“БАҲолаш иши ва инвестициялар” кафедраси

6. Турли тармоқларда лойиҳавий молиялаштиришнинг ўзига хос хусусиятлари. 
Лойиҳавий хужжатлар (лойиҳани техник-иқтисодий асосланиши) лойиҳавий 
таҳлилнинг объекти бўлиб ҳисобланади ва у лойиҳанинг иқтисодий, молиявий 
самарадорлигини ва лойиҳа бўйича харажатларни аниқлаш, молиялаштириш манбалари ва 
хатарларни баҳолашдек ўз мақсадига эга бўлади. 
Қандай турдаги лойиҳалар лойиҳавий молиялаштиришга мос келиши мумкин? 
Авваламбор, лойиҳавий молиялаштиришнинг асоси бўлиб мустақил ва мақсадлари 
аниқ белгиланган лойиҳалар ҳисобланади. Лойиҳа натижаси бўйича олинган соф пул 
оқимининг миқдори шундай белгиланиши лозимки, келгусида кўзда тутилмаган 
харажатларни ҳам ҳисобга олиш имконияти бўлсин. Лойиҳа кўп сонли лойиҳа 
иштирокчиларининг талаби ва манфаатларини қондириши зарур. Лойиҳа хатарларни 
унинг иштирокчилари ўртасида мос тақсимлаш имконияти мавжуд бўлишини кўзда 
тутиши зарур. 
Лойиҳавий молиялаштиришда юқори даражали хатарларнинг бўлишини ҳисобга 
олган ҳолда кредиторлар хатарларни самарали бошқаришни таъминлашга ҳаракат қилади. 
Лойиҳавий молиялаштириш орқали молиялаштирилган лойиҳалар асосан 
иқтисодиётнинг қуйидаги тармоқ ва секторларида иштирок этиши мумкин: 

телекоммуникация; 

транспорт; 

фойдали қазилмаларни қазиш; 

энергетика; 

қайта ишловчи ва бошқа айрим тармоқларда. 
Лойиҳавий молиялаштиришни керакли тартибда ташкил этиш учун банк томонидан 
махсус масъулиятли шахс - лойиҳа менежери тайинланади. Лойиҳа менежери лойиҳани 
амалга оширилиши ва унинг мониторинги бўйича масъулиятни ўз зиммасига олади. 

---

4-мавзу: Лойиҳавий молиялаштириш усуллари ва шакллари 
Режа 
1. Иштирокчилар ўртасида рискларнинг тақсимланишига кўра лойиҳавий 
молиялаштиришнинг таснифланиши (регрессиз, чекланган регресли ва тўлиқ