Дала экинларининг асосий зараркунандалари

Ҳаёт кечириши. Йўғоноёқ личинкалик стадиясида буғдойпоя анғизида қишлайди. Қанотсиз йўғоноёқ бир ёзда иккита, галл йўғоноёғи эса бир авлод беради.
Қанотсиз йўғоноёқ личинкаси эрта кўкламда ғумбакка айланади, вояга етган йўғоноёқлар март охиридан бошлаб бутун апрел ичида пайдо бўлди. Қанотсиз йўғоноёқ биринчи авлодининг урғочилари экинлар орасида ўрмалаб юриб, тез орада тухум қўйишга киришади. Урғочи йўғоноёқ тухумини энг баққуват буғдой поясининг қуйи қисмига (асосан биринчи ва иккинчи бўғимга) битта – биттадан қилиб қўяди; бунда йўғоноёқ тухум қўйгичи билан буғдойпояни тешади, унинг ичига тухумини ўрнаштиради; йўғоноёқ тухум қўйиш учун экилган буғдойларни ёки ёввойи ҳолда ўсадиган буғдойни танлайди; йўғоноёқ тухумини бошқа ғалласимонларга қўймайди.
Тухумдан чиққан личинкалар поянинг ички деворларини еб яшайди. Поянинг шикастланган жойи йўғонлашади; зарарланган учки барглари қуриб, найдан чиқмайди, поя ўсишдан тўхтаб ва май ўрталарида ўсимлик қуриб қолади. Личинка ўзи овқатланаётган ерида ғумбакка айланади.
Апрелнинг иккинчи ярмида иккинчи авлоднинг вояга етган йўғоноёқлари пайдо бўлиб, тез орада тухум қўйишга киришади; бу ҳам (қанотсиз йўғоноёқ) худди кўкламги авлоди каби тухумини фақат буғдой поясининг биринчи ва иккинчи бўғими олдига қўяди.
Личинкаси батамом ривожланганидан кейин, поя ичида ўзига камера ясаб, уни поя ичи қириндилари билан беркитади ва шу ерда (анғизда) қишлаб қолади.
Галл йўғоноёғи қанотсиз йўғоноёқнинг биринчи авлодидан бир оз кечроқ пайдо бўлади. Бунинг вояга етганлари апрелнинг иккинчи ярмида уча бошлайди. Бунинг урғочилари тухумини буғдой поясининг остки қисмига, асосан биринчи ва иккинчи бўғим оралиғи ичига қўяди; тухумдан чиққан личинкаси поя ичини еб яшайди. Поянинг шикастланган ерида галл (шиш) пайдо бўлади, баъзан поя шу еридан эгри-бугри бўлиб қолади. Бу йўғоноёқ қанотсиз йўғоноёқдан фарқ қилиб, поя ичига бир нечта тухум қўяди, бунда ҳар бир личинка алоҳида камера ичида овқатланади; буларнинг камераси пояда дўмбоқ бўлиб кўриниб туради. Галл йўғоноёғи буғдойдан бошқа жавдарни ҳам, шикастлайди.
Кураш чоралари. Бу иккала йўғоноёқнинг овқатланадиган ўсимлик турлари жуда кам бўлганидан, алмашлаб экиш усулини жорий этиш катта аҳамиятга эга ва, ҳатто, буғдойни арпа билан навбатма-навбат экиб туриш фойдали тадбирлардан ҳисобланади.
Йўғоноёққа қарши курашда буғдой ҳосили ўриб-йиғиб олинганидан кейин, тезда анғизни ҳайдаш ҳам жуда муҳим, бунда анғизда қишловчи зараркунандалар қирилиб кетади.