Tema: aps tiń matematikalıq támiynatı. aps tiń programmalıq támiynatı. aps tiń informatsion támiynatı. aps tiń texnikalıq támiynatı. aps tiń lingvistik támiynatı

TEMA: APS tiń matematikalıq támiynatı. APS tiń programmalıq támiynatı. APS tiń informatsion támiynatı. APS tiń texnikalıq támiynatı. APS tiń lingvistik támiynatı.
Avtomatlasqan proyetlestiriw sistemasi. Bunnan 60 jıl mukaddam payda bulgan avtomatlasqan proyetlestiriw sisteması (ALT) uz mazmunın uzgartirib, úzliksiz evolyuciyalıq rawajlandi. Daslep ol túwel avtomatlar metodınıń strukturalı analizi menen boglandi. Keyinirek tiykarǵıe'tibor avtomatlasqan proyetlestiriwge karatildi.
Proekt - konstruktorlıq jumısınıń tiykarǵı túrleri tómendegishe: tikkeley proyetlestiriw, sızıp -jazıw, eksperimentlash, ońlawlar kirgiziw hám xokazo. Bunda islep chqishga ketetuǵın vaktning yarımın hújjetlerdi tayarlaw, sxema, sızılmalami sızıw hám tayarlaw, ulani redaktor etiw hám tugrilashga ketedi.
Proyetlestiriw processinde júdá úlken grafik informaciyanı kayta islewge tugri keledi. Onı jaratıw hám kzyta islew eki strukturalıq kism: bir tárepden sistemalı hám mantiliy proyetlestiriw hám ekinshi tárepden konstruktorlıq proektlestiriliwi xamda sızılmachilikdan dúziledi. Bul eki boskich júdá mayda islerdi uz ishine aladıki, olar avtomatlashfirilishi múmkin. Ayniksa, ekinshi boskichda mayda jumıslar kolemi talay kup.
Proyetlestiriw Procesi nafakat islep chqaruvchi tárepinen ayırım jańa informaciyanı jaratıwdı, bálki proyetlestiriw maksadlarini urǵanıwdı uz ishine alıwshı mashqalanı analiz etiw, tankidiy parametrlani aniklash hám ámeldegi faktorlardı esapqa alıw, kuzda tutılǵan maksadlar, proyetlestiriwdi tańlaw, boglik jaylar hám komponentlerdi esap-kitap etiw, ayrıqsha processlerdi modellew, nátiyjelerdi ol yamasa bul formada kórsetiwdi xam uz ishine aladı. Bul barlıq bosqkichlar avtomatlasqan proyetlestiriw mazmunın quraydı.
Avtomatlasqan proyetlestiriwdi EXMni programmalıq hám texnikalıq támiyinlew tarawindegi zárúr ilimiy hám texnikalıq bilimlerdi uz ishine alıwshı taraw sapadda xam, EXM den paydalanılǵan túrde texnikalıq sistemalami proyetlestiriw, rawajlandırıw hám ámelge asırıw metodologiyasi dep xam búydew múmkin.
ALT yukori maman úlken mexnatni talap etiwshi quramalı programmalıq -texnikalıq
komplekslerdi uzida kórinetuǵın etedi. Kupgina sanaat ALTlarining kiymati millionlap dollar turıwı biykarǵa emes. Xatto shaxsey kompyuterden paydalanılǵan túrde shaxsey esaplawǵa yunaltirilgan ALT xam talay kimmat turadı. Mısalı, ALTning Avto Disk firması islep chqkan Avto CAD paketi versiya narki 4000 dollar turadı.
Belgilengen maqsetler hám sheklenishlami kondiruvchi jańa ónim jaratıw wazıypası quyilgan xar bir orında sonnan paydalanıw múmkin. Házirgi waqıtta ALT mashinasozlik hám radioelektronika sıyaqlı tarawlarda eń kup tarkalgan. Birok ALTdan jańa úlgindegi texnologiyalar jaratılatuǵın boshka kuplab sanaat tarmaqdarida xam paydalanıw múmkin. Sol boss ALT kurilishda xam, úyinchokdar islep chqarishda xam, názik avtomatlasqan sistemalar arxitekturasın proektlestiriliwde xam birdey muvaffakiyat menen kullaniladi.
Xalk xojalıǵınıń túrli tarmaqları ushın ALTni proyetlestiriw processleri júdá kuplab ulıwma ayrıqshalıqlarǵa iye. Avtomatlasqan proyetlestiriwge bunday krash birden-bir principler sistemasın islep chqish ushın tiykar jaratadı. Bunnan tashkari, túrli tarawlardıń uzaro bir- birin bayıtıwı júdá paydalı. Bir tarawda tuplangan proyetlestiriwdiń okilona koida hám usılları boshkalarida muvaffakiyat menen paydalanıwı múmkin. Sol munasábet menen proyetlestiriw ushın zárúr bulgan mukandislik bilimleriniń maǵlıwmatlar bankin jaratıw hám rawajlandırıw aktual bolıp kolmokda. Bunday bankti jaratıw jasalma intellekt hám ekspert sistemalar máseleleri menen yakindan boglik. ALT dıń keleshegi jeke kompyuterler rawajlanıwı menen alokador. Álbette, uta quramalı bulgan ob'ektlami, mısalı, atom elektrostantsiyalari, kosmik kemeler sıyaqlılardı proyetlestiriw wazıypası mudami ámeldegi boladı hám olar super EXMlami proyetlestiriwdi talap etedi. Birok, júdá kuplab boshka wazıypalar xam bar, olardı shaxsey kompyuterler xam xal kila aladı. Bunnan tashkari zárúriyat tugilganda jeke kompyuterler loyhalash wazıypaları programmistler jámááti muvofiklashuvini talap etse, lokal tarmaqlarǵa boglanishi múmkin.
Házirgi waqıtta avtomatlasqan loyhalash sistemaları túrli tarawlardaǵı loyhalash jumısların ámelge asırıw ushın keń qarıydarlar toparına muljallab islep chq;ilmokda. ALT paketleriniń rawajla - nishi sebepli yarım ekranlı menyu tiykarındaǵı interfeys, eki hám úsh ulchovli grafiktan paydalanilmok- sa, sintezlashgan ob'ektlani modellew hám testlew quralları menen támiyinlengen.
ALTning ayriqsha tárepi - bul túrdegi sistema lar komponentleri quramına arnawlı talaplar bolıp tabıladı. ALT proyetlestiriw bo;yicha qánigeler paydalanıwı ushın belgilengen eken, olar proektshiniń EXM menen iulokotida arnawlı rawajlanǵan qurallarǵa iye bulishi kerek.
ALTning texnikalıq quralları quramı iktisoslashgan hám loyhalash processinde talap etiletuǵın barlıq kurilmalar (grafik informaciyanı esaplaw kurilmadazi, grafik hám álippeli-rakdmli displeyler) ni kamzab aladı. ALTdan kurilma quralı retinde paydainish arnawlı loyhalash qánigelerin tayarlawdı galab etedi.
ALTni o'llashning eń kóp tarqalǵan tarawları tómendegiler bolıp tabıladı:
• proyetlestiriw processinde ilimiy izertlewlerdi avtojatlashtirish;
• ónimlerdi sintez qılıw wazıypaları ;
• sırtqı kórinislerdi loyhalash, Jıynash, belgilew;
• paydalanıwda ob'ektlerdi modellew;
• injinerlik-texnikalıq hám texnikalıq-ekonomikalıq xisob- kitaplar ;
• proektli hújjetlerdi tayarlab shıǵarıw ;
• smetalar esap-kitapın avtom atlashtirish;
• texnologiyalıq hújjetlerdi (marshrutlar, kartalar, qayta islew rejimleri) tayarlab shıǵarıw ;
• rakamli programmalıq boshkaruv (ALT) ga iye stanok ar ushın programmalardı qáliplestiriw.
Búgingi loyhalash ámeliy programmalar paketleri (ADP) Júdá nátiyjeli bolıp tabıladı, sebebi olar konkret proekt talaplarına muvofik túrli komponentlani umatish, boshka jayǵa kúshiriw hám kayta taksimlash múmkinshiligin támiyinleydi. Olar proekt islep chquvchiga keń kulamda háreketler erkinligin beredi hám optimal varianttı alıw waqtın talay qısqartiradi. Mısalı, Math Soft firmasınıń Math CAD paketi ınteraktiv rejimde displey ekranında kulay wazıypalardı ámelge asırıw, redaktor etiw hám sáwlelendiriw, sonıń menen birge analizly yamasa grafik shakida berilgen teńlemelerdi tarqatıp alıwǵa múmkinshilik jaratadı. Jaratılǵan grafiklarǵa qálegen túsintiriwshi mati kiritiliwi múmkin, grafiklardıń uzi bolsa malumotlar bazasında saklanadi hám qálegen tekstli hújjette keyinirek xam ámeldegi boladı. Math CAD sisteması trigonometrik funktsiyalarǵa iye bolıp, mısalı, Si xalkaro sistemasınan paydalanıw imkaniyatın beredi. Bunnan tashkari kurilgan sintaksik analizatori kiritilip atırǵan formulalardıń sintaksik jixatdan tugriligini tekseredi.