Бугун Ўзбекистон Республикаси-иқтисодиёти бозор иқтисодиётига асосланган, тўхтовсиз ривожланаётган давлат

2.7. Кўтарилган йўллар, эстакадалар ва бошқа иншоатлар,
ва юк хўжалиги қурилмалари

Очиқ вагонларда келадиган ёқилғи, сочилувчан, минерал–қурилиш ва бошқа юкларни тушириш учун, юк ҳовлиларида сатҳи (бошқа йўлларга нисбатан) кўтарилган(Кўтарилган ) йўллар ва блок ёки балкали эстакадалар қурилади.

Хизмат кўрсатувчи ходимларнинг юришлари учун 2,5 метрдан баланд бўлган эстакадаларда йўл бўйлаб кўприклар ётқизилган бўлади.
Келган юкни вагондан четга тўкиб олиш учун бетондан қия текисликлар қурилган.
Бундай қияликлардан тушириб олинган юк кран ёки бошқа механизмлар ёрдамида штабелларга ортилади.
Очиқ вагонларни кўтарилган йўлларда ва эстакадаларда тушириш, юқори меҳнат унумдорлигини таъминлайди.
Сочма ва бўлакли юкларни сақлаш ва уларни ҳаракатдаги таркиб ёки автомобилларга тез ортиш мақсадида бункер типидаги омборлар қўлланилади. Бундай омборларда вагонларга юкларни ортиш оғирлик кучи таъсирида ўзи тўкилади.
Ҳар бир бункернинг тепасида ортиш учун туйнук ва тагида тушириш туйнуги бўлиб, улар ёпиб қўйилади.
Туширилаётган юкни назорат қилиш учун затворларни механик шпател билан жиҳозланади. Бункерлар формасига қараб, турли бурчакли қия деворли, воронка сифат, ва призма сифат бўлади.
Чуқур бункерлар баландлиги уларни кўндаланг энидан анча кўп бўлади ва бундай бункерларни “силос”лар деб аталади.
Бир қаторда жойлашган бункерлар-бункер эстакадаси дейилади, силосларни бирлаштирилиши эса силос корпуси дейилади.
Бундай бункерлар шундай қурилиши керакки, уларни тушириш туйнуги вагон ёки автомобилдан юқорида бўлиши керак.
Агар тушириш туйгуси пастда бўлиб, у юк конвейер орқали туширилса бундай қурилмалар ярим бункер дейилади.
Замонавий бункер омборларни юкларни тушириш ва ортишни автомат бошқаришни йўлга қўйганлар. Бунда бункерда ўрнатилган қурилма бункер керакли даражагача тўлгандан кейин бункер тўлдирувчи мослама автоматик равишда ўчади. Юкни туширишда эса туйғун автоматик равишда очиб ёпади.
Бу қурилма, бункер ишини тўлиқ автоматлаштирилган, умумий программаланган қурилмасига уланган бўлади.