Бухоро давлат университети

а1
а2
Р	48	20
3	3	3
11	14	17
17	31	-
30	-	-
31	18	-
7	7	7
99	C1	C2

S₁ = 48 – 45 = +3
b₁ = = 0,03
M = 19,05 + 0,03 = 19,08
S₂ = a₁ + c₁ + 2a₂ = 48 + 45 + 20,2 + 7,2 = 48 + 45 + 40 + 14 = 147
b₂ =
G = ± = ± 1,22
Иккинчи қаторнинг ўртача катталикнинг ўртача хатолиги
m_M =
Ўртача фарқни топамиз, бу фарқнинг ўртача хатолиги. Бу фарқ ва ўртача хатолик орасидаги муносабатни аниқлаймиз.
= (20,68 – 19,08): = 1,60: ±17 = ± 9,41.
Агарда олдиндаги усулни эсласак ва ундан фойдалансак дан илдиз квадратини олсак, унда бажарилиши ёки ечиш қуйидагича тус олади.

Биринчи бажарилишда ( ) квадрат илдиздан чиқарилганда ўртача фарқдан унинг ўртача хатоликка яқини 9² (1,60:0,17 = 9,41): иккинчи сабабга кўра худди шундай сон 88,89 га яъни 9 квадратига яқин. Келтирилган фарқ шуни кўрсатадики, олинган белги (дум танаси узунлиги) яхши фарқланиб турувчи белги ҳисобланади. Бир вобла тури Rutulus rutulus caspikus бошқа турдан Rutulus rutulus arolensus фарқланади. Агарда бир нечта формадаги белгиларни солиштиришга тўғри келса, яна олдинги форма анализ қилинади.

Мисол: вобланинг бош формасига хос бўлган ён чизиқдаги тангачалар сонини солиштирамиз. Rut. Rut tupikus, Rut. rut iliviatilus, Rut. rut. vor ва Rut. rut. vor a. . жадвалда ён чизиқдаги тангачалар фарқи ва ундаги хатоликни аниқлаш кўрсатилган. Тангачаларга фарқ борми йўқми кўриб чиқамиз. Горизонтал графалар ва вертикал графада Rut. rut. caspikus да ,8 ёзилган бу хатоликни 3 марта ошиқдир, яъни фарқ мавжуд. Шуни эсдан чиқармаслик керакки ён чизиқдаг тангачаларни ҳисоблашда хатоликка йўл қўймаслик керак. Бу белги ёшга ва жинсга боғлиқ эмас. Ҳақиқий вобла билан ва вариантдаги вобла орасидаги бу белги бўйича фарқ йўқ. (diff = 0,3) бошқаларда эса ёки вертикал а да (diff = 1,3) ва ҳоказо. Жадвалда белгилар узоқлашиши эмас балким уларни яқинлигини ҳам ҳисобга олинган. Пастдаги горизонтал графада вобланинг қайси формасида ён чизиқда тангачалар сони кўп, қайсисида оз дарҳол кўзга ташланади. А, В. Морозов пробадаги ёки зотлардаги алоҳида белгилар орасидаги фарқни топиш учун енгилроқ усулни тавсия қилади.