Domuladjanova shaxlo ibragimovna

III bob bo’yicha xulosa. 
1. 
Sut va sut mahsulotlarini sertifikatlashtirish tartibi, Sanitariya gigiyena 
normalari, kimyoviy tarkibi batafsil o‘rganib chiqildi.
 
 2.
Laboratoriya sharoitida tayyorlangan yogurtning kimyoviy tarkibi kimyoviy 
usulda tekshirildi hamda standart talablari va xorijiy mamlakatlarning standart 
talablari bilan qiyoslash orqali yogurt ishlab chiqarishdagi xavfsizlik mezonlari 
aniqlandi. 
3. 
Quvasoy sut korxonasida yosh avlodni o‘sib rivojlanishida kerakli vitaminlar, 
ozuqa moddalari bilan boyitilgan, foydali yogurt mahsulotini ishlab chiqarish 
bo‘yicha taklif berildi.

---

85 
4. Iqtisodiy samaradorligi
Yangi mahsulotning iqtisodiy samaradorligini quyidagicha hisoblaymiz.
1 litr 3,2% li pasterizatsiyalangan sut 4000 so‘m 
250 gr smetana 1700 so‘m deb hisoblasak, undan faqat 18 gr ishlatamiz. 
Bunda uning narxi 122 so‘mni tashkil etadi. 
yoki 4122:2,25 = 1832 so‘m 
200 gr qaymoq 2000 so‘m deb hisoblasak, undan ham 18gr ishlatamiz. 
Bunda uning narxi 180 so‘mni tashkil etadi. 
Tayor yogurtning 115gr 2500 so‘m bo‘lsa,
E=(C2-C1) x A
bu erda: C1, C2- mahsulotning tannarxi (oldingi va keyingi) 
A- mahsulotning yillik ishlab chiqarish quvvati, dona
E=(2500-1832)x300=668x300=200400 so‗m bir kunda 
Bir yilda 200400 x 265 = 53106000 so‘m [35]. 

---

86 
Xulosa va takliflar 
Sut va sut mahsulotlari inson organizmida muhim ahamiyat kasb etadi. 
Bugungi kunda sut va sut mahsulotalarini sertifikatlashtirish borasida bir qancha 
takliflar va mulohazalar yuritilmoqda. Sut va sut mahsulotlari tez buziladigan, 
uzoq muddat saqlanmaydigan mahsulot turiga kiradi. Shuning uchun davlat 
andozalari asosida sut mahsulotlarini ishlab chiqarish mahsulotni xavfsizligini 
tahminlaydi va o‘z navbatida iste‘molchilarni o‘ziga jalb etadi. Sut va sut 
mahsulotlarini ishlab chiqarayotgan barcha korxona yoki tashkilotlar, albatta,
birinchi navbatda xom ashyoga, texnologik jarayonlarga, jihozlarga, binolarga 
hamda ishchilarning sanitariya gigiena qoidalariga amal qilayotganlariga katta 
e‘tibor qaratishi va nazorat qilishi lozim. Ushbu ishlarni amalga oshirishda 
xorijda 
tarqalgan 
ekspert 
auditor 
mutaxassisini 
bo‘lishi 
o‘z-o‘zidan 
mahsulotning sifatiga, korxona yoki tashkilotning davlat andozalari asosida 
mahsulot ishlab chiqarmoqdami yoki yo‘qmi bularni barchasini qat‘iy nazorat 
qilish tizimini joriy qilish zarur.
O‘rganilayotgan tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, sut mahsuloti - yogurtni 
ishlab chiqarish texnologiyasi, kimyoviy tarkibi murakkabligi, xilma-xilligi 
bilan boshqa mahsulotlardan ajralib turadi.
Bizning hududimizda sifatli yogurt ishlab chiqarishni sertifikatlashtirish 
ishlarini amalga oshirishda chet el tajribalarini qo‘llashni ham o‘ylab ko‘rish 
lozim. 
Hozirda yogurt mahsuloti bo‘yicha bir qancha innovatsion yangiliklar 
qilinmoqda. Jumladan, yogurtning turli ichimlik ko‘rinishida ozuqali moddalar 
bilan boyitilgan ko‘rinishlari, ichak faoliyatini yaxshilashga qaratilgan turlari 
ishlab chiqarilmoqda va iste‘molchilar talablarini qondirmoqda.
 
Quvasoy sut ishlab chiqarish korxonasida sut ishlab chiqarishni 
modernizatsiyalangan texnologiyasini o‗rganish, tahlil qilish natijasida 
korxonada sut mahsulotlarini assortimentini ko‘paytirish va parhezli mahsulot 
ishlab chiqarishda yangi tur mahsuloti, ya‘ni yogurt tayyorlash taklifi kiritildi.

---

87 
Bunda laboratoriya sharoitida yogurt mahsuloti yog‘liligi 3,2 %li 
pasterizasiyalangan sutdan tayorlanadi. +40-45
0
C harorat optimal harorat 
hisoblanadi. Ivish muddati 8-10 soatni tashkil etadi. Yaroqlilik muddati ikki 
haftadan ko‘p bo‘lmagan muddat. Shunday usulda tayyorlangan yogurt 
mahsuloti inson organizmi uchun foydaliligi bilan ajralib turadi.
Yogurt uchun achitqi alohida havfsizlik mezonlari asosida tayyorlanadi. 
Achitqining tarkibi bolgar tayoqchasi, termofil streptokokkidan iborat, 
shuningdek 15%li smetanadan ham foydalanish mumkin.
Keyingi tadqiqot ishimda sut va sut mahsulotlarinini tarkibidagi 
konservantlar, sintetik bo‘yovchi moddalarning miqdorini aniqlagan holda 
SanPin normalariga yangi standart me‘yorini kiritmoqchiman.