B. S. Usmanov konservalash texnologiyasi asoslari

Uzum rangiga qarab oltingugurt sarflash me’yorlari 
6.1-jadval 
 
Qattiq oltingugurt 
Suyuq sulfat angidridi 
Uzumning rangi 
og„irligi, g 
dudlash 
muddati, 
min 
og„irligi, g 
dudlash 
muddati, 
min 
Oltin, oq rangdagi 
uzumlar uchun 
40-50 
80-90 
100 
80-90 
Pushti rangdagi
uzumlar uchun 
30-35 
60 
40-50 
45-80 
Soyaki
- oq kishmishning maxsus soyaki xonalarida quritiladi. Bu quritish 
usuli respublikamizning janubiy viloyatlarida (Qashqadaryo, Surxondaryo) keng 
tarqalgandir. 
Soyakixona shamol o‗tib turadigan ochiq joylarda uzunligi 6-8 metr, eni 4-5 
metr, balandligi 3-3,5 metr qilib qurilishi lozim. Eshigi shamol tomonga quriladi. 
Binoning ichiga sim yoki xodalar tortilib uzum boshlari shularga ilinishi lozim. 
Uzum boshlarini soyakixonalarga joylashtirishdan oldin 20-24 soat soyada 
qoldiriladi. Bu usulda quritilganda 20-22 % mayiz olinadi. Bunday joyda uzum 
quritish muddati 1,5-2 oy davom etadi. Quritilgandan keyin u to‗q sariq yoki tiniq 
pushti rangga kiradi. Bu usulda uzum quritishda mehnat harajatlari hamda 
soyakixonalarni quritish uchun harajatlar birmuncha ko‗p sariflanadi. 
Sifatiga ko‗ra mayiz oliy, 1 - 2 navlarga bo‗linadi. Mahsulot navini 
aniqlanayotganda mayizning kattaligi, rangi, zararlanganligi, ifloslanganlik 
darajasi va boshqa ko‗rsatgichlar hisobga olinadi. Mayizning namligi 19 % dan 
oshmasligi kerak. Quritilgan uzumlar 100
ᵒC haroratli va havosining nisbiy namligi 

---

111 
70 % bo‗lgan quruq, ozoda yaxshi shamollatilgan xonalarda saqlanadi. 
Anjirni quritish 
Anjir bir tekis pishmaganligi sababli ho‗l iste‘mol etishda terilganidek, 
quritish uchun ham pishganlari ajratib terilishi lozim. Tarkibida 16-26 % qand, 0,2-
0,5 % kislota bo‗lib turli xil vitaminlarga boy bo‗lganligi sababli anjir qoqi yuqori 
baxolanadi. Anjir ho‗l holida saqlashga hamda ortish-tushirish ishlariga chidamsiz 
bo‗lgani uchun, ko‗proq quritishga tavsiya etiladi. O‗zbekiston sharoitda asosan 
avgust oyining o‗rtalarida pishib etiladi.
Quritishdan oldin navlarga ajratilgan mahsulot 90
ᵒC issiq suvga 4-5 minut 
davomida botirib turiladi, keyin sovuq suvda chayib olinadi va bandli tomonini 
ustiga qilib patnislarga terilib, har kilogrammda 1-1,5 gramm oltingugurt hisobida 
1,5-2 soat dudlanadi. Oftobda quritish 6-10 kun davom etadi. Har 3-4 kunda 
ag‗darib turish lozim. Keyin esa mevalar soyada quritiladi. 24-30 % quruq 
mahsulot olinadi, shu quruq anjirning namligi 22-24 %, qanddorligi 55-60 %, 
kislotaliligi 1 % atrofida bo‗lishi kerak. 
Respublikamizda anjirning o‗zbekcha sariq, dolmatika va chapla kabi 
navlari ko‗proq quritiladi.