Асосий конституциявий янгиликларнинг мазмуни ва моҳияти

III. Конституциявий ислоҳот давлат ва жамият бошқаруви тизимидаги ёндашувни ва фаолият тамойилларини тубдан ўзгартиришга, Янги Ўзбекистонда ўзаро муносабатларнинг асоси сифатида “давлат-жамият-инсон” тамойили ўрнига “инсон-жамият-давлат” ғоясини асос қилиб қўйишга қаратилган.
Таъкидлаш жоизки, Конституция 1992 йилда қабул қилинганидан буён унга 15 маротаба киритилган ўзгартиш ва қўшимчаларнинг деярли барчаси асосан давлат ва жамият қурилиши, жумладан Президент, Парламент, Ҳукумат фаолияти, сайлов тизими ва бошқаларга тааллуқли бўлган.
Ўз навбатида, янгиланаётган Конституцияга киритилиши таклиф этилаётган нормаларнинг ярмидан кўпи инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилишнинг кафолатларини кучайтириш ва механизмларини мустаҳкамлашга қаратилган бўлса, киритилаётган ўзгартишларнинг 45 фоизидан ортиғи ижтимоий-иқтисодий масалаларни тартибга солади.
Конституцияда аҳоли ва жамиятнинг барча қатламлари манфаатлари акс эттирилганлигини инобатга олиб, ҳар бир Ўзбекистон фуқароси ишонч билан “Бу менинг Конституциям” деб айта олади дейиш учун барча асослар мавжуд.
Конституцияда давлат ҳокимияти ўз фаолиятида қонун билан чекланишини, суверен халқ иродасига бўйсунишини, шахснинг ҳуқуқ
ва эркинликларини таъминлашини назарда тутувчи ҳуқуқий давлатнинг
барча белгилари ўз ифодасини топди:
3.1. Мамлакатни демократик янгилаш, инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари ишончли ҳимоясининг энг муҳим кафолатлари сифатида Конституция
ва қонуннинг устуворлигини таъминлашнинг конституциявий механизмлари сезиларли даражада мустаҳкамланди.
Киритилаётган тузатишлар:
– Асосий қонун олий юридик кучга эга бўлиб, тўғридан-тўғри амал қилади ва мамлакатнинг бутун ҳудудида ягона ҳуқуқий маконнинг асосини ташкил қилади (15-модда);
– Ўзбекистон Республикасининг қонунлари ва бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлари Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси асосида ва уни ижро этиш учун қабул қилинади (16-модда);
– фуқаролар ва юридик шахсларнинг судда кўриб чиқилиши тугалланган муайян ишда суд томонидан ўзига нисбатан қўлланилган қонуннинг Конституцияга мувофиқлиги тўғрисидаги шикоят билан, агар суд орқали ҳимоя қилишнинг бошқа барча воситаларидан фойдаланиб бўлинган бўлса, бевосита Конституциявий судга мурожаат қилиш ҳуқуқи белгиланмоқда (133-модда).