Biologik faol moddalar texnologiyasi

– polimerizatsiyalanish
darajasi past bo‗lgan polisaxaridlar – 
dekstrinlar 
(C
6
H
10
O
5
)
n 
hosil bo‗ladi, to‗liq gidroliz natijasida – 
glyukoza hosil bo‘ladi
. 
Glikogen 
(C
6
H
10
O
5
)
n
- polisaxarid, 
alfa-D-glyukoza 
qoldiqlaridan tashkil topgan 
–
yuksak 
hayvon va insonlarda asosiy zahira hisoblanadi, barcha a‘zo va to‗qimalar hujayralarining 
15
Комилов Х.М., Махмудов А.А. Биологик фаол моддалар технологияси. Тошкент. EXTREMUM 
PRESS, 2010.270 б. 

---

56 
sitoplazmasida granulalar tarzida saqlanadi, biroq glikogenning eng katta miqdori mushak va jigarda 
to‗planadi.
Pektin moddalari 
-
poligalakturon kislotasi
, meva va sabzavotlarda to‗planadi, D-
galakturonovoy kislota qoldiqlari o‗zaro alfa-1,4-glikozid bog‗lari bilan bog‗langan. 
Organik kislotalar ta‘sirida jele hosil qilish hususiyatiga ega. 
Sellyuloza
(kletchatka) – o‗simlik dunyosini eng keng tarqalgan strukturaviy polisaxarididir, 
alfa-glyukoza qoldiqlaridan tashkil topgan bo‗lib beta-piranoza shaklida uchraydi. 
Odam oshqozon-ichak traktida sellyuloza parchalanmaydi, chunki hazm qiluvchi fermentlar 
to‗plami beta-glyukozidaza fermentini saqlamaydi. Sellyuloza yuqori mexanik mustaxkamlikka ega 
bo‗lganligi uchun o‗simliklarda tayanch materiali vazifasini bajaradi (yog‗ochda 50 dan 70 % gacha, 
paxtada esa - 100 %). 
Xitin
–
tuban o‗simliklar, zambrug‗lar va umurtqasizlarning struktur polisaxaridi hisoblanadi. 
Xitin sellyuloza singari zamburug‗ va hayvonlar organizida tayanch va mexanik funksiyalarni bajaradi. 
Xitin molekulasi N-atsetil-D-glyukozamin molekulasidan tashkil topgan.