Dunyo mamlakatlarida turizmni rivojlantirishning nazariy uslubiy asoslari

- Germaniya. Yevropada xorijiy sayohatga chiquvchi davlatlar o‘rtasida Germaniya alohida o‘rinni egallaydi. Bu yerda chet ellarga chiquvchi turistlar soni yiliga o‘rtacha 5 foizga o‘smoqda. BTT ma’lumotlariga ko‘ra, Germaniya turistlarning xorijiy sayohatga chiqishi 2020 yilga borganda ikki barobarga o‘sadi va uning umumiy soni 163,5 mln. nafar kishiga yetadi.
Germaniyadagi turizmning asosiy turlari xilma-xildir. Chunki Yevropa mamlakati maftunkor tabiati, betakror arxitekturasi, ko‘ngilochar ko‘pligi va gastronomik lazzatiga ega. Har yili kurortlar va marshrutlar Germaniyaga 40 mln. nafar sayyohlarni jalb qiladi. Muzeyga sayohatlar yoki saroy parklariga sayohatlar mashhur bo‘lsa-da, tashrif buyuruvchilarning yarmi gullab-yashnash yoki romantik sayohatlarni afzal ko‘radilar.
Germaniyada qishloq turizmi “fermer turizmi” deb nomlanib, bu Germaniya modeli hisoblanadi. Unga asosan, tabiiylikka intilgan nemislar imkoni boricha qishloqlardagi eski uylarda yashashga intiladilar. Shu bois, nemislar qishloqlarda zamonaviy qulayliklarga ega bo‘lgan uylarni qishloqlarda qurmaydilar. Nemis turistlari qishloqlarda dam olishda shu yerda ishlash, hayvonlarni boqish, madaniy o‘tirish, suhbat qurish va baliq ovlashga qiziqadilar.
Mamlakatda qishloq turizmining tashkilotchilari yozgi ta’til mavsumiga to‘g‘ri keladigan xalqning milliy bayramlari va milliy folklor festivallariga moslab turmahsulot tayyorlaydilar. Qishloqlarda xalqaro ko‘rgazmalar ko‘plab tashkil qilinadi. Masalan, “Oktoberfast” bayramiga jahonning deyarli barcha mamlakatlaridan turistlar tashrif buyuradilar. Shuningdek, nemis qishloqlarida yuz yillab o‘z tarkibini o‘zgartirmasdan tayyorlanayotgan pivo ichimligi haqidagi bayramlar ham ko‘plab uyushtiriladi.
- Chexiya. Chexiya Respublikasida turizm Chexiya iqtisodiyotining asosiy tarmoqlaridan biridir. Chexiya tarixiy va tabiiy diqqatga sazovor joylarga boy. U o‘zining oshxonasi va tabiiy kurortlari bilan tanilgan mamlakat sifatida dunyoning ko‘plab mamlakatlari sayyohlarini jalb qiladi. Praga sayyohlar uchun eng jozibali shahar hisoblanadi. Sayyohlar shuningdek, Karlsteyn qal’asi, Karlshteyn, Kutna-Gora, Cheski-Krumlov va Lednitse shaharlariga ham tashrif buyuradilar.
Chexiya iqtisodiyoti turizmdan katta daromad oladi. 2003 - 2007 yillarda yalpi ichki mahsulotda turistik daromadning ulushi 3,5 % dan 2,9 % gacha pasaydi va keyingi ikki yil davomida ushbu darajada saqlanib qoldi. 2009 - yilda 171 mingdan ortiq Chexiya fuqarolari turizm sohasida doimiy ravishda ish bilan ta’minlandi.
2010 - yilda Chexiya Respublikasiga 6,3 mln. sayyoh tashrif buyurdi va bu o‘tgan yilga nisbatan 5% ga ko‘p bo‘lib, turizmdan tushgan daromad 127,4 mlrd. kronni tashkil etgan. Eng ko‘p sayyohlar shu yili Germaniyadan va Rossiyadan kelgan.
Chexiya Respublikasida sayyohlar tomonidan eng ko‘p tashrif buyurilgan shahar Praga qal’asi va eski shahar bilan Vltava daryosidagi Praga shahri hisoblanadi. Shuningdek, Chexiya sayyohlari uchun juda ko‘p jozibador bo‘lgan Kutna-Gora, Sesky Krumlov, Cheski-Krumlov, Karlshteyn, Shpindleruv-Mlin yoki Lednisko-Valtiskiy majmuasi kabi ko‘plab joylari mavjud. Karlovi Vari, Marianske-Lazne, Podebradi va Frantishkovi-Lazne kabi balneologik kurortlari mavjud. 2011 - yilning birinchi choragida Chexiyaning balneologik kurortlariga 150 mingdan ortiq kishi tashrif buyurdi.
Shaharlardan tashqaridagi asosiy dam olish joylari bo‘lib, Chexiya Shveysariyasi, Chexiya Karsti, Chexiya jannati, Krkonoshee, Shumava milliy bog‘i hisoblanadi. Chexiya o‘zining pivosi bilan mashhur bo‘lib, vinochilik mamlakat janubida rivojlangan. Xususan, Moraviya oq sharoblari bilan tanilgan. Bundan tashqari, Elbadagi Markaziy Bogemiyada uzumzor joyi mavjud.