Дядя Горгудун мязар йери щаггында

"Kibabi-Dədə Qordud"da mövcud olan Qərbi Azərbaycan dialektalogiyası
Aŋarı – kənar o tərəf ədəbi dilimizdə istifadə olunmasa da Qərb bölgəmizdə istifadə olun­maq­da­dır. Məs: aŋarı get, aŋarı dur və s.
Eşik – çöl, bayır.
Ədəbi dilimizdə ev-eşik mürəkkəb isminin tərkibində işlənən bu söz Qərb bölgəmizdə yuxarıda göstərildiyi kimi çöl, bayır mənasını ifadə edir. Məsələn: Eşik qapı, eşik havaslı və s.
Qaŋrılmaq – əks istiqamətə əyilmək. Məsələn: sümüyü qaŋrılmaq və s.
Buŋqalmaq – tez-tez yemək.
Düş – yuxu, arzu. Daha çox müasir Türkiyə türkcəsində işlənən bu söz Qərb dialektimizdə mövcuddur. Məsələn: düş görmək, düşləmək və s.
Ağızlı – dilli-dişli, danışqan.
Ədəbi dilimizdə ancaq dilli-ağızlı mürəkkəb sifətin tərkibində işlənən bu söz Qərb dialektimizdə də işlənərək yuxarıdakı mənanı verir.
Cici-bici – bəzək-düzək.
Hal-hazırda ədəbi dilimizin lüğət fondunda olmayan bu ifadə dialektimizdə istifadə olun­maq­dadır.
Geŋəşmək – məsləhətləşmək.
Bu söz müasir Azərbaycan dilində sadəcə dialektlərimizdə mövcuddur.
QAYNAQLAR
1. B.Abdulla. Kitabi-Dədə Qorqud poetikası. Bakı, Nizami adına ədəbiyyat İnstitutu 1999
2. Ə.Tanrıverdi. Azərbaycan dilinin tarixi qrammatikası. Bakı, Elm və təhsil, 2014
3. "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanı. Bakı, Yazıçı, 1988
Sekine Alieva
“KITABI-DEDE QORGUD AND AZERBAIJAN DIALECTOLOCY”
Summary
The most and important memorial of Turkish folk is “Kitabi Dede Qorgud” epos which most valuable for Turkish.In this epos we can see Turkish customs, their family relationships, culture, art, fight methods e.t.c. This epos explains Turkish, Azerbaijan languages perfectly. The Turkish people can proof their ancient and old history with this memorial all over the world. In 1950 this epos announced as “harmful memorial”. Epos is also very important for scientist. So epos don’t lose its actually in this time. Like Orkhan Shaig Gokyay, Hamid Arasli, Muharrem Argin scientist published this epos many times. Then at the script this epos was shot. Autor of film’s shot was Anar. After independence years this epos was in the public interest and it was so normal. Then our national lider Haydar Aliev’s intiative this epos was published and irs anniversary was celebratd. Now, as Turkish language, Azerbaijan language’s foundation was this epos.