Дипломатия университети «юнесконинг инсон ҳуқуқлари, тинчлик, демократия, бағрикенглик ва халқаро тушуниш»

2.3. Аёллар ҳуқуқларини таъминлаш муаммолари.
Аёллар ҳуқуқлари ва эркинликлари бугунги кунга келиб долзарб масала сифатида эътироф этилиб, бу соҳада кўплаб халқаро ва миллий ҳуқуқий нормалар, механизмлар яратилган ва яратилаётган бўлса ҳам, бу ҳуқуқларни таъминлаб бериш энг муаммоли вазифалардан бири сифатида қолиб келмоқда.
Чунки, жамият ҳали ҳам бу соҳадаги муаммоли масалаларни оддий кундалик ҳаётнинг бир қисми кўриб келмоқда ва бу ҳолатлар жамиятнинг одат нормаларига айланиб қолган. Ҳар қандай демократик жамият агар одат нормалари жамиятнинг барча аъзолари ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига дахл этгудек бўлса, бундай одат нормаларини керак бўлса, қонуний тарзда ўзгартириш лозимлигини тўғри англайди. Шу нуқтаи назардан, аёллар жамиятнинг тенг ҳуқуқли аъзоси сифатида эътироф этилар экан, ҳали хам сақланиб қолаётган баъзи бир хурофотларга барҳам бериш лозим. Қуйидаги бундай хурофотлар, яъни аёллар ҳуқуқларини бузилишига сабаб бўлаётган муаммоларни кўриб чиқсак.

Жамиятда ва оиладаги камситишлар. Аёллар жамиятнинг ривожланишида ва оиланинг фаровонлигини таъминлашда ўзларининг катта ҳиссаларини қўшадилар. Бола туғиш, болаларни тарбиялаш жараёнида оналикнинг, ўз оиласининг кекса аъзоларини парваришлашнинг қанчалик ижтимоий аҳамиятга эга эканлигини тан олиниши керак. Болалар тарбияси ота-оналар, аёллар ва эркаклар ҳамда бутун жамиятда мажбуриятларни ўзаро тақсимлашни талаб қилади.

Аёллар ҳаётнинг ва ривожланишнинг барча жабҳаларида эркаклар билан тенг ҳуқуқли шерик бўлишлари учун, илк ёшдан қизларни қадрлаш ва инсон шахсининг қадр-қиммати ҳуқуқини эътироф этиш, хамда улар ўзларининг асосий эркинликларини, жумладан инсон ҳуқуқларини тўлиқ холда ўзлаштиришларини таъминлаш зарур.
Аммо, шуларга қарамай жамиятда аёлларнинг камситилиш ҳолларини кўришимиз мумкин. Қуйида аёлларнинг жамиятда ва жамиятнинг бир ячейкаси бўлган оилада камситилишларига оид баъзи фикрларга тўхталиб ўтсак.
Бундай ҳолларга, ишга қабул қилишда, бир ўринга аёл ва эркак киши даъвогар бўлиб қолганда иш берувчи эркак кишини олишга ҳаракат қилиши ва ўз-ўзидан бу ерда аёл кишининг ишга кириш имкониятининг камайишини кўришимиз мумкин. Яъни, иш берувчи аёл кишини ҳомиладорлик таътилига чиқиб кетиши, камроқ самара беришидан чўчиб, кўпроқ эркак кишини ишга олишга ҳаракат қилади ва ўз-ўзидан аёл кишини камситилишига йўл қўяди.
Яна шундай ҳолатларни, раҳбарлик лавозимларга номзодлар масаласида кўришимиз мумкин. Аксарият ҳолларида раҳбарлик лавозимларига эркаклар тайинланади.