlik, samimiyat, ochiq ko'ngillik baxsh eta­
di.
Assalomu alaykumni oshkora aytishning 
yana bir sehrli kuchi bor. U kishilar o'rtasida 
muhabbat paydo etib, o'rtadagi gina va ku- 
duratlarni ketkazadi. O'zidan kattalarga hur- 
mat, kichiklarga shafqat yuzasidan salom-alik 
qilish qadim-qadimdan kishilarimiz uchun ax- 
loqiy mezon bo'lib qolgan.
Siz kattalarga hurmat bilan “Assalom u 
alaykum!” desangiz, ular sizga mehr bilan “Va 
alaykum assalom!” deb javob berishadi va 
yana “Barakallo! Katta yigit bo'ling!” deb 
qo'yishadi. Bu ularning odobli bola ekanin- 
gizd an m a m n u n lig in i b ild ira d i. K a tta la r 
hamisha yoshlarning odobli va xushxulqli 
bo'lishini istaydilar.
Ko'chada ketayotganingizda o'zingizdan 
katta kishiga ro'para kelsangiz, uni tani- 
masangiz ham salom berishni unutmang. 
Chunki odatimiz shunaqa. Yoshi kichiklar 
yoshi ulug'larga, ulov mingan odam piyoda 
ke ta yo tg a n g a , piyoda keta yo tg a n kishi 
o'tirganga, ozchilik ko'pchilikka salom bera­
di. Bir joyga mehmonga borsangiz, xonada 
ko'pchilik o'tirgan bo'lsa, albatta, siz salom 
berasiz.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

“A ssa lo m u a la y k u m !” ni ch a la -ya rim , 
qo'pol, keskin qilib emas, hamma eshitadi- 
gan va muloyim qilib aytishni o'rganing.