Баъзи геологик ва геоморфологик терминларга изоҳ. А абиссаль

АККРЕЦИЯ ЖАРАЁНИ - тоғ жинслари заррачаларининг тўпланиб, қуйиқлашиши, лекин улар жуда секин давом этади.
АККУМЛЯЦИЯ – геоморфологияда қуруқлик юзаси ѐки сув ҳавзаларида, дарѐ тубида минерал моддалар ѐки органик чўкиндиларнинг тўпланиши. Аккумляция асосан ер юзасининг тектоник ҳаракатлар таъсирида пасайган (букилган, синеклиза, синклиналь, ботиқ) қисмида содир бўлади. Тўпланиш тезлиги ва чўкиндилар таркиби бир меъѐрда бўлмаслиги релъеф ҳосил қилувчи ҳамда чўкиндилар тўпланишини юзага келтирадиган эндоген ва экзоген жараѐнларнинг ритмик ўзгариш шароитига боғлиқ.
АККУМЛЯЦИЯ БАЗИСИ – аккумляциянинг энг сўнгги нуқтаси, ундан юқорида аккумляция рўй бермайди ва денудация билан алмашинади. Аккумляция базисидан ўтадиган горизонтал текислик унинг сатҳи деб аталади. Аккумляция базиси сатҳида релъефнинг ҳосил бўлиши рўй беради. Ер усти (субаэрал) ва сув ости (субаквал) аккумляция базиси фарқланади.
АККУМЛЯТИВ ТЕКИСЛИКЛАР – келиб чиқиши турлича бўлган бўш чўкинди жинсларининг тўпланиши (аккумляцияси) дан ҳосил бўлган текисликлар. Жинслар бошқа жойдан шамол, музлик, сув ва бошқа омиллар таъсирида келтирилиб тўпланади. Аккумлятив текисликлар асосан платформа ва ороген областларнинг ботиқ қисмида таркиб топади. Баъзан аккумлятив текисликлар материк музликларнинг ҳаракати натижасида юқорироқ баландликларда ҳам рўй бериши мумкин.
АЛЛЮВИЙ, АЛЛЮВИАЛЬ ЁТҚИЗИҚЛАР – дарѐ водийларида доимий оқар сувлар ҳосил қилган ѐтқизиқлар. Аллювийнинг гранулометрик ва минерал таркиби, структура-текстуравий хоссалари дарѐнинг гидрологик режимига, сув тўпланадиган майдоннинг геоморфологик шароити ва жисмларнинг турига қараб ўзгарувчан бўлади. Дағал зарралар сувда оққан вақтида юмалаб, бир-бирига ишқаланиб силлиқланади, ўткир қирралари йўқолиб, бирмунча юмалоқ шаклга киради. Аллювий зарралари майда-йириклигига кўра харсанг (ғўла тош), шағал, майда шағал, қум, қумоқ, гил тупроқлардан иборат. Аллювий зарралари дарѐ ўзанининг қиялиги ва сув оқими кучининг ўзгаришига кўра ѐтқизилиш пайтида сараланади: йириклари (харсанг, шағал) дарѐнинг юқори қисмида, ўртачалари (майда шағал, шағал) ўрта қисмида, майдалари (қум, қумоқ, гил тупроқлар) қуйи қисмида ѐтқизилади. Аллювий қалинлиги 10-20 м дан бир неча юз м га, кенглиги бир неча ўн км га етади. Гил жинслар шағал ичида линза ѐки юпқа қатлам кўринишида учрайди.