Эгамбердиева Т

Бирлашган миллатлар ташкилоти бош котиби - БМТ Уставига асосан (97-модда), бу ташкилот маъмуриятидаги бош мансабдор шахс. БМТ Бош котиби БМТ Бош Ассамблеяси томонидан, БМТ Хавфсизлик Кенгаши тавсиясига мувофиқ, қайта сайланиш имконияти билан5 йиллик муддатга сайланади. БМТ Бош котиби Бош Ассамблея томонидан ўтказиладиган барча кенгашларда иштирок этади, шунингдек ўзига юклатилган бошқа вазифаларни ҳам бажаради. Бош котибнинг вазифаси маъмурий-ижрочилик ҳарактерига эга. Бош котиб, шунингдек сиёсий характердаги ваколатларга ҳам эга, яъни у халқаро тинчлик ва хавфсизликни мустаҳкамлашга хавф туғдириши мумкин бўлган ҳар қандай масалани Хавфсизлик Кенгаши эътиборига ҳавола қилиш ҳуқуқига эга (БМТ Уставининг 99-моддаси). Бош котиб ҳар йили Бош Ассамблеяга ташкилотнинг иши тўғрисидаги маърузаномани тақдим этади.
Бирлашган миллатлар ташкилоти котибияти - барча органлар мажлиси ишини техник жиҳатдан таъминлаш, ҳисоботларни эълон қилиш ва тарқатиш, архивларни сақлаш, ташкилотнинг расмий ҳужжатлари ва ахборот ҳужжатлари чақиришни амалга оширади. БМТ Котибияти, БМТ аъзолари томонидан тузиладиган Халқаро шартномаларни рўйхатдан ўтказади. БМТ Котибияти ходимлари уч туркум: олий маъмурий мансабдор шахслар; Бош котиб ва унинг ўринбосарлари; мутахассислар синфининг халқаро мансабдор шахслари; техник ходимлар (котиблар, курьерлар)га бўлинади. БМТда ҳозирги даврда 16 минг кишидан кўпроқ ходим бор. Хизматга олиш доимий ва муддатли шартнома тартибида амалга оширилади. БМТ Котибияти - Бош котиб ва бошқа ходимлардан иборат. Бош котибни Хавфсизлик Кенгаши тавсиясига мувофиқ Бош Ассамблея беш йил муддатга тайинлайди. Бош котиб ҳар йили БМТ фаолияти ҳақида Бош Ассамблеяга ҳисобот бериб туради. Котибият ходимларини Бош котиб тайинлайди. Котибиятнинг вазифаси БМТ ва унинг органларининг нормал ишлашини таъминлаш. Бош Ассамблея ва БМТнинг бошқа органлари қарорларининг амалда бажарилишига ёрдам берищдир. Котибият департаментлар ва бошқармаларга бўлинади: Сиёсий масалалар ва Хавфсизлик Кенгаши ишлари департаменти, иқтисодий ва ижтимоий масалалар департаменти, васийлик ва ўз-ўзини бошқармайдиган ҳудудлар департаменти, Назорат бошқармаси, Кадрлар бошқармаси, Бош котибнинг Маъмурий идораси, Ижтимоий ахборот бошқармаси, БМТнинг Женева бўлими.