Biologik faol moddalar texnologiyasi

Mikroorganizmlar – lipid produtsentlari 
Achitqilarda lipid hosil bo‗lish jarayoni ikki bosqichdan iborat: 
-
 birinchi 
- kultura muhitini azot bilan kuchli boyitish sharoitlarida oqsilni tez hosil bo‗lishi, bu 
jarayon lipidlarning sekin to‗planishi bilan birga boradi (asosan glitserofosfatlar va neytral yog‗lar) 

---

62 
-
ikkinchi
– achitqilarning o‗sishini to‗xtashi va lipidlarning intensiv to‗planishi (asosan neytral 
yog‗lar) 
Tipik lipid hosil qiluvchilarga 
Cryptococcus terricolus 
achitqilari kiradi.Ular har qanday 
sharoitda, xatto oqsil sintezi uchun qulay bo‗lgan sharoitlarda ham yog‗larning katta miqdorini 
sintezlay oladi (quruq massadan 60% gacha). Lipid hosil qiluvchi boshqa achitqilarning ichida 
alkanlarni utilizatsiyalovchi 
S.guilliermondii achitqi shtammlari 
sanoat jihatidan qiziqish uyg‗otadi. 
Bu turdagi 
achitqi shtammlari 
asosan fosfolipidlarni sintezlaydi. 
Lipomyces lipoferus
va 
Rhodotorula 
gracilis
turidagi achitqilar lipidalarning katta miqdorini to‗plab va uglerodli substratlarda faol 
ravishda rivojlanadilar (melassa, torf va yog‗och gidrolizatlarida). Bu turdagi achitqilarda lipogenez 
kultivatsiya sharoitlariga bog‗liq bo‗lib va triatsilglitseridlarning sezilarli miqdorini to‗playdilar (70% 
gacha). 
Lipidlarni ajratib olish uchun ozuqa muhitlari 
Lipidlarning biosintez jarayonida ishtirok etuvchi achitqilar shtammlari ham, ozuqa oqsillarini 
olishda qo‗llanadigan xom ashyo manbalaridan foydalanadi. Biomassaning chiqishi, sintezlanayotgan 
lipidlar miqdori va tarkibi uglerod ozuqasining sifatiga bog‗liq bo‗ladi.Lipidlarning yo‗naltirilgan 
biosintezini ta‘minlash uchun ozuqa muhitlarida engil assimilyasiyalanadigan azot manbasi 
qo‗llaniladi. 
Biosintez jarayonini lipidlar yoki oqsillar hosil bo‗lish tarafiga siljishi muhitdagi