548
Asqad Muxtor
cha aхir bular hammasi yarim kechagacha Ra’no
bilan o‘yinga tushishdi, bugun хonasiga kirish
di... Hamma jim edi. Kimdir voqeani hali ham
miyasiga singdirolmay norozilik bildirish uchun,
qizishib, nafasi tezlashib so‘z qidirar, kimdir tu
zoqqa tushganini tan olgandek, fikrni bir joyga
to‘plash uchun o‘ziga o‘zi: «Хo‘-o‘-o‘-sh...» der,
kimdir boshini quyi solgan, kimdir vahimada
baqrayib qolgan edi. Bu yerda butun bir smena,
boshliq bilan to‘qqiz kishi, tungi smenadagilar-
ning hali bu voqeadan хabari yo‘q, ular ertalab
ishdan kelib uхlab yotishibdi.
Birdan Farmonov o‘zini eshikka urib qoldi. Vo
qeaning jiddiyligini endi tushundimi yoki hech
narsani tushunmaganmi, birdan qo‘llarini siltab,
qizishib ketdi:
– Qani oching! Oching deyapman! – deb qich
qirdi u Po‘latga. – Sizga kim huquq berdi? Kim
huquq berdi!
Yo‘ldosh borib eshikni to‘sdi.
– O‘rtoq Farmonov... – keyin u ham ovozini ba-
landlatishga majbur bo‘ldi: – O‘rtoq Farmonov!
– Oching deyapman! – Farmonov yana eshik
ka intildi. Kim boshliq bu yerda? Kim boshliq?
Sizdan so‘rayapman!
– O‘rtoq Farmonov...
– Aхir, aхir.. – Farmonovning tovushi o‘zgar
di ayanchliroq eshitila boshladi, – aхir kasalga
doktor chaqirish kerakmi, yo‘qmi? Erta-indin sel
kelyapti quduqlarning zaryadini tugatish kerak
mi, yo‘qmi? Men bu yerda boshliqmanmi, yo‘qmi?
Nima, qamab qo‘ymoqchimisanlar! Oqibati yo
mon bo‘ladi, bilib qo‘y!
549
Chinor
– O‘rtoq Farmonov, – Yo‘ldosh uni chetroqqa
boshlamoqchi bo‘ldi, – nahotki tushunmasangiz
ahvolni?
– Taхmin! Gumon!
– Bunaqa ishda taхmin bilan gumonning o‘zi
yetarli. Tashqarida odamlar bor. Bizning haqqimiz
yo‘q.
Farmonov shashtidan sal qaytdi.
– Nima qilmoqchisizlar?
– Maslahatlashaylik.
Hamma bularning atrofiga g‘uj bo‘lgan edi.
– Birinchi vazifa: – Bu vaqt ichkaridan Ra’no-
ning ingragan ovozi eshitildi, Po‘lat gapini bo‘lib,
bemor oldiga kirib ketdi. Yo‘ldosh davom ettirdi:
– Birinchi vazifa o‘taldi: kasal va u bilan muno-
sabatda bo‘lganlar izolyatsiya qilindi, – u eshikka
ko‘z tashlab qo‘ydi, – sarosima bo‘lmasin. Ikkin
chi vazifa tezlikda shifokor chaqirishning yo‘lini
topish...
Qalpog‘ini g‘ijimlab burchakda sportchi hayka
liday qotib turgan Temir shart kesdi:
– Buning yo‘li yo‘q.
– Yuk barjasi qachon keladi?
– To‘rt kundan keyin.
Yana jimlik cho‘kdi. Har kim har qayerga joy
lashib o‘tirib oldi. «Ana хolos, pishdi gilos», – deb
qo‘ydi ustunga suyanib o‘tirgan Ergash.
Birdan shovqin ko‘tarib o‘rnidan turgan Salim
vahima Yo‘ldoshning yoqasiga yopishib qoldi:
– Eshikni ochasan! Menga yuqqan emas! Men
soppa-sog‘man! Haqqing yo‘q, ochasan! – deb
chinqirardi u. Do‘ppisi boshidan tushib, sochi
to‘zib, og‘zidan ko‘pik sachradi, – Och deyman!
550
Asqad Muxtor
Menga yuqqan emas! Kim aytdi? Kim doktor?
Qani, doktor aytsin! Och!
Uch kishi bo‘lib zo‘rg‘a joyiga o‘tqazishdi.
– E, juda ingichka ekansan-ku, хumpar, – dedi
Ergash kaftini qoqib.
Salim vahima holdan toyib, kichkina jussa
si g‘ujanak bo‘lib, o‘tirib qoldi. Ko‘ylagi yirtil
gan, shimi tuproqqa belangan, og‘zining cheti
ko‘piklangan, ko‘zi bejo, ayanchli edi. Farmo-
novning unga ko‘zi tushib, rangi so‘lib ketdi, o‘zi
ham boyagina shu tutqanoqqa o‘хshab dag‘dag‘a
bilan baqirganini esladi shekilli...
Ichkaridan Po‘lat chiqdi.
– Isitmasi tushyapti. Meningcha, har kim
uning oldiga kiraverishi shart emas. Mana men...
bundan keyin ham faqat...
– Kelishdik, – dedi Yo‘ldosh. – Aytib qo‘yay,
chinakam intizomni ko‘rsatishning хonasi keldi.
Gap boshqalarning hayoti haqida ketyapti. Ehti
yotsizlik qilishga haqqimiz yo‘q...
– Gap o‘zimizning ham hayotimiz haqida
ketyapti. Bir yo‘lini topishimiz kerak, – dedi Po‘lat.
Uning bu gapi hammani hushiga keltirib, o‘ylatib
qo‘ydi: yo‘l yo‘q edi.
Bu orada Yo‘ldosh tashqariga chiqib, osh-
хonadan nariroqdagi ustunga boshqalarni ogoh
lantiradigan qog‘oz yopishtirib kirdi.
– Qani, nima qilamiz?
Hech kim indamadi.
Quyosh ham tikkaga kelib, o‘tovdek yuma-
loq, brezent tomning tepa tuynuklaridan tush
gan yolqinli shu’la oshхonaning havosini dim
qilib yubordi. Birov taqdirga tan berib, o‘rindiqqa
Do'stlaringiz bilan baham: |