"Axborot kommunikatsion texnalogiyalari va iqtisod" kafedrasi maxsus fan o’qituvchisi o’sarova Gulruh Samatovnaning

Bir darajali tarmok. Bunday tarmokda ishchi stantsiyalar uzaro ta'sirini boshkarishning yagona
markazi yuk va ma'lumotlarni saklash uchun yagona kurilma mavjud emas.
Tarmok operatsion tizimi barcha ishchi stantsiyalar buyicha tarkalgan. tar bir tarmok stantsiyasi
xam mijoz, xam server vazifasini bajarishi mumkin. U boshka ishchi stantsiyalaridan olingan
surovlarga xizmat kursatishi va uz surovlarini tarmokka junatishi mumkin. Bir darajali
tarmokning afzalligi: narxi arzon va uta ishonchli.
Bir darajali tarmokning kamchiligi:

• 
  Tarmok ish samaradorligining stantsiyalar soniga boilikligi;
  
• 
  tarmokni boshkarish murakkabligi;
  
• 
  axborotni ximoyalash kiyinligi;
  
• 
  stantsiyalar dasturiy ta'minotini yangilash va uzgartirishning kiyinligi.
  

Bu xildagi tarmoklar LAN tastic, NetWare Lite tarmok operatsion tizim bazasida keng kullaniladi.
Ajratilgan serverli tarmok. Ajratilgan serverli tarmokda komp'yuterlardan biri barcha ishchi stantsiyalar uchun muljallangan ma'lumotlarni saklash, ishchi stantsiyalar urtasidagi uzaro alokani boshkarish va boshka bir kator vazifalarni bajaradi. Bunday komp'yuter odatda tarmok serveri deb yuritiladi. Unga tarmok operatsion tizimi urnatiladi, yana unga barcha taksimlanadigan tashki kurilma - kattik disklar, printerlar va modemlar ulanadi. Ishchi stantsiyalar urtasidagi uzaro ta'sir odatda server orkali amalga oshiriladi. Markaziy kurilma rolini server bajaradi. Markazlashtirilgan boshkaruv tarmoklarida ishchi stantsiyalar urtasida axborot almashuv imkoniyati mavjud. Buning uchun Netlink dasturidan foydalanish mumkin.
Ajratilgan serverli tarmokning afzalligi:

• 
  Axborotni ximoyalashning ishonchli tizimi;
  
• 
  tezkor xarakat;
  
• 
  ishchi stantsiyalar sonining cheklanmasligi;
  
• 
  birinchi darajali tarmokka nisbatan boshkaruvning oddiyligi.
  

Ajratilgan serverli tarmokning kamchiligi:

• 
  Server uchun bitta komp'yuter ajratilishi tufayli narxining kimmatligi;
  
• 
  bir darajali (rang) tarmokka nisbatan kam moslashuvchanligi. l.Ishchi stolda Setevoe okrujenie papka oching.
  

2.Ochilgan papka oynasida ,Ishchi stolda bir -biriga ulangan komp'yuter ruyxatidan " kushni" komp'yuterga ulaning.

3. 
   "Kushni" komp'yuterda joylashgan papkani ochib,undagi axborotni uking .
   
4. 
   "Kushni" komp'yuterda joylashgan papkaga uzingiz yaratgan faylni yuboring.
   

Mul'timedia-gurkirab rivojlanayotgan zamonaviy axborotlar texnologiyasidir. Uning ajralib turuvchi belgilariga quyidagilar kiradi:
S Axborotning xilma-xil turlari: an'anaviy (mant, jadvallar, bezaklar va boshqalar), original (nutq, musiqa, videofil'mlardan parchalar, telekadrlar, animatsiya va boshqalar) turlarini bir dasturiy mahsulotda integratsiyalaydi. Bunday integratsiya axborotni ro'yxatdan o'tkazish va aks ettirishning turli qurilmalari: mikrofon, audio-tizimlar, optik kompakt-disklar, televizor, videomagnitofon, videokamera, elektron musiqiy asboblardan foydalanilgan holda komp'yuter boshqaruvida bajariladi;
S Muayyan vaqtdagi ish, o'z tabiatiga ko'ra statik bo'lgan mant va grafikadan farqli ravishda, audio va videosignallar faqat vaqtning ma'lum oralig'ida ko'rib chiqiladi. Video va audio axborotlarni komp'yuterda qayta ishlash va aks ettirish uchun markaziy protsessor tez harakatchanligi, ma'lumotlarni uzatish shinasining o'tkazish qobiliyati, operativ(tezkor) va video-xotira, katta sig'imli tashqi xotira (ommaviy xotira), hajm va komp'yuter kirish-chiqish kanallari bo'yicha almashuvi tezligini taxminan ikki baravar oshirilishi talab etiladi;
S inson-komp'yuter interaktiv muloqotining yangi darajasi, bunda muloqot jarayonida foydalanuvchi ancha keng va har tomonlama axborotlarni oladiki, mazkur holat ta'lim, ishlash yoki dam olish sharoitlarini yaxshilashga imeon beradi.