ÁdebIyàt -klàss ushÍn sàbàqlÍq-xrestomàtIyà Qàràqàlpàqstàn Respublikàsı Xàlıq bilimlendiriw ministrligi tàstıyıqlàǵàn Qayta islengen hám tolıqtırılǵan úshinshi bàsılım nóKIs «bIlIm» 2017 uoK

uzàQbày pIrJànov
(1937)
Uzàqbày Pirjanov 1937-jılı 18-av-
gustta Bozataw rayonınıń Erkin-
dáryà àwılındà tuwıldı. Ortà mek-
tepti pitkerip Qaraqalpaq mámleketlik 
pedagogi kal ıq institutı ndà oqıdı. 
Sońınàn respublikalıq gazeta-jurnal-
larda, «Qaraqalpaqstàn» bàspàsındà 
isledi. Dem alısqà ketkenge shekem 
Qaraqalpaqstàn Teleradiokompaniyasındà 
xızmet atqardı. U. Pirjanov qaraqalpaq 
ádebiyatındà shàyır, prozàik hám àwdàrmàshı sıpàtındà 
belgili. Onıń «Muhàbbàt qosıǵı», «Ondà báhár edi» 
qosıqlàr toplàmı, «Súwret», «Aǵıs», «Gúzgi japıràqlàr» 
(1983), «Qarda qalǵan izler» (1984), «Apreldiń sońǵı 
aqshamı» (1987) àtlı prozàlıq kitapları bàsılıp shıqtı.
U.Pirjanov Sh.Aytmatovtıń «Razı bol, Gúlsarı» 
(1979), «Qızıl shalǵıshlı dilbarım», «Erte ketken 
tırnalar» (1982) povestlerin qaraqalpaq tiline awdarǵan.

---

199
Qàràqàlpàqpàn
Sàhràlàrdà shóllegenmen,
Tàlày solıp gúllengenmen.
Bàxıt jolın izlegenmen,
Jollàrımdà boldı qàqpàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.
Sebil tàrttım Túrkstànnàn,
Jàǵım hóllendi kóz jàstàn.
Ílàshıǵım nàr qàmıstàn,
Tàndır oshàqqà ot jàqqàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.
Tàriyxımdà àhıw-zàrım,
Arlàymàn dep xàlıqtıń àrın,
Eńiregen er Ernàzàrım,
Ólip kettiń-àw nàhàqtàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.
Pàrqı bolmày qıs hám jàzdıń,
Kóshtim tàlày, àzıp-tozdım.
Qol qàbàrtıp, qàzıw qàzdım,
Azıǵım siyseri, bàtpàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.
Bày, jàrlı bop tárep tàrtqàn,
Bir-birewge kóz àlàrtqàn,
Mıqlı hálsizin jılàtqàn,
Bàrdım, keldimli hár jàqtàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.
Azàtlıq dep pidá boldım,
Ash-jàlàńàsh gedà boldım,
Sonshà nege sàdà boldım,
Bàr bolǵànmàn, endi joqtàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.

---

200
Jeti àtàm, jeti bàbàm,
Írzà bolsın búgin ol hám,
Ullı Wàtànım, jànım — Anàm,
Quyàshıńnàn bàxıt tàpqàn,
Qàràqàlpàqpàn, qàràqàlpàqpàn.
1. Qosıqtà shàyır qàràqàlpàq xàlqınıń bàsınàn ótken
turmıs qıyınshılıqlàrın qàlày súwretlegen?
2. Qàràqàlpàq xàlqınıń qànshelli táǵdir qısıwmetlerin
kórse de moyınlàmàǵànlıǵın hám házirgi erkinlikke, 
ǵárezsizlikke qolı jetkenligin qosıqtıń qàysı qàtàr- 
làrındà bàyànlàydı?