2. Fermer xo‘jaligi tashkil etish uchun, avvalo, uni tashkil etmoqchi bo‘lgan shaxs belgilangan tartibda er uchastkasi olishi kerak.
Fermer xo‘jaligi qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan erlarda va zaxira erlarda tashkil etiladi.
Chorvachilik mahsuloti etishtirishga ixtisoslashtirilgan fermer xo‘jaligi kamida 30 shartli bosh chorva moli bo‘lgan taqdirda tashkil etiladi.
Chorvachilik mahsuloti etishtirishga ixtisoslashtirilgan fermer xo‘jaligiga beriladigan er uchastkalarining eng kam o‘lchami, bir shartli bosh chorva molga hisoblaganda, Andijon, Namangan, Samarqand, Toshkent, Farg‘ona va Xorazm viloyatlaridagi sug‘oriladigan erlarda kamida 0,3 gektarni (nasldor chorvachilik fermer xo‘jaliklari uchun 0,5 gektarni), boshqa viloyatlar va Qoraqalpog‘iston Respublikasidagi sug‘oriladigan erlarda tegishlicha, kamida 0,45 gektarni (nasldor chorvachilik fermer xo‘jaliklari uchun 0,6 gektarni), sug‘orilmaydigan (lalmikor) erlarda esa kamida 2 gektarni tashkil etadi.
Dehqonchilik mahsuloti etishtirishga ixtisoslashtirilgan fermer xo‘jaliklariga ijaraga beriladigan er uchastkalarining eng kam o‘lchami paxtachilik va g‘allachilik uchun kamida 30 gektarni, g‘allachilik va sabzavotchilik uchun kamida 10 gektarni, bog‘dorchilik, uzumchilik, sabzavotchilik va boshqa ekinlarni etishtirish uchun kamida 1 gektarni hamda ko‘pi bilan 5 gektarni tashkil etadi.
Fermer xo‘jaliklari yuritish uchun er uchastkalari ochiq tanlov asosida ijaraga 50 yilgacha bo‘lgan, lekin 30 yildan kam bo‘lmagan muddatga beriladi.
Fermer xo‘jaligi davlat ro‘yxatidan o‘tkazilganidan keyin tashkil etilgan deb hisoblanadi. Uning muassisi er uchastkasini uzoq muddatli ijaraga olish to‘g‘risida shartnoma tuzadi.
Fermer xo‘jaligi bank muassasasida hisob-kitob varag‘i va boshqa xil hisobvaraqlar ochishga, o‘z nomi yozilgan muhrga ega bo‘lishga haqli.
3. Dehqon xo‘jaligi - oilaviy mayda tovar xo‘jaligi bo‘lib, oila a’zolarining shaxsiy mehnati asosida, meros qilib qoldiriladigan umrbod egalik qilish uchun oila boshlig‘iga berilgan tomorqa er uchastkasida qishloq xo‘jaligi mahsuloti etishtiradi va realizatsiya qiladi.
Dehqon xo‘jaligidagi faoliyat tadbirkorlik faoliyati jumlasiga kiradi hamda dehqon xo‘jaligi a’zolarining istagiga ko‘ra yuridik shaxs tashkil etgan holda va yuridik shaxs tashkil etmasdan amalga oshirilishi mumkin.
Bugungi kunda amaliyotda qo‘llanilayotgan “dehqon xo‘jaligi” hamda “shaxsiy tomorqa er egalari” tushunchalarining ma’nolari bir xil bo‘lib, ular tomorqa er uchastkalarida qishloq xo‘jaligi mahsulotlari etishtirish bilan shug‘ullanadilar.
Dehqon xo‘jaliklari hamda shaxsiy tomorqa er egalariga huquqiy, agrotexnologiya, mahsulot sotish yo‘nalishlarida maslahat berish, tegishli yordam ko‘rsatish masalalari bilan O‘zbekiston fermer, dehqon xo‘jaliklari va shaxsiy tomorqa er egalari kengashi va uning hududiy bo‘linmalari shug‘ullanadi.
7-bilet
Savollar
Texnik iqtisodiy asoslash
Tadbirkorlik faoliyatini maqsadi va vazifalari
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining mavjudligi
Javoblar:
Loyihaning qonuniy va texnik jihatdan foydali va tejamkor bo'lishini ta'minlash uchun texnik-iqtisodiy asoslash o'tkaziladi. Ushbu texnik-iqtisodiy asos loyiha sarmoyaga loyiqmi yoki yo'qligini ko'rsatadi. Texnik-iqtisodiy asoslash yakunlari bo'yicha yaroqsiz deb topilgan loyihalarni amalga oshirish vaqtni sarflashni anglatadi. Texnik-iqtisodiy asoslarning to'rt turi asosan amalga oshiriladi: texnik maqsadga muvofiqlik, iqtisodiy maqsadga muvofiqlik, qonuniy maqsadga muvofiqlik va operatsion maqsadga muvofiqlik. Texnik imkoniyatlar biznes uchun mavjud bo'lgan texnik resurslarga yo'naltirilgan bo'lib, ushbu resurslarning imkoniyatlarga mos kelishini aniqlashga yordam beradi. Iqtisodiy maqsadga muvofiqlik loyihaning xarajatlar va foyda tahlilini o'z ichiga oladi va moliyaviy resurslarni ajratmasdan loyihaning maqsadga muvofiqligi va xarajatlari va foydalarini aniqlashga yordam beradi. Huquqiy maqsadga muvofiqligi bilan, loyihaning tegishli qonuniy talablarga zidligi tekshiriladi. Operatsion maqsadga muvofiqligi tahlil qilish va loyihaning korxona ehtiyojlarini qay darajada qondirishini aniqlashga qaratilgan.
Texnik-iqtisodiy asosning ahamiyati resurslardan, vaqtdan yoki byudjetdan eng samarali tarzda foydalanishdir. Shuning uchun texnik-iqtisodiy asoslash yakunida loyiha ko'lami butunlay o'zgarishi yoki yangi g'oyalar paydo bo'lishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |