Ревматизм (бод касаллиги)

OXI fakulteti 3-Ichki kasalliklar va endokrinologiya kafedrasi

• O‘tkir revmatik isitma
• Ma’ruzachi: dos. Shodikulova G.Z.

Etiologiya

• A guruxga kiruvchi β-gemolitik ctreptokokk revmatogen shtammlari (M1,M3,M5,M18,M24)
• Xavf omillari:
• Nasliy moyillik
• Yoshi 7-20 yosh
• Ayol jinsi 2,6 marta kup uchr.
• Gormonal uzgarishlar
• Iqtisodiy turmush sharoiti
• Ob-xavo va iqlimning ta’siri

Patogenezi

• Allergik nazariya –
• immun buzulishi.
• Toksik-allergik nazariya
• Virus konsepsiyasi
• Gormonlar o‘zgarishi

• Ichki a’zolarga ta’siri

Patalogo-anatomik bosqichlari

• 1-bosqich(2 xafta davom etadi) mukoid bo‘kish.
• 2-bosqich (1,5-2 oy davom etadi) fibrinoid o’zgarishlar.
• 3-bosqich (1,5-2 oy davom etadi) proleferativ bosqichi ashoff-talallaev granulema xosil bo‘lishi.
• 4-bosqich(3-4 oy davom etadi) skleroz va fibroz o‘zgarishlar.

Tasnifi

• Klinik variantlar:
• O'tkir revmatik isitma
• Qaytalama revmatik isitma
• Klinik kurinishlar:
• katta va kichik mezonlar
• Natija:
• Sog’ayish
• Surunkali yurak revmatik kasalligi:
• - yurak nuqsoni bilan va yurak nuqsonisiz
• Surunkali yurak yetishmovchiligi bosqichlari:
• I, IIA, IIB, III
• FS(NYHA) - 0, I, II, III, IV

O‘RIning diagnostik mezonlari (RRA 2003)

• Katta mezonlar:
• kardit 45-70%
• Migratsiyalanovchi poliartrit 75%
• xalqasimon eritema (2-10%)
• Xoreya 10 - 15%
• terida revmatik tugunlarining paydo bo‘lishi (2-20%)
• .

O‘RIning diagnostik mezonlari (RRA 2003)

• Kichik mezonlar:
• klinik: xaroratning ko‘tarilishi, artralgiya
• - Laborator: leykotsitoz (neytrofiliya), disproteinemiya, EChT oshishi
• - Instrumental: EKGda PQ intervalining oshishi, ExoKGda mitral va aortal regurgitatsiya
• - streptokokk infeksiyasini tasdiklovchit serologik ko‘rsatkichlari: qonda streptokokkga antigen,
• ASLO, ASK titrlarining ko‘payishi

Revmatik isitmani aktivlik mezonlari

• Klinikasi

Klinikasi

• Revmakardit- yurakning revmatik yallig‘lanishi
• yurak soxasida og‘riq,
• tana xarorati ko‘tarilishi,
• taxikardiya,
• yurak chegaralarini o‘zgarishi,
• 1 ton susayishi,
• sistolik shovqinning eshitilishi,
• intoksikatsiya simptomlari: xolsizlik,terlash,tez charchash,ishtaxasizlik

Klinikasi

• Revmatik tuguncha-zich konsistensiyadagi
• kam xarakatchan og‘riqsiz xosila,
• - Teri osti,bo‘g‘im xaltasi,fassiya,aponevrozlarda joylashadi

• Xalqasimon eritma- oq pushti rangdagi og‘riqsiz teri sathidan ko‘tarilmaydigan toshma

Klinikasi

• Revmoxoreya- miya mayda tomirlarining vaskuliti
• xarakat aktivligining oshishi giperkinez
• bemorlarda ixtiyorsiz bir xil xarakatlarning bajarilishi
• Mushaklar gipotoniyasi
• Ruxiyatning o‘zgarishi

• Revmapoliartrit
• Migratsiyalovchi
• ko‘proq katta bo‘g‘imlarni zararlaydi (tizza,tirsak,boldir-tavon)
• Remitirlovchi isitma bilan kechadi deformatsiya kuzatilmaydi.

Tashxisga na’muna

• O’tkir revmatik istma: Kardit, artrit. SYuE- I (FS-I)
• Qaytalama revmatik isitma: yurak qo’shma mitral nuqsoni stenoz ustunligi bilan SYuE- II A (FS-II)
• Yurakning surunkali revmatik kasalligi: yurak qo’shma mitral nuksoni stenoz ustunligi bilan SYuE- II B (FS-III)

Qiyosiy tashxis

• Kardit:
• Infeksion-allergik miokardit
• Infeksion miokardit
• Funksional kardiomiopatiya
• Bakterial endokardit
• Tugunli periarteriit
• Neyrosirkulyator distoniya

Artrit

• Infeksion -allergik
• Revmatoidli artrit
• Gemorragik vaskulit
• Zardob kasalligi
• Sarkoidoz kasalligi
• Kardit+artrit:
• SQYu
• Sistemali sklerodermiya
• Revmatoidli poliartrit
• Sistemali sarkoidoz

Davolash

• - 3-etapli.
• 1-etap – statsionar bo‘limida.
• 2-etap – poliklinika kardiorevmatolog nazoratida.
• 3-etap – sanator kurort davolanish.
• Parxez 10 stol.
•  

Medikamentoz davolash

• antibakterial terapiya (penitsillin)
• nosteroidli yallig‘lanishga qarshi vositalar (aspirin, ortofen, indometatsin, ibuprofen, voltaren)
• 4-aminoxinolin guruxi (delagil, plakvenil)
• metabolik davo (riboksin,ATF,kokarboksilaza,vitaminlar)
• simptomatik davo (yurak glikozidlari, peshob xaydovchi dorilar)
• Yurak nuksonlarida – xirurgik davo

Profilaktika

• Birlamchi - o‘choqli infeksiyalarni sanatsiya qilish va tanani chiniqtirish.
• Ikkilamchi –bitsilinoterapiya bitsillin –3 (benzatin benzilpenitsillin 200000ED, benzilpenitsillin 200000ED, benzin penitsillin navokainli tuzi 200000ED),
• bitsillin – 5 (benzatin benzilpenitsillin 1200000ED, benzin penitsillin navokainli tuzi 300000ED)

• E’TIBORINGIZ UChUN RAXMAT