Бактериялар

Бактерияларнинг таснифланиши

Бактериялар морфологияси жудда оддий бўлгани сабабли ҳамда баъзи хусусиятлари ўзгарувчанлиги туфайли уларнинг тавсифи анча мураккаб.

Олимлар турли тавсифларни таклиф этганлар. Масалан, Берджи ҳамма бактерияларни шизомицетлар деб, уларни 6 туркумга бўлади. Н.А. Красильников эса - 4 синфга: 1. Асtinomycetes. 2. Еubасteriaе - чин бактериялар. 3. Мухоbасteriae. 4. Sрirосhаеtае.
Лейман ва Нейман ҳамма бактерия ва актиномицетларни Schizomycetes деб номланган бир синфга киритиб, уларни икки тартибга бўлганлар: шизомицетлар ва актиномицетларга. Сўнг тартиблар бир неча оила, туркум, турларга бўлинган. Микроорганизм номи туркум ва тур номлари билан аталади. Масалан, Streptococcus 1асtis, Васillus subtilis, Мicrососсus аlbus.
Микробиологияда "штамм" термини ҳам қўлланади. Бу турга нисбатан торроқ тушунчадир. Штамм деб бир турга кирадиган, бир биридан кам фарқи бўлган культуралар номланади. Масалан, турли жойлардан ажратнб олинса ёки бирор хусусияти билан асосий турдан фарқ қилса, штамм дейилади.
Bakteriyalar haqida tushuncha.
Bakteriyalar yer yuzining hamma joyida uchraydi. Ularda yadro bo`lmaydi( -rasm). Ularning DNKsi sitoplazmada joylashgan( -rasm). Bakteriyalar kattaligi har xil bo`lib 1dan 10-15mkm.gacha bo`ladi. Ular irsiy axborotni bitta aylanma shakldagi DNK molekulasida bo`lib, u sitoplazmada joylashgan. Ularda yana bir qiziq hodisa yuz beradi yani barcha genlari to`xtovsiz irsiy axborot olib turadi. Bakteriya hujayrasi membrana bilan o`raglan bo`lib, u sitoplazmani hujayra devoridan ajratib turadi. Unda ribosomalar bo`lib, oqsil sintezini amalga oshiradi. Bakteiyalarning hayot faoliyati bilan bog`liq fermentlar sitoplazma bo`ylab tarqlib ketgan yoki membranalarning ichki tomoniga biriktirilgan bo`ladi. Odatda bakteriyalar ikkiga bo`linish yo`li bilan ko`payadi. Sharoit og`irlashsa yoki modda almashinuv mahsulotlari ko`p to`planganda spora hosil qiladi. Sporalari juda hayotchan bo`lib, quruq holatda ular hayotiylik hususiyatini yuz hatto ming yillar ham saqlab qoladi. Harorat keskin o`zgarishi ham sporalarga ta`sir ko`rsatmaydi.Kasalik tarqatuvchi bakteriyalarga asosan har xil antibiyotiklar ta`sir etirib kurashiladi( -rasm).

( -rasm) Bakteriyaga antibiotiklarning

ta`siri.
( -rasm) Bakteriyaning ichki tuzulishi.

( -rasm) Bakteriyaning tashqi ko`rinishi. ( -rasm) Bakteriyaning mikroskopik ko`rinishi. ko`rinishi.