B. N. O r I p o V u o 'K 372. 874(075) квк

harflar —
shrifilar
hisoblanadi.
H arflar o ‘zining badiiy, sta n d a rt, yozm a, b osm a, soyali kabi 
turlari bilan grafik kom pozitsiyalarda keng qo'llaniladi.
Harflar b olalar muassasalari va m ak ta b b adiiy-bezak grafi- 
kasida alohid a aham iyatga ega b o'lib, bu bo'lajak tarb iy ac h i-p e d a - 
g o g l a r n i n g p e d a g o g ik f a o l i y a t la r id a m u a y y a n m a l a k a g a ega 
bo'lishlarini ta q o z o etadi. Shu bo isdan m az k u r b o 'lim g a kengroq 
to 'x ta b o 'ta m iz .
Harflar va ularning yozilishi
H a r fla r i n s o n iy a tn in g j u d a q a d im g i av lo d lari t o m o n i d a n
yaratilgan. U j a m iy a t ta r a q q iy o tid a in s o n iy a tn in g m o d d iy va 
m a ’naviy rivojlanishida alohida rol o 'y n a b keldi.
T arixdan m a ’lumki, h a rflam in g yaratilishida, Sharq xalqla- 
rining ijodi alo h id a a h am iyatiga ega. U la r piktografik, ieroglif, 
so'zli va nih o y at, tovushli harflarni yaratdilar.
Tovushli harflarning takom illashuvi natijasida bugungi kun d a
j a h o n n i n g ingliz, fransuz, ispan, tu rk , fors, hind , xitoy, arab, 
y apon, koreys kabi tillarida gaplashuvchi xalq lam ing u m u m la s h -
tirilgan holdagi y u n o n -lo tin , a ra b -tu rk , y ap on -x itoy va slavyan- 
kirill kabilarning tovushli belgilar ko'rinishidagi harflari yaratildiki, 
ulardan turlic h a (qisqa belgi) o'z g a rtirish la r bilan b o s h q a xalqlar 
ham foydalanib ke lm oq da la r (32- rasm).
Badiiy b e z a s h d a k itob grafikasi a lo h id a a h a m iy a tg a ega. 
K o 'p g in a a d abiyotlarda kitob grafikasiga era m iz n ing boshlarida 
asos solingan deb t a ’kidlanadi. Biroq, kitob yozish va uni bezatish 
e ra m iz d a n avvalroq boshlanganligi h aq id a m a ’lu m o tla r mavjud. 
C h u n k i, q a d im iy Xitoy, Misr, H in d va O 'r t a Osiyoning ko 'p g in a
xalqlari e ra m iz d a n avvalroq o 'z la rin in g „Sinxetta h a q id a qissa" 
(M isr), ,,Avesto“ (X o raz m ), „ T ip a ta k a " (H in d is to n ), „ R a m a -
y a n a " ( H i n d i s t o n ) , „ M a h a b h a r a t a " ( H i n d i s t o n ) , „ U n z i n " ,
„ C h u n s u " ( X i t o y ) k abi k i t o b l a r n i y a r a t g a n l a r . J a h o n n i n g
m u q ad d a s kitoblari: „Bibliya" (IV asrda Rim ), „Injil" (II asrda), 
„T a v ro t" (VI asrda), ,,Q u r ’o n “ (VII asrda Arabiston) yaratildi.
i l l

---

Bosma
Yozma
Bosma
Yozma
Aa
Oq