Бухоро давлат университети

4

Σ =

16

11

5

12

10

5

2

3

1

2

3

70

Хусусиятга боғлиқ бўлган бошқа хусусиятни х билан белгилаймиз, бошқа хусусиятни у билан белгилаймиз. Боғлиқ бўлган ва боғлиқ бўлмаган хусусиятлар. Бу тадқиқотчига боғлиқ. Жадвалга назар солсангиз балиқ танаси ўсиши билан унинг танасининг баландлиги ҳам катталашган. Бу эса ижобий корреляциядир. Корреляцион жадвал аниқ бўлади, қайси вақтда ким агарда у қуйидагича тавсия этилган бўлса, қатордаги сонлар (6,8 дан кам бўлмаслиги керак) у ёки бу белгилар бир хил бўлиши яъни қачон ким корреляцион сетка квадрат формасига яқин бўлса ва олинган балиқлар сони 50 дан кам бўлмаса (яхшиси 100) . келтирилган ҳар бир мисолда корреляция бор лекин қандай корреляцион боғлиқлик бор. Бунинг учун корреляция коэффициентини топиш керак ва r ҳарфи билан белгиланади ва қуйидаги формула билан топилади:

ёки бошланиш қисмидаги формуладан фойдаланилади.
Яна бошқачароқ: ;
Бу формулани тушуниш учун Ю. А. Филинченко (1929) нинг “Изменчивость и методы её изучения” деган китобидан топамиз. Яна бошқа барча “Биометрия китоби” (Лакин 1980) дан топасиз. Аниқ мисолдаги корреляцияда келтирилган балиқ кўзининг узунлиги билан боғлиқлигини аниқлаш. Бу ерда ҳам ўртача катталик (М) аниқланади ва асосий оғишма сиғма (G) эмас, юмакс сиғма (S) ҳисоблашда қабул қилинган. Ҳар иккала қатордаги қандайдир сон А ўртача катталикда қабул қилинади ва қуйидаги сонлар қабул қилинади. 181 – 200 кўз диаметри сонларида 6 сон ишонарлиси 5,6 – 6,5. нол сонларни кесиб ўтувчиларни жадвалга тўрт қисмга бўлинади (тўртта квадратга): I, II юқориги ва III, IV пастки. Ҳар бир клеткада такрор учрайдиган сонларни муваффақ келадиган оғишмага кўпайтирилади. Ҳар иккала қаторларга ва ҳар бир квадрантдаги сумма аниқланади. I ва IV кводрантларнинг ҳосилалари плюс белгиси бўлади. I – кводрантдаги ҳар бир катакчадаги сон салбий катталикдаги сонга 2 маротаба кўпайтирилади. Бир хил сонлар + билан белгиланади.