Buxoro davlat universiteti a. N. Murtazoyev texnik mexanika

Berilgan N, Kvt - etaklovchi valdagi quvvat

n, ayl/min - aylanish chastotasi
Emperik formuladan etaklovchi shkivni diametrini aniqlaymiz.

Etaklanuvchi shkivni diametri esa
D₂ = D₁i (1 - )
 = 0,01 - 0,02 - sirpanish koeffistenti
Tasmani kengligi

, m/s - tasmani tezligi;
, mm - tasmani qalinligi (jadv);
S₁ - qamrov burchagi koeffistenti;
S₂ - tezlik koeffistenti;
S₃ - ishlash rejimi koeffistenti;
Bu koeffistentlar jadvaldan olinadi.
Masalan:

1	160	170	180	190	200
S1	0,94	0.97	1,0	1,05	1,1

Kn - tasmani kesimidagi foydali kuchlanish kg/sm²;
Tortish koeffistenti quyidagi formuladan topiladi:

tortish koeffistienti tajribadan topiladi.
 = 0,59  = 0,56  = 0,48  = 0,40

Charm Rezina Paxta Jun

Tasmani geometrik o’lchamlarini topish. Eksperementlar bilan topilgan tasmani chidamliligi tez pasayishi mumkin agar yugurish soni sekundiga 5 dan ortsa va tasmani uzunligini o’rta tezligiga qarab olinadi, ya’ni:

hisoblab topilgan uzunligi esa

A₀= CD₂ - o’qlar orasidagi masofa (optimal)
yoki A₀= 2(D₁+ D₂);
C - koeffistient uzatishlar soniga qarab olinadi
i 1 2 3 4 5 6 dan ko’p
C 1,5 1,2 1 0,95 0,9 0,85
Haqiqiy o’qlar orasidagi masofa
;
Tortuvchi rolikning diametri taxminan (0,8 - 1,0) D₁=D_p olinadi.
5. Ponasimon tasmali uzatmalar.
Markazlararo masofasi kichik, uzatish soni esa katta bo’lgan uzatmalarda ishlatiladigan yassi tasma qoniqarli ishlamaydi. Shu­ning uchun ponasimon tasmali uzatmalar qo’llaniladi. Ponasimon tasmaning shkivga katta yuza buylab yopishuvi uning yassi tasmalarga nisbatan afzalligini bildiradi. Ponasimon tasmalarning stan­dartlashtirilgan etti turi mavjud. Ularning ayrim xarakteristi­kalari quyidagi jadvalda berilgan (31.1-jadval).

31.1 – jadval

	O	A	B	V	G	D	E
b,mm	10	13	17	22	32	38	50
h,mm	6	8	10,5	13,5	19	23,5	30
S,sm	0,47	0,89	1,38	2,30	4,76	6,92	11,7
D	70...90	100...125	140...180	200...280	320...450	500…600	800..100
N	0,245…0,400	0,625...1,0	115...2,6	3,56…7,4	11,8...24,6	26,8...50,0	72,5...135,0

Ponasimon tasmali uzatmalarni hisoblash tartibi.

Berilgan N₁ quvvatning qiymati va tuzatish koeffistentlari­dan foydalanib, quvvatning hisobiy qiymati aniqlanadi.

N_x - berilgan quvvat;
N_j - bitta tasmaning uzatishi mumkin bo’lgan quvvat, jad­valdan;
z - tasmalar soni;
C₀ - qamrov burchagi koeffistenti;
C₁ - tezlik koeffistenti;
C₂ - ish rejimi koeffistenti;
C₃ - tasmani qanday usul bilan taranglanganligini hisobga oluvchi koeffistent;
C_n - aylanishlar soni koeffistenti;
C_d - shkiv diametrining koeffistienti.

Tasmalar soni z=8 bo’lishi lozim. Qolgan hisoblash yassi tasmalarni hisoblashga o’xshaydi.