|
QAYNAQLAR
1. Mədət Ç. Müşfiq Ç. (1998). Dədə Qorqud dünyasına səyahətdən parçalar. Bakı.
2. Mürsəl H. (2000). Dədə Qorqud -1300. Bakı, ADPU.
3. Əzizxan T. (2006). “Kitabi-Dədə Qorqud”un obrazlı dili. Bakı, Nurlan
4. Əzizxan T. (2006). “Kitabi-Dədə Qorqud”un söz dünyası.Bakı, Nurlan
5. Əzizxan T. (2008). “Dədə Qorqud kitabı”nın dil möcüzəsi. Bakı, Nurlan
6. Kitabi-Dədə Qorqud. (1988). Bakı, Yazıçı.
Hejer Huseynova
GENDER EQUALITY IN "THE BOOK OF DEDE KORKUT"
Summary
Turkish people are believed to be the oldest public monument in the article "The Book of Dede Korkut" of the values, especially on the issues of women in the epic and other aspects of the educational importance of the speakers. Samples taken from the story told are based on opinions. In modern times, this epic role in bringing young people, education is the role of the educational process.
Key words: epos, spirituality, women's freedom, loyalty, mother's love, war, gender equality
Хеджер Гусейнова
ГЕНДЕРСКОЕ РАВЕНСТВО В «КНИГЕ ДЕДЕ КОРКУДА»
Резюме
В статье говорится о ценностях совместного письменного памятника тюркских народов «Книга Деде Коркуда». В эросе особенно отмечается отношение к женщинам, о воспитательной роли книги и т.д. Мнения основаны на образцах, взятых из этого ценного эпоса. В наше время, это бесценная книга играет важную роль в воспитании молодого поколения. Эпос имеет большой воспитательный роль в процессе образование молодого поколения.
Ключевые слова: епос, мораль, свабода женщин, верность, материнская любовь, борьба, гендерское равенство
Xaləddin Sofiyev
ADMİU-nun “Sosial siyasi elmlər” kafedrasının müdiri
Kulturologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
“KİTABİ-DƏDƏ QORQUD”DA FƏLSƏFİ VƏ TEOLOJİ DİSKURSLAR
Bu qədim Azərbaycan-Oğuz eposunda o qədər sirli və metafizik məzmunlu diskurslar səpələnib ki, onları araşdırmaq üçün əsl «tekstin arxeologiyası» janrında iş aparılmalıdır. Post-modernist fəlsəfə və onun bir qolu olan post-strukturalist metod şərh, kommentari alqoritmlərini kulturologtyada ön səhnəyə çıxarandan sonra bu sirləri yozub anlamaq xüsusi aktuallıq qazanmış, müasir mətn kulturologiyasının dəbinə çevrilmişdir (1).
Elm köklü yeniliklərə yeni paradiqmalarla çıxa bilir. Fəlsəfədə belə bir anlayış var, «sonsuz xırdalanmalar» (infinitezemallıq). Bu anlayışın asan izahı belədir: dünyada elə yaxın iki nöqtə yoxdur ki, aralarında üçüncü olmasın. Deməli, sonsuzluq təkcə üfiqi istiqamətdə, eninə və uzununa getmir . Varlıqda sonsuzluq iki ən yaxın nöqtənin arasından da dərinliyə doğru açılır. Kommentarilər yenilikləri daha çox sonsuz xırdalıqlar istiqamətində aparır və ona görə də onu komentarilərin paradiqmalarından biri adlandırmaq olar. Buradan çıxan nəticə: biz post-modernist və ya post-strukturalist ruhda başa düşülən şərh, kommentari metodunu «Kitabi-Dədəm Qorqud» mətninə tətbiq edəndə Oğuz və daha geniş, türk mədəniyyətinin sonsuz xırdalanmalar istiqamətini tutaraq mənalar dünyasına səyahət etmiş oluruq. Əlbəttə bu istiqamətdə Azərbaycan elminin xeyli nailiyyətləri var. Akad. Kamal Abdullanın «Mifdən yazıya və yaxud Gizli Dədə Qorqud» monoqrafiyası bəlkə də post-modernist kommentarilərə uyğun gələn ilk və ən parlaq örnəkdir. Azərbaycan elmində epistemoloji informasiyanı çatdırmaq üçün mətn narrasiyasının qramatikası fəndlərindən, «hiylələrindən» istifadə edən alimlərin sayı çox olmasa da hər halda az da deyil. Kamal Abdulla bu əsərinin təhkiyəsini, söyləmlərini yaza-yaza axtarmaq və fikir draması ilə üzləşmək üstündə qurur. Bu, monoqrafiyanın fəsillərinin adlarından da görünür: «Mifin gücü və Yazının gücsüzlüyü», «Mifin gücsüzlüyü Yazının gücü», «Mifin Cəzaları» (2)
Bu açıqlamadan sonra söyləməliyik ki, bizim məqaləmiz «Kitabi-Dədəm Qorqud»un deyim və ifadələrinin dərin qatlarına gedib oradan dini və fəlsəfi məlumatlar əldə etmək olacaq. Əldə etdiyimiz məlumatlar türkün mədəniyyətinin geniş diapazonda sıralanmış ayrı-ayrı məqamlarından xəbər verəcək. Bu məqamlara Allah və dünya, zərurət və qaçılmazlıq, transenden və immanent haqqında təsəvvürlər daxildir.
İndi götürək belə bir cümləni:
Do'stlaringiz bilan baham: |
