Elaborat o opravdanosti osnivanja osnovnog akademskog studija

9. Prostorni kapaciteti

Filozofski fakultet raspolaže velikim prostornim kapacitetima zahvaljujući nedavnom proširenju, odnosno izgradnji trećeg sprata koji nam je obezbijedio dodatnih 1 475 m² upotrebljive površine (ukupna kvadratura Filozofskog je skoro 9 000 m²).

Osim toga, u planu je izgradnja nove zgrade namijenjene upravo Filološkom fakultetu, koja će raspolagati svim potrebnim prostornim i tehničkim kapacitetima, što će stvoriti optimalne uslove za realizaciju nastavnog procesa i naučne djelatnosti. Do njene izgradnje, u postojećoj zgradi Filozofskog fakulteta raspolažemo prostornim kapacitetima neophodnim za kvalitetno izvođenje nastave, adekvatnom tehničkom opremom koja omogućava prezentaciju nastavnih sadržaja u skladu sa savremenim metodičkim i didaktičkim zahtjevima, kabinetskim prostorom koji zahtijeva renoviranje, računarskom salom, amfiteatrom i brojnim učionicama:

Raspored učionica po studijskim programima:

1. 
   Crnogorski jezik i južnoslovenske književnosti – 005, 006;
   
2. 
   Srpski jezik i južnoslovenske književnosti – 021, 022, 023;
   
3. 
   Ruski jezik i književnost – 121, 122, 213 (zajednička fonetska laboratorija), 211 (zajednička);
   
4. 
   Engleski jezik i književnost – 123, 124, 125, 106, 213 (z.f.l.);
   
5. 
   Italijanski jezik i književnost – 126, 127, 104, 213 (z.f.l.), 211 (zajednička);
   
6. 
   Francuski jezik i književnost – 214, 215, 213 (z.f.l.), 211 (zajednička);
   
7. 
   Njemački jezik i književnost – 216, 217, 213 (z.f.l.), 211 (zajednička);
   

Raspored kabineta po studijskim programima:
1. Crnogorski jezik i južnoslovenske književnosti – 004, 228, 230;

2. Srpski jezik i južnoslovenske književnosti – 212, 229, 231, 232, 233, 303, 324;

3. Ruski jezik i književnost – 003 (Ruski centar), 120, 127, 236, 306, 307;

4. Engleski jezik i književnost – 107, 234, 302, 311, 312, 314;

5. Italijanski jezik i književnost – 108, 305, 317;

6. Francuski jezik i književnost – 235;

7. Njemački jezik i književnost – 313.

10. Finansijska održivost

Prihode osnovnog studija “Međunarodna saradnja i strani jezici” isključivo čini školarina studenata koja na godišnjem nivou iznosi 1000,00 eura. Uvjereni smo da ćemo upisati dovoljan broj studenata, s obzirom na činjenicu da nudimo veoma originalne studije koje usko profilišu znanje budućih diplomaca. Uz to, svi profesori angažovani na programu već su zaposleni na Univerzitetu Crne Gore i građani su Crne Gore, čime se isključuju troškovi njihovog putovanja i boravka u zemlji.

Kao dopunski izvori finansiranja mogu poslužiti i kursevi stranih jezika za građanstvo, edukacija odraslih i saradnja sa Ministarstvom prosvjete oko obuke nastavnika u osnovnim i srednjim školama i oko njihovog stručnog usavršavanja. Po našim proračunima, sve navedene aktivnosti i izvori finansiranja formiraće jaku finansijsku bazu koja će omogućiti nesmetano funkcionisanje budućeg studijskog programa.

S obzirom na karakter filoloških studijskih programa koji imaju izraženu međunarodnu dimenziju, uvjereni smo da će budući program biti veoma pogodna univerzitetska jedinica za uspješno konkurisanje na međunarodnim projektima finansijske podrške, kao i za razne oblike donacija stranih vlada i nevladinih organizacija. Kao potvrdu za realnu ostvarivost ovakvog finansijskog potencijala navodimo uspješnu realizaciju Tempus IV projekta reforme kurikula stranih jezika na Zapadnom Balkanu – South Eastern European Project for the Advancement of Language Studies (SEEPALS), koji već predstavlja značajan finanskijski stimulans za filološke studijske programe i otvara mogućnost njihove modernizacije i prestukturiranja.

11. Međunarodna saradnja

Potpisivanjem Ugovora o stabilizaciji i asocijaciji Crne Gore sa Evropskom unijom otvaraju se brojne mogućnosti apliciranja sa projektima usmjerenim na unapređenje kurikuluma, razvoj novih silabusa, unapređenje predavačkih i pedagoških kompetencija nastavnika u ovoj oblasti, kao i podizanje istraživačkih kapaciteta.

Pored toga što svi studijski programi logično sarađuju sa sličnim programima u okruženju i šire, kako kroz razmjenu nastavnika, tako i kroz različite istraživačke projekte, svaki od studijskih programa za strane jezike i književnosti ima jake partnere u zemljama čiji jezik izučavaju. Studijski programi za jezike i književnosti Filozofskog fakulteta koriste se i postojećim programima razmjene nastavnika i studenata koje je razvila Evropska komisija za visoko obrazovanje. Najveća aktivnost prisutna je u okviru CEEPUS programa razmjene, pogotovo unutar mreža za slovenske jezike i književnosti, germanistiku i anglistiku.

Trenutno na međunarodnom planu najvažnija aktivnost filoloških studija na Filozofskom fakultetu jeste koordinacija regionalnog Tempus IV projekta reforme kurikula stranih jezika na Zapadnom Balkanu. Projekat se zove South Eastern European Project for the Advancement of Language Studies (SEEPALS) i trajaće 3 godine (2010‒2013). Partneri u projektu su 10 univerziteta iz regiona: Univerzitet Crne Gore, Univerzitet Sv. Ćirilo i Metodije u Skoplju, Univerzitet u Tetovu, Univerzitet u Tirani, Univerzitet u Valoni, Univerziet u Banja Luci, Univerzitet u Tuzli, Univerzitet u Prištini (Kosovska Mitrovica), Internacionalni univerzitet u Novom Pazaru i Univerzitet za pravo i poslovne studije u Novom Sadu. Iz Evropske unije učestvuju sljedeći partneri: Univerzitet u Mariboru, Slovenija, Univerzitet za strance u Peruđi, Italija, i Univerzitet u Nirnbergu, Njemačka. Partner u projektu je i nevladina organizacija WUS Austrija koja ima višedecenijsko iskustvo u pomaganju podizanja kapaciteta nastave na univerzitetima u regionu.

11. 1. Studijski program za ruski jezik i književnost
Studijski program za ruski jezik i književnost ostvaruje dugogodišnju i veoma plodnu naučnu i obrazovnu saradnju sa Filološkim fakultetom državnog Petrogradskog univerziteta, koji se smatra jednim od najznačajnijih slavističkih centara u Rusiji. Na tom Fakultetu su kao lektori bili angažovani troje naših kolega, koji su na taj način, svaki u periodu od po tri godine, bili u prilici da se upoznaju s aktuelnim stanjem u rusistici i da stečeno iskustvo primijene u nastavi i svojoj naučnoj djelatnosti na našem Studijskom programu. Godine 2006. potpisan je i Ugovor između naše dvije institucije, kojim se formalizuje naučna, stručna i obrazovna saradnja, i prema kome se i dalje vrši razmjena predavača, tako da je trenutno u svojstvu lektora ruskog jezika na našem Studijskom programu angažovan saradnik Petrogradskog univerziteta.

Zahvaljujući ličnim kontaktima naših kolega, Studijski program ruski jezik i književnost održava veze sa nizom univerzitetskih centara u Rusiji (Kostroma, Belgorod, Kaljinjingrad).

Obnovljena je i tradicionalna saradnja našeg Studijskog programa sa Institutom za ruski jezik A. S. Puškin, kao jednim od najvećih metodičkih centara, gdje se upućuju, kako predavači, tako i studenti s ciljem usavršavanja svojih znanja i vještina predavanja ruskog jezika.

Kao novina od 2010. godine može se izdvojiti i najavljena saradnja sa ukrajinskim univerzitetima. U toku je priprema dokumentacije za potpisivanje Ugovora o saradnji između Filozofskog fakulteta u Nikšiću i Ukrajinskog nacionalnog univerziteta „Taras Ševčenko“ iz Kijeva.

Studijski program Ruski jezik i književnost je od 2010. i zvanično ušao u MAPRJAL, svjetsku asocijaciju predavača ruskog jezika i književnosti, što je s naše strane obilježeno organizacijom međunarodne rusističke konferencije, na kojoj su učestvovali rusisti iz Rusije, Ukrajine, Kazahstana, Srbije i Crne Gore.

Pored uspostavljenih veza sa rusističkim centrima u Rusiji i Ukrajini, naš Studijski program održava redovne kontakte i naučnu saradnju sa slavističkim katedrama u Beogradu i Novom Sadu.

11.2.Studijski program za engleski jezik i književnost

Pored toga što razvija aktivnu profesionalnu saradnju sa nastavnim i istraživačkim centrima u zemljama u kojima se govori engleski jezik, najviše u Velikoj Britaniji i SAD-u, Studijski program za engleski jezik i književnost jedini je koordinator na Univerzitetu Crne Gore jedne specifične CEEPUS mreže – English Language and Literary Studies in Central Eastern Europe. Partneri unutar ove mreže su četiri univerziteta: Univerzitet u Crnoj Gori, Univerzitet u Klagenfurtu, Austrija, Univerzitet u Mariboru, Slovenija, Univerzitet u Pardubicama, Češka. Ovoj mreži namjeravaju se pridružiti još dva univerziteta: Univerzitet u Brnu, Češka, i Univerzitet Ćirilo i Metodije u Skoplju, Makedonija.

Svake godine, ovaj Studijski program domaćin je profesorima koji iz SAD-a dolaze po Fulbrajt programu razmjene. Prošle akademske godine to je prof. dr Izabel Vajt (Isabelle White) i Fulbrajt fellow Dustin Gee. Ove akademske godine tu su prof. Dr Susan Gunter, kao i lektorke Jessica Wozniak i Elisabeth Wilder.

Pored toga, svake godine po jedan ili dva studenta sa ovog programa dobiju američku Forecast stipendiju za studiranje na nekom od američkih univerziteta na kojima provode po dva semestra. Svake godine neko od svršenih studenata engleskog jezika i književnosti na Filozofskom fakultetu dobije prestižnu stipendiju za magistarske studije lingvistike Univerziteta u Kembridžu, Velika Britanija.

Već četiri godine na Studijskom programu za engleski jezik i književnosti postoji i grana međunarodne studentske asocijacije, Sigma Tau Delta – English Honour Society, koja je osnovana 1924. godine u Južnoj Dakoti, SAD, koja okuplja najbolje studente engleskog jezika i književnosti i ima više od 700 nacionalnih članica u svijetu. Studenti, članovi ove asocijacije već su organizovali dvije međunarodne konferencije studenata engleskog jezika, koje su dale zajednički zbornik radova: M. Knežević, N. Vukovi

, eds.: Reading the Past: Understanding the Future, Nikšić: Filozofski fakultet, u štampi, 2010.

11.3.Studijski program za italijanski jezik i književnost

Studijski program za italijanski jezik i književnost osnovan je i razvijan zahvaljujući saradnji sa Filološkim fakultetom u Beogradu i Filozofskim fakultetom u Zagrebu, kao najstarijim univerzitetskim centrima na Zapadnom Balkanu u kojima se izučavaju ovaj jezik i kultura, a čiji su profesori bili članovi nekoliko matičnih komisija koje su radile na osnivanju i transformisanju italijanistike u Nikšiću. I danas se sa profesorima ovih univerzitetskih jedinica ostvaruje intenzivna saradnja, prvenstveno u domenu nastave.

Od stranih univerziteta, najplodnija saradnja ostvaruje se sa Univerzitom u Bariju, tj. sa Fakultetom stranih jezika i književnosti gdje od 1997. godine naši studenti tradicionalno odlaze na usavršavanje, pohađajući specijalne kurseve jezika, književnosti, nacionalne i regionalne kulture Italije i regije Pulja. Sa Univerziteta u Bariju po ugovoru povremeno su bili angažovani lektori i profesori koji su u više navrata gostovali na Filozofskom fakultetu u Nikšiću.

Naši saradnici, upisani na magistarske ili doktorske studije, preko različitih programa mobilnosti, boravili su u cilju istraživanja i prikupljanja građe od 3 do 6 mjeseci u Padovi, Trstu, Rimu i u drugim italijanskim gradovima. Najboji studenti koriste manji broj jednomjesečnih stipendija za pohađanje kurseva u Peruđi, Ređo Kalabriji i drugim centrima u kojima se izučava italijanski kao strani jezik a za koje se aplicira preko Italijanske ambasade u Podgorici.

11.4.Studijski program za francuski jezik i književnost

Studijski program za francuski jezik i književnost je uspostavio stratešku saradnju sa Univerzitetima Fransoa Rable iz Tura i Mark Bloh iz Strazbura. Naročito je bila značajna saradnja sa Univerzitetom Fransoa Rable preko profesora Žan-Žak Tatena, koja je, uz posredovanje ambasade Francuske, dala ključni doprinos u uspostavljanju Katedre za francuski jezik i književnost. Svaka generacija naših studenata bila je u prilici da prati predavanja profesora Tatena, a kao doprinos unapređenju nastavnog procesa, od studijske 2010/11. godine, dogovoreno je da prof. Taten drži napredni kurs obrade književnih tekstova za studente III i IV godine (u ljetnjem i zimskom semestru) u trajanju od pet dana, po 2 časa dnevno.

Saradnja sa Univezitetom Mark Bloh u Strazburu pokrenuta je na inicijativu Francuskog kulturnog centra nakon osnivanja četvorogodišnjih studija. Uslijedile su dvije posjete profesora Žan Kristof Pela i dvije posjete prorektora za međunarodnu saradnju univerziteta "Marc Bloch", gospođe Šasinje sa saradnicima Univerzitetu Crne Gore i Filozofskom fakultetu u Nikšiću. Tokom druge posjete, prof. Pela je održao zapaženo predavanja iz didaktike u svečanoj sali Filozofskog fakulteta. Nakon toga, došlo je i do tri uzvratne posjete tadašnje dekanice Filozofskog fakulteta prof. dr Bojke Đukanović Strazburu, od čega dvije u pratnji tadašnjeg rukovodioca Studijskog programa za francuski, prof. dr Radivoja Konstantinovića. Tom prilikom je osmišljena saradnja koja predviđa da Strazbur podržava «lingvistički», a Tur «književni» profil razvoja katedre u Nikšiću, što je do sada dalo odlične rezultate i omogućilo formiranje jake kadrovske strukture na Studijskom programu.

Osim toga, ambasada Francuske, preko Francuskog kulturnog centra u kontinuitetu obezbjeđuje lektore za francuski jezik i stipendije za usavršavanje naših profesora i studenata.

11.5 Studijski program za njemački jezik i književnost
Studijski program za njemački jezik i književnost od svog osnivanja ima živu saradnju sa međunarodnim akademskim institucijama koja se nastavlja.

OEAAD, Austrijska akademska razmjena, od samog osnivanja najprije Katedre, a onda i Studijskog programa za njemački jezik i književnost svake godine stavlja na raspolaganje lektora, germanistu, govornika njemačkog kao maternjeg jezika koji može da preuzme 12 časova nastave nedjeljno, ali i cjelokupnu organizaciju nastavne i naučne saradnje sa austrijskim institucijama i savjetovanje o stipendijama za boravke u Austriji. Lektori iz Austrije su do sada, od akademske 2002/2003. organizovali i ekskurziju u Beč za 15 studenata I ili II godine studija, pod pokroviteljstvom Ministarstva obrazovanja Austrije. Ovakve posjete Beču mogu rezultirati studentskim projektima manjeg obima, koji se realizuju u saradnji sa Odsjekom za njemački kao strani jezik ili Institutom za prevodilaštvo u Beču, a takav jedan inovativni projekat podržao je austrijski WUS u martu i aprilu 2010. godine.

DAAD, Njemačka akademska razmjena, takođe od osnivanja Katedre stavlja na raspolaganje stranog lektora koji pored 12 časova nastave jezičkih vježbi upravlja procesom prijavljivanja studenata i saradnika za stipendirane boravke u Njemačkoj – u vidu ljetnjih kurseva njemačkog jezika, mjesečnih istraživačkih ili semestralnih studijskih boravaka u Jeni, Kaselu, Esenu, Konstancu i Frankfurtu, kao i dvogodišnjeg master studija za najbolje. Protekle godine dvanaest studenata Studijskog programa dobilo je stipendije DAAD za različite vidove akademskog boravka u Njemačkoj, dok su pod mentorstvom DAAD lektorke, još 4 studentkinje dobile stipendije za master studije posredstvom programa Erasmus Mundus JOIN EU SEE i GLITEMA.

Studijski program aktivno učestvuje i u studentskoj razmjeni u u okviru akademske mreže CEEPUS, kroz koju se realizuju boravci studenata u Austriji, Češkoj i Rumuniji.

Od 2005. godine Studijski program uživa i podršku Fondacije Robert Bosch. U vrijeme slabe kadrovske popunjenosti ova Fondacija je takođe stavljala na raspolaganje lektore, koji su dvije godine, uz 6 časova nastave nedjeljno, pokrivali i organizaciju manjih regionalnih projekata razmjene za studente. Ova fondacija omogućila je u nizu godina i usavršavanje kadrova u Njemačkoj u oblasti obrazovanja odraslih i metoda u nastavi.

Studijski program je član Udruženja germanista Balkana koje svake druge godine organizuje naučne konferencije i stipendira boravke nastavnog kadra na letnjim akademijama na njemačkom govornom području. Usavršavanje kadrova do sada je u nekoliko navrata podržao i Kultur Kontakt, sredstvima austrijskog Ministarstva prosvjete, kao i Goethe institut.

Za Studijski program bi od velike važnosti bilo uspostavljanje univerzitetskog partnerstva sa kompatibilnim Studijskim programom u Njemačkoj ili Austriji, sa ciljem intenziviranja mobilnosti, stalne razmjene studenata i nastavnika, ali i radi realizacije zajedničkih nastavnih i istraživačkih projekata. Ovakvo partnerstvo moguće je realizovati sredstvima iz EU fondova, na čemu trenutno radi nekoliko kolega sa Studijskog programa i DAAD lektor.

12. 
    Nastavni plan i programi osnovnog akademskog studija
    

„Međunarodna saradnja i strani jezici”
12.1. Nastavni plan

I SEMESTAR	Predmet	Broj časova	ECTS
	Engleski jezik I	2+6	8
	Drugi strani jezik I	2+6	8
	Funkcionalna pismenost I	2+2	4
	Engleska književnost i civilizacija I	2+0	3
	Književnost i civilizacija drugog stranog jezika I	2+0	3
	Savremena politička istorija I	2+0	4
	Ukupno	26	30

II SEMESTAR	Predmet	Broj časova	ECTS
	Engleski jezik II	2+6	8
	Drugi strani jezik II	2+6	8
	Funkcionalna pismenost I	2+2	4
	Engleska književnost i civilizacija II	2+0	3
	Književnost i civilizacija drugog stranog jezika II	2+0	3
	Savremena politička istorija II	2+0	4
	Ukupno	26	30

III SEMESTAR	Predmet	Broj časova	ECTS
	Engleski jezik III	2+4	6
	Drugi strani jezik III	2+4	6
	Poslovni engleski jezik I	0+4	4
	Poslovni drugi strani jezik I	0+4	4
	Osnovi ekonomije	2+0	3
	Međunarodni odnosi I	2+0	4
	EU (struktura i institucije)	2+0	3
	Ukupno	24	30

IV SEMESTAR	Predmet	Broj časova	ECTS
	Engleski jezik IV	2+4	6
	Drugi strani jezik IV	2+4	6
	Poslovni engleski jezik II	0+4	4
	Poslovni drugi strain jezik II	0+4	4
	Sociologija rada	2+0	3
	Međunarodni odnosi II	2+0	4
	Jezička politika EU	2+0	3
	Ukupno	24	30

V SEMESTAR	Predmet	Broj časova	ECTS
	Engleski jezik V	2+4	6
	Drugi strani jezik V	2+4	6
	Engleski jezik za pravo I	0+4	4
	Drugi strani jezik za pravo I	0+4	4
	Osnove prava	2+0	3
	Evropske integracije I	2+0	4
	Izborni predmet I	2+0	3
	Ukupno	26	30

VI SEMESTAR	Predmet	Broj časova	ECTS
	Engleski jezik VI	2+4	6
	Drugi strani jezik VI	2+4	6
	Engleski jezik za pravo II	0+4	4
	Drugi strani jezik za pravo II	0+4	4
	Međunarodno pravo	2+0	3
	Evropske integracije II	2+0	4
	Izborni predmet II	2+0	3
	Ukupno	26	30

Drugi strani jezik:
Student bira jedan od ponuđenih stranih jezika: francuski, ruski, italijanski, španski.
Izborni predmeti:
Svi predmeti ponuđeni u donjoj tabeli organizuju se na Filozofskom fakultetu u ljetnjem i u zimskom semestru. Prema tome, organizacija ove nastave u organizacionom, prostornom i finansijskom smislu ne bi donijela dodatna budžetska optere

enja.

Istorija političkih i socijalnih teorija

Socijalna demografija

Socijalna antropologija

Socijalna psihologija

Informatika

Teorije društvene strukture i sistema

Teorija kulture i potreba

Teorija društvenog razvoja

Sociologija politike

Kulturno naslijeđe Crne Gore

Životna sredina i menadžment u životnoj sredini