Э. ҚОсимов, М. Aкбaров пaрдозбоп қурилиш aшёлaри

КО суюқликларини тайёрлаш

Ишлатиш учун тайёр натрий алкилсиликонат (ГКЖ-10, ГКЖ-11) суюқликни тайёрлашдан олдин қуруқ ГКЖ-10, ГКЖ-11 кукуни билан сувни аралаштириб керакли концентрациядаги бошлан­ғич эритма олинади. Кейин бошланғич эритмани қурилиш май­донида яна сув билан аралаштириб қуруқ кукун оғирлигига нисбатан концентрациядаги суюқликни 7.5-жадвалдаги кўрсат­кичларга кўра тайёрланади.

7.5-жадвал


ГКЖ кукуни асосида тайёрланадиган эритма таркиби

Қурилишда ишлатиш учун 4 соатга етадиган қилиб ГКЖ суюқлиги тайёрланади. Aкс ҳолда, кислота ва ҳаводаги карбонат ангидрид таъсирида эритма яроқсиз бўлиб қолиши мумкин.

Aгар ГКЖ суюқликлари сақланадиган идиш маҳкам беркитилса, уни 3-4 кунга етадиган қилиб тайёрласа ҳам бўлади.
ГКЖ суюқликларини қуёш нури ва ҳаво таъсирида бўлмаган темир ёки шиша идишларда 6 ойгача сақлаш мумкин. ГКЖ-94 суюқлигини эса бир йилгача сақласа бўлади. Ундан кейин уларнинг сифати давлат стандартларига кўра текширилиши лозим.
Пардозбоп қоришманинг сув
юқтирмаслигини ошириш

Сувоқбоп минерал қоришмаларнинг намланмаслигини ошириш учун ишлатиладиган КО суюқликлар қоришмани майинлигини яхшилайди. Масалан, цемент:оҳак:қум таркибли қоришманинг майинлиги ГКЖ-10 билан оширилганда оҳак миқдорини 50% камайтирса бўлади. Бундан ташқари намланмайдиган қоришманинг мустаҳкамлиги 30—40% га ошади.

Маълумки, девор сувоқ қилингандан кейин, бир оз вақт ўтиб унинг юзасида намлик ёки занг бўлмаса шўралаш доғлари ҳосил бўлади. Бундай доғларни хонанинг шипида, ертўла ёки сокол девор юзаларида кўриш мумкин. Бундай доғлар девор қуришда ишлатилган қоришмадаги сувни шимган ғиштдан сувоқ юзаси томон туз, ишқор ёки сувда осон эрувчан эритма каби намликнинг ўтиши натижасида ҳосил бўлади. Aгар ишлатилаётган ғишт тузли ёки зарарли моддалар аралашган тупроқдан тайёр­ланган бўлса, у ҳолда сувоқ юзасида бундай доғлар кўпаяди. Aгар сувоқбоп қоришмага намланмайдиган КО моддалардан қўшилса, у доғ ҳосил қилувчи намликни сувоқ юзасига ўтишидан сақлайди.
Сувоқ юзаси мунтазам равишда намланиб ва қуёш ҳароратида қуриб туради. Намланмайдиган КО суюқлик қўшилган сувоқбоп қоришмани 15 марта сувга тўла шимдириб кейин қуритганда унинг юзасида ҳеч қандай доғлар ҳосил бўлмайди. Aкс ҳолда, шундай шароитдаги сувоқ юзасида 8-10 мартадан кейин доғлар ва майда ёриқлар ҳосил бўлади. Бундай сувоқ юзаси ёғли бўёқ билан суркалганда ҳам унда туз шўралари каби доғлар ҳосил бўлаверади.