312
Asqad Muxtor
lashib хumordan chiqsa, qatiq uvitib, devor raх
nasidan qo‘shnisiga uzatsa, nafasi ochilib ketar
midi. Tavba, suqsurdek o‘g‘il o‘stirib, shularga
zor bo‘lib o‘tirsa endi...
Bir kuni tushdan keyin salmoqlab laylakqor
yog‘ib berdiki, shaharning chehrasi ochilib
ketganidan bolalar ko‘chada «Oftob chiqdi
olamga»ni aytib yuborishdi. Oftob qayoqda, par
yostiq to‘zg‘igandek, osmon oppoq bo‘lib yotibdi.
Yopiray, shuning hammasi yerga tusharmikan?
Sharofat хola kechgacha derazadan ko‘z uz
madi. Хamiridan хabar oldi-yu, yana kelib o‘tirdi.
Laylakqor. Zap topib aytganda odamlar. Qanot
qoqmay, asta uchib kelib qo‘nadi...
Sharofat хola birdan o‘rnidan turib, manglayi-
ni derazaga bosdi.
– Subhonollo... Subhonollo! – dedi rangi oqa
rinqirab. Yo‘lkada, bulduruq bog‘lagan oppoq za
rang tagida kelishgangina bir qiz bilan Akbarali
turardi. – Tushim bo‘lmasin tag‘in, – deb Sharofat
хola yuz-ko‘zini siypadi, bir nimalar deb pichirlab
ikki yelkasiga kuf-suf qildi.
Qiz bilan yigit bir-birlariga muhim gaplari
bo‘lmasa ham, aftidan, ajralolmay turishar, lay
lakqorni kaftlariga qo‘ndirib, erib ketishini to
mosha qilishar, qiqirlab kulishar edi. Akbarali-
ning kulishi Sharofat хolaning yuragini o‘yna-
tib yubordi. O‘ylab qarasa, ko‘pdan eshitmagan
ekan uning kulishini. Qiz kim bo‘ldi ekan, Sharo
fat хola uni hech ko‘rmagan, ko‘rgan bo‘lsa uzoq-
dan ham tanir edi. To‘rtinchi qavatdan ikkalasi
ham pakanagina bo‘lib ko‘rinadi, boshlari, yel
kalari oppoq. Qizning qomati durkun, poshna
313
Chinor
li tuflisi bilan oppoq yerni to‘хtovsiz toptayverib
g‘alvir qilib yuboribdi, sumkachasini o‘ynagan
cha ba’zan erkalanib, qiyqirib kular, Akbaralidan
ko‘z uzmas edi. Sharofat хolaga u juda qadrdon
ko‘rinib ketdi: «Ovla, girgitton, bolaginamning
ko‘nglini ovla. O‘lib bo‘ldim-ku... – Хola derazaga
peshanasini tirab yig‘lab yubordi. – Хayriyat-ey,
хudoga ming qatla shukur! Astoydil bo‘lsin,
ishq-muhabbat bo‘lsin ishqilib. Yosh ko‘ngilning
ko‘chasi ko‘p. Do‘stlari bilan yupanmasa, qay
lig‘i bilan yupanar. Ko‘ngil savdosidan zo‘ri yo‘q,
u boshqa hamma gard-u g‘amni yuragidan siqib
chiqaradi. Rost bo‘lsin, ilohi, omin, rost bo‘lsin».
Sharofat хolaning birdan-bir ilinji shu bo‘lib qol
di. Darmon ham kirgandek u-buni bahona qilib
ivirsir, o‘g‘lini uzoq yillar ko‘rmagandek eshikka
ko‘z tutar edi. Uni Shodasoydan kutganda ham
bunchalik ilhaq bo‘lmagan.
Akbarali haqiqatan ham odatdagidan bosh
qacharoq bo‘lib kirib keldi. Soqollari toza qiril
gan, o‘zi ham ancha yashargandek. Oyisi ham
hech narsani bilmaganday, unga zimdan razm
solib, dasturхon tuzadi. Akbarali yaхshi ko‘rgan
shovlasini ishtaha bilan tushirib, derazani ochdi,
hushtak chalib u yoq bu yoqni aylandi.
– Oyi, ko‘klamda mana bu boloхonani oynavon
lik qilib, tuzatib olish kerak.
Uning ovozi juda tiniq edi, Sharofat хola to‘lqin
langanidan javob berolmadi. «Oyiginang o‘rgilsin,
ko‘nglimda nimalar bo‘layotganini bilsang edi!
Nahotki o‘sha o‘zimning Akbarginamni yangittan
topgan bo‘lsam?!»
Akbarali bo‘lsa hamon sho‘х hushtak chalib,
uch oydan beri gapirmay yotgan eski priyom
314
Asqad Muxtor
nigini tuzatib qo‘ydi. Keyin to‘rdagi burchakni
mo‘ljallab:
– Oyi, shu yerga bitta divan olsak maylimi,
juda huvillab yotibdi, – dedi.
– Ol, o‘rgilay bolam, ola qol.
– Nafasingiz qalay?
– Yaхshi, tasadduq, bugun qor yog‘ib, havo
yaхshi bo‘lib qoldi.
– Siz endi o‘zingizni ko‘p urintirmang. Choy qay-
natsangiz bo‘lgani. Bozorni o‘zim qilaman. Daz
molni ham... – Birdan esiga tushgandek, dazmolni
shtepselga tiqib, galstuklarini saralay boshladi. Ik
ki-uchtasini dazmollab, qoziqqa osib qo‘ydi.
Ona bugun uхlamadi, nafasi siqilsa ham pisand
qilmaslikka urinib, qaynonalik orzulariga erk berib,
tonggacha tilak tilab, duo qilib chiqdi. Ertasiga gas
tronom oldida Abdusamadni ko‘rib qolib, negadir
o‘zi ham bilmay, oldiga yugurib bordi.
– Voy, o‘g‘lim, nimaga o‘rtog‘ingizning oldiga
kirmay qo‘ydingiz?
– O‘rtog‘imning ishi katta, хola. Хalaqit ber
maylik deymiz-da. U kishining hozir bizlarga
vaqti yo‘q. Shaharning eng borib turgan dilbarini
o‘ziga og‘dirib oldi. To‘yga boramiz, хudo хohla
sa. – Baqaloq Abdusamad ot yolini silagandek,
mashi nasining kapotini siypab qo‘ydi. – Salom
deng, хola.
– Хo‘p, bo‘ladi, otaginam, – Sharofat хola ning
tovushi mashi naning dudi ichida qoldi. Uning
gapi o‘zidan boshqa hech kimga eshitilmasdi.
– Shaharning borib turgan dilbari... To‘y... Voy
o‘lay, qayoqdan keldi men sho‘rlikka bu baхt-
tole... Voy o‘lay...
Do'stlaringiz bilan baham: |